Çalışan annelerle ilgili efsaneler

Çağdaş kadının ihtiyaçları, yetenekleri ve ilgi duyduğu alanlar değiştikçe ve genişledikçe bu doğal olarak kaçınılmaz. Kimi araştırmacılar yeni annenin çalışmasının bebek üzerinde uzun vadede olası olumsuz etkilerine vurgu yaparken başka cephedeki bilimciler çalışan ve bundan hoşnut bir annenin çocuğuna çok daha sağlıklı bir örnek olacağını savunuyor.

Her ne kadar bize genel eğilimler hakkında bilgi verse de ben kendi adıma bu araştırmalara pek kulak asmama taraftarıyım. Hayır. Bilimin “tanrılaştırıldığı” ve mutlak doğrularını bize sunarak insanı şekillendirme amacı taşıdığı eleştirisini getirmiyorum. Sadece çok değişkenli ve bilinmeyenli özneler olan bizlerin birkaç araştırmaya indirgenemeyeceğini savunuyorum. Üstelik yaptıklarımız ve yapmadıklarımıza bakarak kendimizden önce başkalarının bizi tanımlayıp teşhis etmesi, ardından da bunun bize kabul ettirilmeye çalışılması sıradan bir toplumsal etkileşim iken.

Anneliğin tanımlanamaz ve anne olmayana anlatılamaz, o muhteşem güzelliğini ve zorluğunu tattıktan sonra çevremden istemediğim halde binlerce tavsiye aldım. “Artık bebeğine odaklan”, “Üç kuruşa çalışıp da ne olacak bak bu yavrunun sana ne kadar ihtiyacı var”, “Birkaç yıl çalışma bence, çocuk annesine doysun” gibi önerilerin yanı sıra “Artık anne oldun, o giysi yakışmaz”, “Sütün yetmiyor galiba”, “Bırak gazeteciliği de çocuğuna bak” gibi zekâ sınırlarını zorlayan yorumlar da duydum. En son iş için gittiğim bir akşam yemeğinde “Aaa bebeği babasına nasıl bıraktınız?” gibi saçma sapan bir soruyla karşılaşınca “artık pes” dedim. Çocuklara bir metreden fazla yaklaşmamış, anne olmayı belli klişelere sıkıştırıp herkesi aynı sınıfa sokan dar kafalıların değişmesini beklemek pek gerçekçi değil.

Washington Post gazetesinde geçen hafta sonu bu konuda çarpıcı bir makale yayımlandı. “Çalışan annelerle ilgili 5 efsane” başlıklı yazıda annelerle ilgili pek çok kişinin inandığı 5 yanlış sıralanıyor.

1. Bugünün çalışan anneleri çocuklarına kendi annesinden ve büyükannesinden daha az zaman ayırıyor. (Aksine bugün çalışan anneler 1960’lara kıyasla çocuk bakımına iki kat daha fazla zaman ayırıyor.)

2. Kadınların işi aile hayatına erkeklerinkinden daha fazla engel olur. (İlginçtir erkeklerin işi aile hayatına daha fazla engel oluyormuş. ABD’de erkeklerin yüzde 45’i işlerinin aile hayatına engel olduğunu düşünüyor.)

3. Üniversite mezunu kadınların işgücünden ayrılma olasılığı daha yüksek. (İstatistikler bunun tam tersine işaret ediyor.)

4. Daha az çalışan kadınların daha başarılı evlilikleri olur. (Başarılı evlilikleri kadının çalışmasından çok çiftlerin değerleri belirliyor. En başarılı evliliklerin başında iki kariyerli aileler geliyor.)

5. Ebeveynler işyerinde ayrımcılığa uğramıyor. (İş başvurularında annelerin şansı çocuğu olmayan kadınlara ve babalara oranla çok daha düşük.)

Yeniden başa dönecek olursak; bilim ne kadar araştırırsa araştırsın “mükemmel bir anne” modelini bulamayacak, asıl mesele annelik konusuna yaklaşırken at gözlüklerini atabilmek...

elcpoy@yahoo.fr