Demokrasi konusunda hoşnutsuzluk 'rekor düzeyde'

İngiltere'deki Cambridge Üniversitesi'nin yaptığı bir araştırma, gelişmiş ülkelerde demokrasi konusundaki hoşnutsuzluğun son 25 yılın en yüksek seviyesine ulaştığını ortaya koydu.

Akademisyenler, 3500 araştırma ile 4 milyon kişiye ulaşıldığını ve bunun demokrasiye yaklaşım konusunda dünya çapında en geniş veri tabanını oluşturduğunu söylüyor.

Hoşnutsuzluğun en yüksek olduğu ülkeler arasında ise ABD ve İngiltere başı çekiyor.

Araştırma sonuçlarını kaleme alan Dr. Roberto Foa, "Dünya çapında demokrasinin bir halsizlik döneminden geçtiğini" söylüyor.

Cambridge Üniversitesi'ndeki Demokrasinin Geleceği Merkezi tarafından yapılan araştırmada, 1995'ten bu yana demokrasi konusundaki görüşler incelendiğinde, 2019 yılında hoşnutsuzluğun yüzde 48'den yüzde 58'e yükselerek en üst düzeye ulaştığı görüldü.

Dr. Foa, demokrasi konusundaki hoşnutsuzluğun özellikle "gelişmiş ülkelerde en üst düzeye ulaştığını" kaydetti.

2008 KRİZİNİN ETKİSİ

154 ülkedeki eğilimleri inceleyen araştırmada, insanlara kendi ülkelerindeki demokrasiden memnun olup olmadıkları soruldu.

Bazı ülkelerde 1970'lere kadar giden veriler, 20. yüzyılın sonlarında demokrasiden memnuniyetin artmakta olduğunu gösteriyor.

Bu dönem, Doğu ve Orta Avrupa'daki komünist rejimlerin çöktüğü ve Batı demokrasisinin yükseldiği bir dönemdi ve dünya çapındaki hissiyat, demokrasinin yükselişe geçmesine destek verme şeklindeydi.

Ancak son 10 yılda bu hissiyatın negatif yönde geliştiği ve memnuniyetsizliğin arttığı görülüyor.

Araştırma, bu hoşnutsuzluğun, 2008'deki finansal krizin ve 2015'deki mülteci krizi ve "dış politikadaki başarısızlıklar" konusundaki sessizliğin siyasi ve sosyal yansımalarından kaynaklı olabileceğini ifade ediyor.

Demokrasiye olan güven kaybı konusunda uyarıda bulunuluyor ve popülizmin yükselmesinin nedenden ziyade sonuç olduğu dile getiriliyor.

İNGİLTERE VE ABD'DE DURUM

İngiltere'de demokrasi konusundaki memnuniyet hissi 1970'lerden itibaren 30 yıl boyunca artış gösteriyor. Ancak 2005'ten sonra, finansal kriz gibi tüm dünyayı etkileyen olaylar ve milletvekillerinin harcamalarına ilişkin ülke içi tartışmalar gibi etkenler hoşnutsuzluğun artmasına neden oldu.

Araştırmalar, Brexit konusunda uzun süredir yürütülmekte olan tartışmaların da bu hoşnutsuzluk artışında etkili olduğunu gösteriyor.

1995'te İngiltere'de demokrasiyle ilgili hoşnutsuzluk yüzde 47 iken, bu oran 2005'te azalarak yüzde 33 seviyesine indi, 2019'da ise yüzde 61'e fırladı.

ABD'de ise demokrasi konusundaki tatmin seviyesi 1995'te yüzde 75 ile yüksek bir düzeyde iken, 2005'te yüzde 50'ye geriledi.

Araştırmacılar bunu 'Amerika'nın kendisi hakkındaki görüşünde derin bir kayma" şeklinde değerlendiriyor.

2008'deki mali krizin ardından kutuplaşmanın ve güvensizliğin artmasının, demokrasiye ilişkin memnuniyet seviyesinde gerilemeye neden olduğu ifade ediliyor.

BAZI AVRUPA ÜLKELERİNDE EĞİLİM TERS YÖNDE

Ancak Avrupa'da bazı ülkelerde tersine bir eğilimden de söz edilebilir. Danimarka, İsviçre, Norveç ve Hollanda'da demokrasiyle ilgili memnuniyet seviyesi en yüksek seviyeye çıkmış görünüyor.

Dr. Foa, "Demokrasiye güven azalması, demokratik kurumların, ekonomik krizlerden küresel ısınma tehdidi gibi çağımızın bazı büyük sorunlarına cevap vermede başarı gösterememesinden kaynaklanıyor. Demokratik meşruiyeti yeniden sağlamak için bunun değişmesi gerekiyor" diyor.

TÜRKİYE VE ORTADOĞU'DA DURUM

Türkiye, Lübnan, İsrail ve Tunus'un dahil edildiği Ortadoğu bölgesinde yapılan araştırmada ise demokrasi konusundaki hoşnutsuzluğun 2013'ten bu yana artmakta olduğu, 2019'da yüzde 60'a yaklaştığı görülüyor.