En sevilen çizgi karakter: Miki Fare

Walt Disney ve Miki Fare

Walt Disney’in ünlü çizgi karakteri Miki Fare tam 92 yaşında. Filmlerin, çizgi filmlerin, çizgi romanların, video oyunlarının kahramanı Miki Fare uluslararası bir yıldız oldu. 18 Kasım 1928’de 26 yaşındaki genç yapımcı Walt Disney kardeşi Roy ile birlikte California’da Disney Şirketi’ni kurdu. İlk çizgi kahramanı tavşan Oswald’ı yarattı. Oswald Disney kardeşlerin ilk başarısı oldu, büyük sükse yaptı.

Dağıtımcı şirket Universal’den zam istemek için New York’a giden Walt Disney, tavşan Oswald’ın telif haklarının artık kendisine ait olmadığını anladı, Universal genç Walt’ın işine son verdi. Şubat 1928’de New York’tan Los Angeles’a trenle dönerken Walt Disney tavşan Oswald’a benzeyen Miki Fare’nin ilk taslaklarını hazırladı. Bu çizgi fareye Mortimer adını verdi, daha sonra karısının önerisiyle Mickey olarak değiştirdi. Böylece ileride uluslararası bir yıldız olacak Miki Fare (Mickey Mouse) ortaya çıktı.

İlk Miki Fare, 18 Kasım 1928

18 Kasım 1928’de Walt Disney’in "Steamboat Willie" adlı çizgi filmi büyük başarı kazandı. Miki Fare’nin neşeli, şen şakrak, iyimser, coşkulu, yaşam dolu karakteri Büyük Buhran’la boğuşan Amerikan halkına moral, umut verdi. Amerikalılar Miki Fare sayesinde üzüntülerini, sıkıntılarını, zorluklarını unuttular, güldüler, eğlendiler, geleceğe umutla baktılar. 

MİKİ FARE İSTANBUL'DA

"Miki Fare Lokumlar Diyarında"

Miki Fare arkadaşları Vak Vak Amca ve Gufi ile birlikte "Mickey Mouse in Turkish Delights"ta (Miki Fare Lokumlar Diyarında/2016) İstanbul’a geliyor. Kapalı Çarşı’nın önünde lokum satıyor, -Afiyet olsun, yine bekleriz- diyerek lokum dağıtıyor. Çizgi filmde Kapalı Çarşı, Boğaziçi Köprüsü, Türk lokumu, Türk çayı, nazar boncuğu yer alıyor. 

SİNEMA YILDIZI MİKİ FARE (1928-1940)

Fantasia

Amerika’nın Walt amcası çizgi film Steamboat Willie’de görüntü ile sesi senkronize etti.  Sinema tarihindeki İlk sesli film Jazz Singer’dan (Caz Şarkıcısı/ 1927) bir yıl sonra Miki Fare, Steamboat Willie’de ıslık çaldı, dans etti, geminin dümenini çevirdi. Bu teknolojik bir devrimdi. Sesli çizgi film sinema salonundaki tüm izleyicileri şaşkına çevirdi. Ufak tefek bir fare ıslık çalıp dans ediyordu, kimse buna inanamadı.

Kısa bir zaman sonra Miki Fare Amerika’nın idolü oluverdi. Emekçi, sabit bir işi olmayan bu serseri fare ekonomik krize karşın neşesini koruyup moralini bozmuyordu, yaşama sevinciyle doluydu. "The Karnival Kid"de (1929) Miki Fare ilk kez konuştu. ‘Sosisli sandviçlerim var’ cümlesini yaratıcısı Walt Disney seslendirdi. Sempatik Miki Fare’nin ardından Donald Duck ile Dingo karakterleri geldi. 1937’de Walt Disney ilk uzun metrajı "Snow White and the Seven Dwarfs"ı (Pamuk Prenses ile Yedi Cüceler) gerçekleştirdi. 

Walt amca, Miki Fare’nin ikiz kardeşi olduğunu düşünüyordu. İkinci Dünya Savaşı sürerken Fantasia’yı (1940) yaptı. Miki Fare başroldeydi ama film iş yapmadı. 1929’ların Amerikan kahramanı ününü yitirdi, yıldız Miki Fare çağa uyum sağlayamamıştı.

LOGO YILDIZI MİKİ FARE (1934'TEN İTİBAREN)

Miki Fare karanlık sinema salonlarında kaybolunca Walt Disney faresini yeniden yaratmaya girişti. İri kulaklı farenin bu ikinci baharıydı. Popüler kültürün simgesi oldu, çizgi romanlarda, mısır gevreği kutularının üzerlerinde her yerde Miki Fare vardı. 1934’de Fransa’da "Mickey Journal" adlı bir dergi yayımlandı.

Miki Fare Kulübü, tıpkı izci dernekleri gibi tüm çocukları aynı çatı altında topladı, onlara Walt Disney’in sihirini aşıladı. 1940’ların başında Fantasia düşkırıklığının ardından Walt amca eğlence parklarını saplantı haline getirdi. Disneyland’e Donald Duck (Vak Vak Amca) ile Dingo’nun (Gufi) yaramazlıklarını görmek için gidilecekti. Bu eğlence parkının girişinde ziyaretçileri Miki Fare karşıladı. Çünkü Disney İmparatorluğu’nun temsilcisi Miki Fare idi. 

TELEVİZYON YILDIZI MİKİ FARE (1955'TEN BERİ)

"Disneyland"

Miki Fare Kulübü adlı televizyon programı 1955’te başladı, 1994’e dek devam etti. 1953’ten 1983’e dek sinemadan kopan Miki Fare televizyon şovuyla gösteri dünyasının bir numaralı yıldızı oldu. Programda eski çizgi filmleri yeniden gösterildi. Pek çok kuşak için o herkesin arkadaşıydı, yoldaşıydı. 

1990’ların sonunda Disney Şirketi Miki Fare’yi TV dizilerininkahramanı yapmaya karar verdi. Bu şovlar hem Disney Kanalı’nda hem de Youtube’da hit oldular. Miki Fare Kulübu adlı TV programı, 1950, 1970 ve 1990’larda yayınlandı. Justin Timberlake, Britney Spears, Christine Aguilera gibi şarkıcıların kariyerlerine katkıda bulundu. 

POP YILDIZI MİKİ FARE (1961'DEN BERİ)

Andy Warhol

Pop Sanat’ın ikonu Andy Warhol ile başka sanatçılar Miki Fare’nin tablolarını yaptılar. Miki Fare çocukların yanısıra her yaştaki insanın sevgisini, beğenisini, hayranlığını kazandı. O, tişörtlerin üstlerinde, saatlerin kadranında, duvarlarda, pahallı tablolarda, oyuncaklarda, peluşlarda, bardaklarda,  kürelerin içlerinde her yerdeydi.

Miki Fare, Che Guevera, Marilyn Monroe, James Dean, Bob Marley, Kurt Cobain gibi ikona dönüştü. Walt amcanın dehası çiziminde saklıydı, üç büyük yuvarlak, iki küçük göz ile Miki Fare’yi tanımlamak çok kolaydı. 

Bugün California’daki Disney Şirketi’nde 200 000 kişi çalışıyor. Walt Disney’in söylediği gibi ‘Herşey bir fareyle başladı’ ve dev bir imparatorluğa dönüştü. Miki Fare’nin cana yakın, sevimli görüntüsünün efsaneye dönüşmesinde payı büyüktür.