"Enerji felaketine doğru ilerliyoruz"

"Dünyanın en başlıca enerji ekonomisti" olarak nitelendirilen, Uluslararası Enerji Ajansı (UEA) Başekonomisti Dr. Fatih Birol, petrol kaynaklarının hızla tükendiğini belirterek dünyanın, önümüzdeki beş yılda enerji alanında küresel ekonomideki canlamayı felç edebilecek felaket bir sıkışmaya doğru ilerlediği uyarısını yaptı.

Fatih Birol, İngiliz The İndependent gazetesi ile yaptığı söyleşide hızlı tükenen petrol kaynakları konusunda ciddi bir uyarıda bulundu. "Felaket açıkların, ekonomik canlanmayı tehdit ettiğini" vurgulayan Birol, dünyanın en büyük petrol alanlarında üretimin zirveye ulaştığına işaret ederek dünyanın, küresel ekonomideki canlanmayı felç edebilecek bir felakete doğru ilerlediğinin altını çizdi.

"Çoğu hükümet habersiz gibi görünüyor"

Kamuoyu ve birçok hükümetin, modern uygarlığına bağlı olduğu petrol kayaklarının daha önce tahmin edildiğinden çok daha hızlı tükendiğinden habersiz gibi göründüğünü belirten Birol, dünya petrol üretiminin 10 yıl içerisinde en üst düzeyine ulaşacağını, bunun da hükümetlerin çoğunun tahminlerinden en az 10 yıl erken olduğunu kaydetti.

Birol, dünyada 800'ü aşkın petrol alanında yapılan ilk ayrıntılı değerlendirmelerin, en büyük alanların çoğunda üretimin çoktan zirveye ulaştığını, petrol üretiminde düşüş oranının da, iki yıl önce hesaplanan orana göre iki misliye yakın hızlı olduğunu da söyledi.

Buna ek olarak kronik bir yatırımsızlık sorununun da bulunduğunu ifade eden Birol, bunun önümüzdeki beş yılda, küresel ekonomik resesyondan çıkma umudunu tehlikeye atacak bir "petrol sıkışması"na neden olacağı uyarısını yaptı.

"Bir gün petrolsüz kalacağız"

UEA Başekonomisti ayrıca, 2010'dan sonra petrol krizi, ciddi etkilerini göstermeye başlayınca önemli miktarda petrol reservi bulunan ve çoğu Ortadoğu'da bulunan birkaç ülkenin, halen yüzde 40 olan piyasa payının hızla artacağına da dikkat çekerek şöyle devam etti:
"Bir gün petrolsüz kalacağız. Bu, bugün veya yarın değil ancak bir gün petrolümüz bitecek ve petrol bizi terk etmeden biz petrolü terk etmeliyiz, o gün için kendimizi hazırlamalıyız. Ne kadar erken başlarsak o kadar iyi çünkü ekonomilerimiz ve sosyal sistemiz petrole dayandığı için bunu değiştirmek çok zaman ve çok para alacak ve bu konuyu ciddiye almalıyız."

"Petrol üretimindeki düşüş hızlanırken fiyatlar artacak"

UEA, mevcut petrol alanlarında üretimdeki yıllık düşüşün, 2007'de yüzde 3.7 iken halen yılda yüzde 6.7'ye ulaştığını tahmin ediyor. Birol da "Eğer piyasada bir daralmayı görürsek bu, sokaktaki insana daha yüksek fiyatlar, şu andaki düzeylere göre çok daha yüksek fiyatlar olarak yansıyacak. Kesinlikle ekonomiyi etkileyecek, özellikle eğer piyasalarda bu daralmayı önümüzdeki birkaç yıl görürsek" diye konuştu. Birol, şunları söyledi:
"Bu özellikle önemli olacak çünkü küresel ekonomi hala çok kırılgan olacak. Birçok kişi, birkaç yıl içinde bir canlanma olacağını düşünüyor ancak bu çok yavaş ve kırılgan bir canlanma olacak ve bu canlanmayı daha yüksek petrol fiyatlarının engellemesi riski olacak."

"Altı Suudi Arabistan gerekecek"

Dr.Fatih Birol, söyleşi sırasında petrol talebinin önümüzdeki dönemde artmaması halinde bile mevcut üretim düzeyinin korunması için "dört Suudi Arabistan", 2030 yılına kadar meydana gelmesi beklenen talep artışını karşılamak için ise, "altı Suudi Arabistan" a eşit petrol kaynaklarının bulunması gerekeceğine de dikkat çekti.

Bunun jeoloji, yatırımlar ve jeopolitika açılarından "büyük bir meydan okuma" olduğunu da vurgulayan Birol, daha çok petrol alanlarındaki üretiminin azalma oranları nedeniyle büyük bir risk bulunduğunu söyledi.

UEA yetkilisi, birçok hükümetinin giderek, ucuz ve erişime kolay petrol günlerinin sona erdiğinin daha çok farkında olduğunu belirterek ancak "Hükümetlerin, petrol tedariği konusunda karşılayabileceğimiz zorlukların farkında oldukları konusunda pek iyimser değilim" diye konuştu.