Enflasyon Aralık ayında da yükselecek

Merkez Bankası, Kasım ayı Fiyat Gelişmeleri'ni açıkladı. Buna göre Kasım ayında tüketici fiyatları yüzde 1.73 oranında arttı ve yıllık enflasyon yüzde 9.48'e yükseldi. Bu yükselişte, Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti'nde ifade edildiği gibi, işlenmemiş gıda fiyatlarındaki gelişmeler belirleyici oldu. Döviz kuru hareketlerinin temel mal fiyatları üzerindeki gecikmeli yansımaları devam ederken hizmet fiyatları ılımlı seyrini korudu. İşlenmemiş gıda fiyatlarındaki baz etkisi nedeniyle yıllık enflasyonun Aralık ayında sınırlı da olsa yükselmeye devam edebileceği tahmin edildi.
 

ÖKTG-H endeksinin yıllık artış oranı yüzde 8.48'e yükseldi

Kasım ayında enerji, işlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri ile altını dışlayan ÖKTG-H endeksinin yıllık artış oranı yüzde 8.48'e, bu endeksten işlenmiş gıda ürünleri çıkarılarak elde edilen ÖKTG-I göstergesinin yıllık artış oranı ise yüzde 8.18'e yükseldi. Kasım ayında hizmet fiyatları yüzde 0.37 oranında artarken, bu grupta yıllık enflasyon önceki aya kıyasla sabit bir seyir izledi. Yıllık enflasyon ulaştırma ve yemek hizmetleri gruplarında gerilerken, ulaştırma ve yemek hizmetleri hariç hizmetler grubunda sınırlı bir oranda yükseldi. Bu yükselişte paket turlar, posta hizmetleri ve mali hizmetler fiyatlarındaki artışlar ön plana çıktı. Mevsimsellikten arındırılmış veriler hizmet fiyatlarının ana eğilimindeki ılımlı seyrin korunduğuna işaret etti.
 

Temel mal grubu fiyatları yıllık artış oranı 1 puan yükseldi

Temel mal grubu fiyatları yıllık artış oranı Kasım ayında yaklaşık 1 puan yükselerek yüzde 9.8 oldu. Bu gelişmede özellikle tekstil ve hazır giyim ithalatında alınan koruma önlemlerinin etkisiyle mevsimsel ortalamaların üzerinde artış gösteren giyim fiyatları etkili oldu. Dayanıklı mal (altın hariç) grubunda ise otomobil fiyatlarındaki yüzde 0.36 oranındaki gerilemenin etkisiyle aylık artış bir miktar yavaşlasa da yıllık enflasyon artışını sürdürdü.

Mobilya ile elektrikli ve elektriksiz ev aletleri fiyatları ise üretici fiyatlarındaki birikimli artışın da etkisiyle sırasıyla yüzde 1.25 ile 1.71 oranlarında yükseldi. Bunun yanında, ÖTV oranlarındaki düzenleme sonucunda tütün ürünlerinde gözlenen artışın Kasım ayı enflasyonuna katkısı öngörüler dahilinde 0.2 puan olarak gerçekleşti. Böylelikle, Ekim ayında yönetilen ve yönlendirilen fiyatlar üzerinde yapılan ayarlamaların enflasyona toplam katkısı yaklaşık 1.6 puan oldu. Enerji fiyatları Kasım ayında yüzde 0.15 oranında geriledi. Grup yıllık enflasyonu ise 1.31 puan düşerek yüzde 12.74 oldu. Söz konusu gerilemede döviz kuru gelişmeleri sonucu sırasıyla yüzde1.82 ve 0.55 oranında azalan akaryakıt ve tüpgaz fiyatları önemli rol oynadı. Diğer taraftan, katı yakıt fiyatları ve su tarifeleri sırasıyla yüzde 2.94 ile 1.54 oranlarında yükseldi.
 

İşlenmemiş gıda yıllık enflasyonu yılın son ayında da yükselecek

Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları Kasım ayında yüzde 3.27 oranında arttı ve grup yıllık enflasyonu, işlenmemiş gıda grubundaki düşük bazın etkisiyle 5.35 puan artarak yüzde 7.11 oldu. İşlenmemiş gıda fiyatları, Ekim ayındaki yükselişin ardından bu dönemde de taze meyve ve sebze fiyatlarındaki geçmiş yıl ortalamalarının üzerinde gerçekleşen yükselişin etkisiyle yüzde 5.47 oranında arttı. İşlenmemiş gıda yıllık enflasyonunun yılın son ayında da baz etkisi ile belirgin olarak yükseleceği belirtilmeli. Kasım ayında işlenmiş gıda fiyatları yüzde 1.36 oranında arttı. Peynir ve diğer süt ürünleri fiyatlarında son iki ayda gözlenen artış eğiliminin Kasım ayında da sürdüğü, katı-sıvı yağlarda ise fiyatların artmaya devam ettiği görüldü. Bu gelişmeler neticesinde, işlenmiş gıda grubu fiyat artışlarının alt gruplar genelinde sürdüğü gözlenirken, grup yıllık enflasyonu 0.39 puanlık yükselişle yüzde 9.44'e ulaştı.
 

ÜFE

Kasım ayında üretici fiyatları yüzde 0.65 oranında yükselirken, yıllık enflasyon yüzde 13.67 oldu. Tarım fiyatları tüketici fiyatlarına da yansıyan bitkisel ürün fiyatlarındaki artış nedeniyle yüzde 5.40 oranında yükseldi. Diğer taraftan, imalat sanayine girdi oluşturan tarım ürünlerinden buğday, pamuk ve ayçiçeği fiyatları sırasıyla yüzde 0.61, 6.22 ve 1.58 oranında gerilerken, sütün üretici fiyatı artmaya devam etti. İmalat sanayi fiyatları Kasım ayında yüzde 0.50 oranında azaldı ve yıllık enflasyon yüzde 16.41'e geriledi. Grup fiyatlarındaki azalışın temel belirleyicisi ana metal fiyatlarında yüzde 5.99 gerileme olurken, petrol ve ana metal hariç imalat fiyatlarının bu dönemde yüzde 0.10 ile oldukça sınırlı bir artış kaydettiği gözlendi.
 

İmalat sanayi enflasyonu geriledi

MIGS sınıflamasına göre incelendiğinde imalat sanayi enflasyonunun dayanıksız tüketim ve enerji grupları dışında gerilediği dikkat çekti. Ara malları fiyatları demir ve çelik fiyatlarındaki yüksek oranlı düşüşe bağlı olarak yüzde 1.63 oranında geriledi. Sermaye malları fiyatlarındaki yüzde 0.55 gerilemeye ise en önemli katkıyı makine ve teçhizat kalemi fiyat gelişmeleri sundu. Dayanıklı tüketim malları imalat fiyatları mobilya fiyatlarına bağlı olarak yüzde 0.36 oranında gerilerken, dayanıksız tüketim malları imalat fiyatları yüzde 0.91 oranında yükseldi. Bu gelişmede, gıda ve giyim eşyası imalatı fiyatlarındaki artışlar belirleyici oldu.