Enflasyon şaşırttı

Mayıs ayında Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) bir önceki aya göre yüzde 1.15 oranında gerilerken, yıllık enflasyon yüzde 9.21 olarak gerçekleşti. Böylece 16 ay aradan sonra Nisan ayında ilk kez çift haneyi gören ÜFE de, Mayıs'ta tek haneli rakamlara inmiş oldu. Türkiye İstatistik Kurumu Mayıs ayı TÜFE ve ÜFE'yi açıkladı. Buna göre 2010 yılı Mayıs ayında 2003 Temel Yıllı TÜFE bir önceki aya göre yüzde 0.36 düşüş gösterirken, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 4.17, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9.10 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 7.20 artış gerçekleşti. 13 ay aradan sonra Şubat'ta yüzde 10.13'le çift haneyi gören Enflasyon Mart'ta yüzde 9.56 artışla yeniden tek haneye inmiş, Nisan'da yüzde 10.19'luk artışla bir aylık molanın ardından yeniden çift haneye çıkmıştı. Son 3 aydır yıllık bazda zig zaglı bir grafik çizen TÜFE, Mayıs ayında da aynı seyrini sürdürmüş oldu.

Mayıs ayında TÜFE'de ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 11.16 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşti. 2010 yılı Mayıs ayında 2003 Temel Yıllı ÜFE'de bir önceki aya göre yüzde 1.15 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 5.47, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9.21 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 3.50 artış gerçekleşti. Böylece 16 ay aradan sonra Nisan ayında ilk kez çift haneyi gören ÜFE de, Mayıs'ta tek haneli rakamlara geriledi. ÜFE'de aylık değişim tarım sektöründe yüzde 5.66, sanayi sektöründe yüzde 0.08 oranında gerileme şeklinde gerçekleşti. Mayıs ayında enflasyonun artacağı beklentisinde olan piyasaların aksine, enflasyon rakamları gerileyerek şaşırttı. Ancak Merkez Bankası Para Politikası Kurulu özetinde önümüzdeki aylarda enflasyonun Nisan Enflasyon Raporu'nda öngörülene kıyasla daha düşük seviyelerde seyredebileceğini öngörmüştü. Özette, vergi etkisinden arındırılmış artışlar esas alındığında enflasyonun ana eğiliminde yükseliş olmadığına işaret edilerek, temel enflasyon göstergelerinin hedefin altında seyretmeye devam edeceği belirtilmişti. Kurul, Mayıs ayında işlenmemiş gıda fiyatlarında belirgin bir düşüş gözleneceğine ve enflasyonun tek haneli seviyelere gerileyeceğine dikkat çekmişti.
 

TÜFE'de aylık bazda en yüksek artış giyim ve ayakkabıda oldu

Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 11.16 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşti. Mayıs ayında endekste yer alan gruplardan çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 1.97, lokanta ve otellerde yüzde 0.90, eğitimde yüzde 0.60, konutta yüzde 0.39, ev eşyasında yüzde 0.15 artış yaşandı. Alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0.01, sağlıkta yüzde 0.02, ulaştırmada yüzde 0.03, eğlence ve kültürde yüzde 0.46, haberleşmede yüzde 1.34, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 4.38 düşüş gerçekleşti.

Yıllık bazda en yüksek artış yüzde 42.96'yla alkollü içeceklerde görüldü

Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE'de en yüksek artış yüzde 42.96 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Onu yüzde 13.79 artışla ulaştırma, yüzde 10.84 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 10.16 artışla lokanta ve oteller izledi.
 

TÜFE artışının en yüksek olduğu iller Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli

NUTS2 düzeyinde 26 bölge içinde TÜFE'nin aylık bazda en yüksek artış gösterdiği bölge yüzde 0.49'la TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) oldu. Aralık ayına göre en yüksek artış yüzde 6.11'le TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) bölgesinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 11.78 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış yüzde 9.24 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) bölgesinde gerçekleşti.
 

TÜFE'de 231 maddenin ortalama fiyatları arttı

2010 yılı Mayıs ayında endekste kapsanan 446 maddeden; 94 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 231 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 121 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
 

Mayıs ayında tarım sektöründe aylık bazda yüzde 5.66 gerileme oldu

Tarım sektörü endeksinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 13.09, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18.17 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 12.00 artış gerçekleşti. Sanayi sektörü endeksinde ise bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 3.89, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7.34 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 1.72 artış gerçekleşti. Aylık değişim tarım sektöründe yüzde 5.66, sanayi sektöründe yüzde 0.08 gerileme olarak gerçekleşti.
 

ÜFE'de en yüksek aylık artış ham petrol ve doğalgaz çıkarımında

Mayıs'ta ÜFE'de sanayinin üç sektöründen madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 2.82, elektrik, gaz, su sektöründe yüzde 1.13 artış, imalat sanayi sektöründe yüzde 0.31düşüş gerçekleşti. ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış yüzde 5.36 ile ham petrol ve doğalgaz çıkarımı alt sektöründe gerçekleşti. Onu yüzde 4.79'la metal cevheri, yüzde 3.86 ile taşocakçılığı ve diğer madencilik ürünleri, yüzde 1.80 ile suyun toplanması, arıtımı ve dağıtımı yüzde 1.65 ile tekstil ürünleri imalatı, yüzde 1.65 ile kağıt ve kağıt ürünleri imalatı alt sektörleri izledi. Buna karşılık büro makineleri imalatı yüzde 5.43, giyim eşyası imalatı yüzde 2.93, ana metal sanayi yüzde 2.11, iletişim teçhizatı imalatı yüzde 1.65, tıbbi, hassas ve optik aletler imalatı yüzde 1. 30, kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri yüzde 1.06 bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler oldu.
 

ÜFE'de 306 maddenin ortalama fiyatları arttı

2010 yılı Mayıs ayında endekste kapsanan 779 maddeden; 196 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 306 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 277 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
 

Özel kapsamlı TÜFE göstergelerinde artış sürüyor

Özel kapsamlı TÜFE göstergelerine bakıldığında Mayıs ayında bir önceki aya göre mevsimlik ürünler hariç özel kapsamlı TÜFE'de yüzde 0.26 gerileme yaşandı. İşlenmemiş gıda ürünleri hariç enflasyon yüzde 1.01 artarken, enerji hariç enflasyonda yüzde 0.43 gerileme yaşandı. İşlenmemiş gıda ve enerji hariç enflasyonda artış yüzde 1.2 olurken, enerji, alkol ve tütün hariç göstergelerde yüzde 0.47 geriledi. Bu son grup ile birlikte fiyatın yönlendirilen ve dolaylı vergiler hariç tutulduğunda Mayıs'ta yüzde 0.50 düşüş gösteren fiyatlar, bunlara işlenmemiş gıda eklendiğinde yüzde 1.46 artış olarak kendini gösterdi. İşlenmemiş gıda, enerji, alkollü içki, tütün ve altın hariç yüzde 1.23 oranında gerçekleşirken, enerji, gıda, alkol, tütün ve altın hariç göstergelerde yüzde 1.60 düzeyinde oldu. İşlenmemiş gıda, enerji, alkollü içki, tütün ve altın hariç özel kapsamlı TÜFE göstergelerinde yıllık artış yüzde 5 olurken, enerji, gıda, alkol, tütün ve altın hariç göstergelerde yıllık artış yüzde 5.46 düzeyinde gerçekleşti.