"Evlilik Değil, Evcilik''

Sosyal Demokrasi Vakfı'nca 14 Nisan 2008'de beri sürdürülen kampanya çerçevesinde, TBMM Çankaya kapısı önünde bir gösteri düzenlendi. Üzerlerinde ''kanlı gözyaşlarını'' temsil ettiği belirtilen kırmızı lekeler bulunan damatlık ve gelinlik giymiş 2 çocuk, nikahları kıyılacağı sırada CHP İzmir Milletvekili Canan Arıtman tarafından ayrıldı. Arıtman ''Çocuklarımızı kurtarıyoruz ve buna izin vermiyoruz'' dedi.
 

Gösterinin ardından Arıtman, kampanyayı destekleyen milletvekilleri tarafından ''Bırakın Çocuk Kalsınlar'' sloganıyla hazırlanan bildiriyi okudu. Sınırları bahçe ya da tarla çitleriyle çizilmiş bir dünyada, ilköğretim çağında, henüz ergen olmamış, gerçekle oyunu ayırt edemeyecek yaştaki çocukların omzuna ciddi bir sorumluluk yüklendiğini belirten Arıtman, ''Biraz önce gördüğümüz sahne günümüzde halen yaşanıyor, küçücük çocuklar onları evlendiren din adamları, bunlara şahitlik eden insanlar, daha çocuk olduğunu bile bile onları karı koca olmaya zorlayan anne-babalar... Mesele buradan başlıyor ve türlü hikayelerle devam ediyor. Maalesef zaman zaman da çok acı şekilde son buluyor'' diye konuştu.

Kız çocuklarının zorla evlendirilmesinin, kadınların toplumdaki eşitliksiz konumunu pekiştirdiğini, hayat tercihlerini azalttığını ve onları şiddete karşı zayıf hale getirdiğini kaydeden Arıtman, bu tür evliliklerin geleneksel iktidar ilişkilerini onayladığını ve yeniden ürettiğini ifade etti.

''TBMM'de Araştırma Komisyonu kurulmalı"

Bu sorunun farkında olan milletvekilleri, akademisyenler, sanatçılar, belediye başkanları, aydınlar ve on binlerce sivil olarak, çocukların erken yaşta ve zorla evlendirilip, seçim ve yaşam haklarının ellerinden alınmasına karşı olduklarını vurgulayan Arıtman, şunları kaydetti:
 

''Zorla yapılan evliliklerin yarattığı sorunlar konusunda kamuoyunu bilgilendirmek ve bu gidişe dur demek için yola çıktık. Bilinç değiştirmeye bir kültürün yanlışlarını yerinden oynatmaya çalışıyoruz. Okumuş, aydın insan olsunlar, düşünsünler, denesinler ve 'dur' demeyi öğrensinler istiyoruz. Bu kadınlarımızın ve çocuklarımızın insan hakları mücadelesidir. Herkesi bu mücadeleye ortak olmaya çağırıyoruz. TBMM bu konuyu gündemine alıp tartışmalı, devlet çocuk yaştaki evliliklerle ilgili kapsamlı bir araştırma yapmalı, uzun vadeli çözümler yaratılabilmesi için TBMM'de bir araştırma komisyonu kurulmalıdır. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nda çocuk gelinlerimizi ve damatlarımızı da düşünmek, onlara seçemedikleri geleceklerinde hala şanslarının olduğunu anlatmak zorundayız. Bu meseleye milletvekilleri olarak acilen el atıyoruz ve bırakalım çocuk kalsınlar diyoruz.''

Arıtman, Türkiye'de erken yaştaki evliliklerin çocukların hayatını kararttığını belirterek, ''Biz çocuklara bayram armağan etmiş bir ülkeyiz, ama ne yazık ki onların hayatlarını bayram haline getiremiyoruz'' dedi.

Etkinliğe, ÖDP İstanbul Milletvekili Ufuk Uras, DTP İstanbul Milletvekili Sabahat Tuncel ve DTP Iğdır Milletvekili Pervin Buldan da destek verdi.

Akşit'e mektup

Öte yandan CHP İzmir Milletvekili Canan Arıtman, Kadın-Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Başkanı Güldal Akşit'e  yaptığı yazılı başvuruda, Türkiye'de çocuk yaşta evlilik oranının yüzde 35 olduğunu, her üç evlilikten birinin erken yaş evliliği olduğunu kaydederek Güneydoğu'da ise bu oranın her iki evlilikten biri şeklinde olduğunu söyledi.

Erken yaşta evlilik olgusunun bir çocuk hakları ihlali ve çocuk istismarı olduğunu ifade eden Arıtman "Çocuğa yönelik şiddettir ve bir toplumsal halk sağlığı sorunudur. Erken yaş evlilikleri, yüksek risk taşıyan erken baş gebeliklerine neden olur. Daha ilköğretim çağında anne-baba olunan çocuk yaştaki evliliklerde hem sağlıklı bir aile ilişkisinden hem de sağlıklı bir kişilik gelişiminden bahsetmek mümkün değildir. Bu erken yaş evliliklerinin bireyin özgür iradesi, kendi rızası olmaksızın aile baskısı zoruyla yapılması bile başlı başına çocuğa yönelik bir şiddettir" dedi.

BM'nin erken yaş evliliklerini "Kız çocuklarını vuran köleliğin modern biçimi" olarak tanımladığına dikkat çeken Arıtman bir süre önce Adalet Bakanlığı'nda evlilik ve cinsel ilişkide rıza yaşının 14'e düşürülmeye çalışılmasının çok vahim ve ürkütücü olduğunu vurguladı. Arıtman "Çocuklarımızın insan hakkı ihlallerine, cinsel istismarına, şiddete maruz kalmasına ve toplumsal halk sağlığı sorunlarına neden olan erken yaş evliliklerinin önlenmesi için tedbirler almak, yasal düzenlemeler gerçekleştirmek, komisyonun görevidir. Milyonlarca çocuğun yaşamını derinden etkileyen bu erken yaş evliliklerinin önlenmesi için komisyonumuzun gündemine ivedilikle ve öncelikle 'erken yaşta zorla evlilikler' konusunu almanızı dilerim" dedi.