Hangi ülke silaha ne kadar harcıyor? Dünya savaşa, silah şirketleri kâra koşuyor

Bir yandan ABD ve Kuzey Kore krizi bir yandan ülkelerin savunma harcamaları, silah üretici şirketlerin hisselerini yükseltirken, şirketlerin kârları da doğru orantılı olarak artıyor. Kuzey Kore ve ABD’nin karşılıklı restleşmesinden en çok ABD’li silah şirketleri kazançlı çıktı.

Tarafların söz düellosunda özellikle Northrop Grumman, Raytheon, Rockwell Collins, Boeing ve Lockheed Martin gibi silah devlerinin hisse yükseliş oranları zaman zaman yüzde 20’lere ulaştı.

Dünyanın en büyük silah üreticilerinden ABD’li Northrop Grunnman ülkenin deniz kuvvetleri için yeni çok amaçlı savaş uçağını geliştiriyor. 2025’ten itibaren kullanıma alınması beklenen uçağın tamamen görünmez olması bekleniyor. Uçağın silah sistemlerinde geleneksel ısıya duyarlı roketler yerini 30 kW’lık lazer toplarına bırakacak.

Nükleer başlıkları saatte 21 bin kilometre hızla taşıması beklenen yeni nesil hipersonik roketlerin, bir saatten daha kısa bir sürede dünyanın herhangi bir noktasına ulaşacağı belirtiliyor. Diğer yandan Soğuk Savaş döneminin en gizli silahlarından biri olarak tanımlanan SR 71 (Blackbird) casus uçağının ikinci nesli geliştiriliyor.

Harcamada da lider

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) raporuna göre; 2016’da dünyada toplam 1 trilyon 686 milyar dolar askeri harcama yapılırken, bunun üçte birinden fazlası, ABD tarafından gerçekleştirildi. Rusya da 2016’da petrol fiyatlarındaki düşüşe ve ekonomik yaptırımlara rağmen üçüncü sıraya yükseldi.

Türkiye 14.8 milyar dolarlık harcamayla listenin 17. sırasında.

SIPRI yayımladığı raporda, dünyadaki toplam askeri harcamanın 2015’ten sonra 2016’da da artış gösterdiği vurgulandı.

ABD, kendisini takip eden 8 ülkenin toplamını geçerek 2016’da 622 milyar dolar askeri harcama yaptı. 2016’da bir önceki yıla göre yüzde 1.7 daha fazla askeri harcama yapan Washington, bu alandaki harcamalarını 2010’dan bu yana kısıyordu. ABD’yi takip eden Çin ve Rusya da askeri harcamalarını artırdı. Pekin yönetimi, harcamasını bir önceki yıla göre yüzde 5.4 artırarak 215 milyar dolara çıkardı.

Rusya da artırdı

Rusya da 2015’e göre yüzde 5.9 artışla geçen yıl 69.2 milyar dolar tutarında askeri harcamada bulundu. Moskova, Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından gayrisafi yurt içi hasılasına oranla en fazla askeri harcamayı geçen sene yapmış oldu.

Kriz bahane ticaret şahane

Almanya-Türkiye arasındaki gerginliğe rağmen silah satışı devam ediyor. Alman firmaları, bu yılın ilk dört ayında Türkiye’ye 5 milyon 600 bin Avro tutarında silah ve mühimmat sattı. Alman Federal Meclisi’nde Sol Parti Milletvekili Sevim Dağdelen’in soru önergesi üzerine Ekonomi Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre, bu rakam daha önce izni verilmiş ve bu yılın başından itibaren sevkıyatı gerçekleşmiş silah ve mühimmatı içeriyor. Bakanlık, Almanya’nın NATO müttefiki Türkiye’ye 2016 yılında 49 milyon Avro değerinde silah ve mühimmat satışı yaptığını kaydetti. Bu rakamın 2015’te 26 milyon 500 bin Avro olduğu belirtildi.