Hrant Dink davasında 'durma' kararı

Trabzon 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde, Hrant Dink'in öldürülmesi olayında, Dink'in öldürüleceğine dair haberin üzerinde ciddiyetle durmayarak bu konuda astlarına emir verip alınan bilginin istihbarata dönüştürülmesini beklemeksizin mülki idare amirine haber verilmesi ve bilginin diğer birimlerle paylaşılması gibi görevlerini ihmal ettiği, geciktirdiği gerekçesiyle hakkında dava açılan dönemin Trabzon İl Jandarma Komutanı Albay Ali Öz'ün yargılanması konusunda mahkemece verilen ''durma'' kararının gerekçesi açıklandı.

Mahkemenin bu kararında, Albay Öz hakkında Rize Cumhuriyet Başsavcılığının 29 Haziran 2009 tarihli iddianamesi ve Rize Ağır Ceza Mahkemesinin 24 Eylül 2009 tarihli ''son soruşturma'' kararıyla 6 aydan 2 yıla kadar hapsi öngören ve ''görevi kötüye kullanma'' başlığını taşıyan TCK'nin 257/2 maddesi gereğince, ''görevi ihmal'' suçundan dava açıldığı anlatıldı.

Albay Öz'e ilişkin son soruşturmanın açılması konusundaki kararda, sanığın, Trabzon'un Pelitli beldesinde oturan Yasin Hayal ve arkadaşlarınca Hrant Dink'e suikast yapılacağı Trabzon İl Jandarma Komutanlığında görevli jandarma başçavuş Okan Şimşek ve uzman çavuş Veysel Şahin'in Temmuz 2006'da kendisine bilgi verdiği halde, Hayal ve arkadaşları hakkında ''suç işlemek için örgüt kurma'' eyleminden dolayı yasal işlem başlatıp durumu savcılığa bildirmediğinin anlatıldığı belirtildi.

Son soruşturma kararında, Albay Öz'ün, Dink'in 19 Ocak 2007'de öldürülmesinin ardından basında çıkan haberler üzerine Temmuz 2006'da edindikleri bilgileri sanki olaydan sonra öğrenmiş gibi davranarak 20 Ocak 2007 tarihli ''görev sonuç raporu'' ve aynı tarihli ''haber kayıt ve bildirim formu'' isimli belgeleri gerçeğe aykırı olarak düzenleyip imzaladığı da ifade edildi.

Gerekçeli kararda, sanık Albay Ali Öz'ün, il jandarma komutanı olması nedeniyle CMK ile Hakimler ve Savcılar Kanunu'nun ilgili maddeleri dikkate alınarak ''görevi ihmal'' suçundan, bu suçu düzenleyen ve ''görevi kötüye kullanma'' başlığını taşıyan TCK'nin 257/2 maddesi gereğince cezalandırılmasının istendiği kaydedildi.


Albay Öz'ün savunması

Albay Öz ise savunmasında, Ağustos 2004 ile Ağustos 2007 tarihleri arasında Trabzon İl Jandarma Komutanı olduğunu ifade ederek, Dink cinayetine ilişkin Trabzon Valililiğinin soruşturma izninin ardından hakkında Trabzon Sulh Ceza Mahkemesinde açılan davada halen yargılandığını anımsattı.

Dink'in öldürüleceğine ilişkin Temmuz 2006'da, Şimşek ve Şahin'in kendisine verdiği bilgiyi savcılığa bildirmediği iddiasının doğru olmadığını, çünkü bu bilgilerin istihbarata dönüştürülmesi için kaydedilmesi, tahlil edilmesi ve bir sonuç çıkartılması gerektiğini anlatan Albay Öz'ün, elde edilen bilgilerin istihbarat kursundan geçmiş, rütbeli görevli tarafından ''görev sonuç raporu'' diye yazılı belge haline getirilip istihbarat şube müdürlüğüne bildirmesi gerektiğini söylediği kaydedildi.

Albay Öz'ün, durumu değerlendiren istihbarat şube müdürünün de istihbarat bilgilerinin detaylandırılması ve teyit edilmesi için yeni çalışmalar yaptırması, alınan istihbaratın olgunlaşmış bir haberse düzenlenen ''haber kayıt bildirim formu''nu İl Jandarma Komutanına bildirmesi gerektiğini anlatarak, daha sonra bu bilgilerin MİT, Emniyet ve Jandarma komutanlıklarına bildirildiğini ifade ettiği belirtildi.

Öz'ün bu nedenlerle, aynı konunun farklı inceleme maddeleriyle değerlendirilerek hakkında yeni bir soruşturma yolunun açılmasının hukuki olmadığını savunduğu bildirildi.


Sonuç ve değerlendirme

Mahkemenin gerekçeli kararının ''değerlendirme ve sonuç'' bölümünde ise suç işlenmeden önceki önleyici kolluk görevinin jandarmanın mülki görevi olduğu vurgulanarak, Albay Ali Öz'ün, Temmuz 2006'da aldığı istihbarat bilgisi üzerinde ciddiyetle durmaması, bilgi ileride bir öldürme olayı ile sonuçlanabilecek bir konu olması nedeniyle ciddiyetin ağırlığı da göz önüne tutularak gerekli titizliği göstermemesi ve istihbaratı detaylandırması gerekirken bunu yapmaması, aradan 4 ay geçtikten sonra da öldürme olayı gerçekleşince önceki bilgileri tutanağa aktarıp üstlerine bildirmesinin ''görevi ihmal'' olarak kabul edilebileceği, bu suçun da mahkemeyi bağladığı ve mülki göreve ilişkin nitelemenin dava şartını ortadan kaldırmadığı kaydedildi.


Durma kararı ve gerekçesi

Ceza Muhakemesi Kanunu'na (CMK) göre bu konuda soruşturma ve kovuşturmanın yapılabilmesinin şarta bağlı olduğu, ancak bu şartın henüz oluşmadığı anlatılan aynı bölümde, Albay Öz'ün yargılanabilmesi ve bu fiillerin mahkeme önüne getirilebilmesi için konunun İl İdare Kurulu'nda görüşülüp soruşturma iznine bağlanması ve dava şartının yerine getirilmesinin zorunlu olduğu bildirildi.

Mahkeme Heyeti bu nedenle, Albay Ali Öz hakkında, suç işlenmeden önce ileride suç işleneceği konusunda aldığı haber üzerine yeterli dikkati göstermediği ve suç işlendikten sonra önceden aldığı haberi yeni öğrenmiş gibi ''görev sonuç raporu'' ve ''haber kayıt bildirim formu''na aktarmak suretiyle üstlerine bildirerek gerçekleştirdiği eylemler nedeniyle ve eyleminin önleyici zabıta hizmetlerinin ifası sırasında ihmal ve gecikme olarak kabul edilebileceğinden usulü işlemlerin beklenmesi amacıyla ''durma'' kararı verdi.

Heyet, dava dosyasının da, sanık hakkında, olay tarihinde İl Jandarma Komutanı olması yüzünden gerekli incelemelerin 4483 sayılı kanuna göre İl İdare Kurulunca yapılarak yargılanmasına izin verilip verilmeyeceği konusunda bir karar verilmesi için Trabzon Valiliğine gönderilmek üzere Trabzon Cumhuriyet Başsavcılığına yollanmasına oy birliği ile karar verdi.
Hrant Dink'in öldürülmesinde, dönemin Trabzon İl Jandarma Komutanı Albay Ali Öz, aynı kurumun İstihbarat Şube Müdürü Kıdemli Yüzbaşı Metin Yıldız ile Okan Şimşek ve Veysel Şahin'in de yer aldığı 8 sanık hakkında ''görevi ihmal suretiyle görevi kötüye kullanmak'' suçundan Trabzon 2. Sulh Ceza Mahkemesinde açılan bir başka dava ise sürüyor.