İkinci el sigara dumanı genleri değiştiriyor

Sigara içenlerin hücrelerinde aktif olan, ancak sigara içemeyenlerde aktif olmayan 372 gene odaklanarak yapılan araştırmaya göre, sigara içmeyenler yüzde 34, sigara içenlerle ise yüzde 11 oranında aynı aktif gen aktivitesini paylaşırken, araştırmada görülen genetik değişikliklerin, sonraki akciğer hastalıklarına doğru ilk moleküler adımları oluşturduğu ortaya konuyor. Araştırmayı değerlendiren Türk Toraks Derneği Astım Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Füsun Yıldız; "Araştırma, en ufak bir maruziyetin bile insanda saklı hastalık genlerinin şalterini açtığını göstermiştir" değerlendirmesinde bulundu.

Hangilerinin sigara dumanına yanıt verdiği incelendi

Weill Cornell Tıp Fakültesi, "Solunum yolu hücrelerinin düşük düzeylerdeki tütün dumanına gösterdiği biyolojik tepkiler" konulu araştırması yayınlandı. Weill Cornell Tıp Fakültesi'nde Dr. Ronald Crystal yönetiminde çalışan bir grup bilim adamının, bir kısmı sigara içen, bir kısmı ise hiç sigara içmemiş 121 gönüllü denek üzerinde genetik aktivite bakımından solunum yolu hücrelerini inceleyen araştırmasında, deneklerin sigara dumanına maruziyetini objektif olarak ölçebilmek için nikotin ve kotinin gibi nikotin metabolitleri ölçüldü. Bu kapsamda, çalışmaya katılanların idrar örnekleri de incelendi. Kanser, KOAH, amfizem veya bronşit gibi akciğer fonksiyonunun bozulduğu hastalıklarda, akciğerlerin hava soluma yetisini kaybetmesi, ilk olarak solunum yolu hücrelerinin etkilenmesiyle başlıyor. Araştırmaya göre, duman ister doğrudan sigaradan çekilsin ister ortamdaki ikinci el sigara dumanından solunmuş olsun, nefes borusundan başlayıp ciğerlerin derinliklerindeki minik hava keseciklerine kadar bronşu çevreleyen tüm solunum yolu hücreleri sigara dumanı ile karşı karşıya kalan ilk hücreleri oluşturuyor. Bu hipotezden yola çıkan araştırma ekibi, bronkoskop kullanarak gönüllülerin solunum yollarından aldıkları hücreler içinde tanımlı 25 bin insan genini test ederek ve hangilerinin sigara dumanına yanıt verdiğini (etkinleşme veya etkisizleşme şeklinde) inceledi. Böylece araştırmanın çerçevesini, sigara içenlerin hücrelerinde aktif olan, ancak sigara içemeyenlerde aktif olmayan 372 gene odaklanarak daraltıldı.
 

Vücuda giren dumanla karşılaşan ilk hücreler kansere davetiye çıkartıyor

Araştırmada ayrıca denekler, idrardaki nikotin düzeyine göre yüksek düzeyde tütün metaboliti taşıyan sigara içicileri; bu bileşenleri hiç taşımayan sigara içmeyenler ve bu iki grup arasında kalan düşük maruziyet verilerine sahip olanlar şeklinde üç gruba ayrıldı. 372 genin karşılaştırılmasının yapıldığı bu 3 grup içinde bilim adamları, hayatında hiç sigara içmemiş ve nadiren içen kişileri de dahil ettikleri düşük maruziyet grubunun, sigara içmeyenlerle yüzde 34 oranında, sigara içenlerle ise yüzde 11 oranında aynı aktif gen aktivitesini paylaştıklarını tespit edildi. Sonuçlar, ikinci el sigara dumanına maruz kalan düşük maruziyet grubunda görülen genetik değişikliklerin, sigara içenlerinki ile benzeştiğini göstermiş. Öyle ki araştırma da görülen genetik değişikliklerin sonraki akciğer hastalıklarına doğru ilk moleküler adımları oluşturduğu ortaya konuyor.

Genlerimiz değişikliğe uğruyor

Araştırma ekibinin başındaki Dr. Crystal araştırmayla ilgili sonuçları şöyle yorumladı:
"Benim için ilginç olan akciğer hücrelerinin sigara dumanına karşı ne kadar hassas oldukları. Ha birilerinin sigara içtiği bir partiye gitmişsiniz, ha haftada bir adet sigara içmişsiniz, hiç fark etmez. Maruziyetinizin düzeyi ne olursa olsun, akciğer hücreleriniz bundan etkileniyor ve yanıt veriyor. Bir kömür madenindeki kanaryalar gibi canhıraş biçimde bağırıyorlar: 'Değişim geçiriyoruz. Bu çevresel duman tehditine karşı yanıt vermek için, ya etkinleşerek ya da etkisizleşerek genlerimiz değişikliğe uğruyor."
Amerikan Akciğer Derneği Başkanı Dr. Norman Edelman ise araştırma hakkında, "Bu araştırma, ikinci el sigara dumanının solunmasının sağlığa zararlı olduğu ve solunum yoluna zarar verdiği yönünde çok önemli bir kanıt sunuyor" dedi.
 

Sigara dumanı saklı hastalık genlerinin şalterini açıyor

Araştırmayı değerlendiren Türk Toraks Derneği Astım Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Füsun Yıldız, "Bu çalışma sigara dumanının güvenli dozu olmadığını, en ufak bir maruziyetin bile insanda saklı hastalık genlerinin şalterini açtığını göstermiştir. Sigara dumanından korunmanın tek geçerli yolu yüzde 100 dumansız hava sahasıdır" dedi.