İran'da seçimler iptal edilmeyecek

İran Anayasayı Koruyucular Konseyi, 12 Haziran'da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin iptal edilmesini kabul etmedi.

İran devlet televizyonunun haberine göre, Konsey seçimlerde büyük usulsüzlük olmadığını da kaydetti. Haberde konuyla ilgili başka ayrıntı verilmedi.

"İran yönetimine siyasi yaptırım uygulayın"

Nobel Barış Ödülü sahibi İranlı avukat Şirin Ebadi, Avrupa Birliği ülkelerine, gösterileri bastırmaya son vermesi için İran yönetimine siyasi yaptırım uygulamaları çağrısında bulundu.

Ebadi, AB hükümetlerinin "insanların tutuklanması ve öldürülmeleriyle" ilgili olarak İran'a karşı "protestolarını ifade etmelerini" istedi.

İranlı muhalif Şirin Ebadi, şiddet devam ettiği sürece AB'nin İranlı yetkililerle hiçbir görüşme ve müzakerede bulunmaması gerektiğini belirtti.

Ebadi'nin, bu konudaki düşüncelerini iletmek için bugün AB yetkilileriyle görüşmeler yaptığı bildiriliyor.

Musevi rapor yayımlayacak

İran'da 12 Haziranda yapılan Cumhurbaşkanlığı seçiminin adaylarından Mir Hüseyin Musevi, "seçimde yapılan usulsuzluk ve hileleri gösteren bir rapor" yayımlayacaklarını bildirdi.

Musevi'nin internet sitesinde yayımlanan açıklamada, "Musevi'nin seçim komitesi, Mahmud Ahmedinejad'ı tekrar iktidara getiren Cumhurbaşkanlığı seçiminde yapılan usulsüzlük ve hilelerle ilgili eksiksiz raporu pek yakında açıklayacak" denildi. Muhalefet, hile karıştırıldığı gerekçesiyle seçimin iptal edilmesini istiyor, iktidar ise bunu reddediyor.

Seçimlere itiraz süresi uzatıldı

İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, seçimlere itiraz süresinin uzatılması talebini kabul etti. Hamaney, seçimlere ilişkin usulsüzlük iddialarına açıklık getirilmesi ve tüm şüphelerin giderilmesi için beş günlük ek süre isteğinde bulunan Anayasayı Koruyucular Konseyi'ne olumlu cevap verdi. Seçimlere itirazın ele alınması ve şikayetlerin incelenmesi için belirlenen 10 günlük yasal süre yarın sona eriyordu. İran'da 12 Haziranda düzenlenen cumhurbaşkanı seçimlerinde aday olan Mir Hüseyin Musevi, Muhsin Rızai ve Mehdi Kerrubi, seçim sonuçlarına itiraz etmişti. Musevi ve Kerrubi, seçimlerin iptal edilerek yenilenmesini istemişti.

Tahran yönetiminden Ban Ki-mun'a tepki

İran, BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un, cumhurbaşkanı seçimleri ve sonraki süreçte yaşanan gelişmelere ilişkin açıklamalarını kınadı.

Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Hasan Kaşkavi, "Ban Ki-mun'un, Batılı ülkelerin İran aleyhindeki propagandalarının etkisinde kalarak, seçim gerçeğini görmezlikten geldiğini" söyledi. Kaşkavi, "BM Genel Sekreteri'nin görevi ile çelişen bu tutumu, uluslararası kabul gören yasalara aykırıdır ve açıkça İran'ın iç işlerine karışmak anlamına gelir" diye konuştu. İranlı sözcü, "Ban Ki-mun, tarih boyunca başka ülkelerin iç işlerine karışan ve sömürgeci politika izleyen bazı devletlerin etkisi altındaki açıklamalarıyla bağımsız ülkeler nezdindeki itibarını zedelemiştir" ifadesini kullandı. Ban Ki-mun'dan, yüzde 85 gibi yüksek orandaki halk katılımına saygı duymasının beklendiğini belirten Kaşkavi, "BM Genel Sekreteri, halkın tercihinin yanında yer almakla şan ve konumunu korumuş olurdu" diye konuştu.

BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, İran'da sivillere yönelik "tutuklamaların, tehditlerin ve güç kullanımının" sona ermesi çağrısında bulunmuştu. İranlı yetkililerden temel sivil ve siyasi haklara, özellikle de ifade özgürlüğü, toplanma hakkı ve bilgiye ulaşma özgürlüğüne saygılı davranmalarını isteyen Ban, ülkedeki durumdan uluslararası toplumun kaygı duyduğunu kaydetmişti.

Beyaz Saray "İran halkına yönelik adaletsizliği" kınadı

Beyaz Saray, ''İran'da halka yönelik şiddet ve adaletsizlikleri'' kınadı. Beyaz Saray sözcüsü Robert Gibbs, ABD Başkanı Barack Obama'nın geçen cumartesi günü Tahran yönetimini şiddete ve adaletsizliklere son verilmesini isteyen çağrısını hatırlattığı açıklamasında, şiddetin giderek tırmandığını gördüklerini belirtti.

Gibbs, gösterilerin engellenmesi için polisin güç kullanmasının ABD'de öfkeyle karşılandığını, bununla birlikte, Obama tarafından İran ile diplomatik müzakereler yapılması teklifinin hala geçerli olduğunu sözlerine ekledi.

İsveç, İran Büyükelçisini Dışişleri Bakanlığı'na çağırdı

İsveç Dışişleri Bakanlığı, İran'ın Stockholm büyükelçisini Dışişleri Bakanlığı'na çağırarak, ülkede göstericilere karşı uygulanan şiddetten duyduğu endişeyi bildirdi.

Temmuz ayından itibaren Avrupa Birliği dönem başkanlığını üstlenecek olan İsveç, İran'daki gelişmelerden endişeli olduğunu açıklarken, bu sabah, İran'ın Stockholm Büyükelçisi, Dışişleri Bakanlığının talebi üzerine bakanlığa gelerek, kabine sekreteri Frank Belfrage ile görüştü.

Dışişleri Bakanlığı basın sorumlusu Cecilia Julin'ın yaptığı açıklamaya göre, dün İran'da göstericilere karşı şiddet uygulanan olaylarla ilgili büyükelçiden bilgi istendi.

İsveç Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin bu görüşme sırasında, "AB üyesi ülkelerin İran'da bir komplo girişimi içinde oldukları" yönündeki İran iddialarını da reddettiği bildirildi.

İran-İngiltere arasında gerilim artıyor

İran, İngiltere Büyükelçisini, iki ülke arasındaki son gelişmeleri ele almak üzere geri çağırma kararı aldı.

İran'ın Londra Büyükelçisinin danışmalarda bulunmak üzere geçici olarak çağrılma kararının, Meclis Milli Güvelik ve Dış Politika Komisyonu'nun dünkü olağanüstü toplantısında alındığı belirtildi.

İki ülke ilişkilerinin Büyükelçilik seviyesinden maslahatgüzarlığa düşürülme önerisinin ise toplantıda kabul görmediği kaydedildi.

İran, cumhurbaşkanı seçim sonuçlarına ilişkin İngiltere hükümetinin açıklamalarını içişlerine müdahale olarak değerlendirip, bu ülkenin Tahran Büyükelçisini Dışişleri Bakanlığı'na çağırmıştı.

Dini lider Ayetullah Ali Hamaney'in, cuma hutbesinde ''İngiltere'nin müdahaleci açıklamalarını isim zikrederek eleştirmesinin'' ardından İngiltere, İran'ın Londra Büyükelçisini Dışişleri Bakanlığı'na çağırarak açıklama istemişti.

Bu arada, seçim sonuçlarına itiraz için yapılan gösterileri yönlendirmede rolleri olduğu gerekçesiyle yakalanan yabancı uyruklular arasında İngiltere vatandaşlarının da olduğu belirtildi.

Dışişleri Bakanı Menuçehr Mutteki, önceki günkü açıklamasında seçim günlerinde İngiltere'den özel kişilerin İran'a geldiğini belirtmiş, bu ülkeyi İran'ın içişlerine karışmak ve halkı kışkırtmakla suçlamıştı.

Fransa, İran büyükelçisini Dışişleri Bakanlığı'na çağırdı

Fransa Dışişleri Bakanlığı, İran'ın Paris büyükelçisini çağırarak, Tahran'da "göstericilere uygulanan şiddetli baskı"dan duyduğu kaygıyı iletti.

Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, Bakanlığın Orta Doğu ve Afrika Dairesi sorumlusunun İran büyükelçisini son sekiz gün içinde ikinci kez Bakanlığa çağırdığı bildirildi. Açıklamada, İran'da seçimden sonra düzenlenen gösteriler sırasında tutuklananların serbest bırakılması çağrısında bulunan Fransa'nın, Tahran tarafından yapılan iç işlerine karışıldığı suçlamalarını da reddettiği vurgulandı.

Bu arada, Danimarka da İran'da göstericilere uygulanan şiddeti protesto etmek için İran büyükelçisini Dışişleri Bakanlığına çağıracağını bildirdi. Danimarka Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, İran büyükelçisinden Bakanlığa bilgi vermesinin istendiğini kaydetti. AB dönem başkanı Çek Cumhuriyeti dün, Birliğe üye tüm ülkelere, başkentlerindeki İran büyükelçilerini dışişleri bakanlıklarına çağırarak, Tahran'ın Batının iç işlerine karıştığı yönündeki suçlamalarını protesto etmeleri çağrısında bulunmuştu.

Çek Cumhuriyeti'nin açıklamasında, "AB'nin, herhangi bir ülkede şeffaf ve demokratik bir seçim sürecinin nesnel kriterlerinin yerine getirilip getirilmediğine ilişkin şüphelerini dile getirme hakkı olduğu" ifade edilmişti. Açıklamada, "Bu açıdan Başkanlık, AB ülkelerini, aynı mesajı İranlı yetkililere iletmek üzere bütün Birlik ülkelerindeki İran temsilcilerini çağırmayı değerlendirmeye davet ettiği" kaydedilmişti.

İran da önceki gün, AB ülkelerinin Tahran'daki büyükelçilerini Dışişleri Bakanlığı'na çağırarak, AB ülkelerinin "iç işlerine müdahalesini" protesto ettiği haber verilmişti. Aralarında İngiltere, Almanya ve Fransa'nın bulunduğu bazı AB ülkeleri, geçen hafta da, başkentlerindeki İranlı diplomatları bakanlığa çağırarak İran'ın protestoculara karşı şiddete başvurmaktan kaçınması çağrısında bulunmuş ve medyaya yönelik kısıtlamalardan yakınmıştı.