İşsizlik artışı yüzde 12.8 oldu

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Haziran-Temmuz-Ağustos aylarını kapsayan Hanehalkı İşgücü Araştırması 2009 Temmuz Dönemi sonuçlarını açıkladı. Buna göre Haziran ayında yüzde 13 olarak açıklanan işsizlik oranı, Temmuz ayında turizm sektörünün de etkisiyle yüzde 12.8'e geriledi. Bilindiği üzere Şubat döneminde işsizlik oranı yüzde 16.1'le tarihi rekor kırmıştı. Bu dönemde işsiz sayısı 3 milyon 802 bin olmuştu. Mart döneminde ise Şubat'a göre işsizlik oranı 0.3 puan, işsiz sayısı 26 bin kişi azalmıştı. Böylece, Mart ayında dönemlik bazda cüzzi bir toparlanma işareti görülmüştü. Nisan ayında da bu toparlanmanın devam ettiği gözlendi. Ancak Nisan döneminde işsiz kalanların toplam işsizlere oranının yüzde 9.8'ini oluşturması ve bu dönemde işsiz kalan sayısının geçen döneme göre yaklaşık 9 bin kişilik artış göstermesi, kriz nedeniyle işsiz kalanların sayısının arttığına işaret etti. Mayıs ayında işsizlik oranı yüzde 13.6, işsiz sayısı ise 3 milyon 382 bin kişi olmuştu. Yaz aylarında turizm sektöründe yaşanan hareketlilik nedeniyle işsizlik verilerindeki düşüş trendinin sürdüğü gözlendi.
 

Tarımdışı istihdam 314 bin kişi azaldı

Temmuz 2009 döneminde çalışma çağındaki nüfus geçen yılın aynı dönemine göre 881 bin kişi artarak 51 milyon 714 bin kişiye ulaştı. Kurumsal olmayan nüfus bir önceki yılın aynı dönemine göre 817 bin kişilik artışla 70 milyon 571 bin kişi oldu. 2009 yılı Temmuz ayında istihdam edilenlerin sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 50 bin kişi artarak, 22 milyon 213 bin kişiye yükseldi. Geçen yıl aynı dönemde bu sayı 22 milyon 163 bin kişiydi. Temmuz döneminde tarım sektöründe çalışan sayısı 364 bin kişi artarken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 314 bin kişi azaldı. Temmuz döneminde tarım dışı işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre 3.8 puanlık artışla yüzde 1.3 seviyesinde gerçekleşti. Bu oran erkeklerde geçen yılın aynı dönemine göre 3.7 puanlık artışla yüzde 14.6, kadınlarda ise 4 puanlık artışla yüzde 22.4 oldu.
 

Temmuz'da istihdam oranı yüzde 43 oldu

Temmuz döneminde istihdam oranı geçen yılın aynı dönemine göre 0.6 puan gerileyerek yüzde 43 oldu. Geçen yıl aynı dönemde istihdam oranı yüzde 43.6 olarak gerçekleşmişti. Temmuz 2009 döneminde istihdam edilenlerin yüzde 26.9'u tarım, yüzde 18.6'sı sanayi, yüzde 6.3'ü inşaat, yüzde 48.2'si hizmetler sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payının 1.6 puan, hizmetler sektörünün payının 0.2 puan arttığı, buna karşılık sanayi sektörünün payının 1.8 puan azaldığı, inşaat sektörünün payının ise değişmediği görüldü.
 

Kentsel ve kırsal alanda işsizlik oranı 4 puan arttı

Türkiye genelinde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 842 bin kişi artarak 3 milyon 267 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranının geçen yıla göre 2.9 puanlık artış ile yüzde 12.8 seviyesinde ulaştığı Temmuz döneminde, kentsel yerlerde işsizlik oranı 4 puanlık artışla yüzde 16, kırsal yerlerde ise 1.3 puanlık artışla yüzde 6.8 oldu.
 

İşsizlerin yüzde 69.9'unu erkek nüfus oluşturdu

Temmuz ayında işsizlerin yüzde 69.9'unu erkek nüfus, yüzde 57'sini lise altı eğitimliler, yüzde 27.9'unu bir yıl ve daha uzun süredir iş aramakta olanlar oluşturdu. İşsizlerin yüzde 30.8'i "eş-dost" vasıtasıyla iş ararken, yüzde 88.2'sinin (2 milyon 882 bin kişi) daha önce bir işte çalıştığı görüldü. Daha önce bir işte çalışmış olan işsizlerin yüzde 47.9'u "hizmetler", yüzde 26.9'u "sanayi", yüzde 16.2'si "inşaat", yüzde 6.7'si "tarım" sektöründe çalışmış olup, yüzde 2.3'ü ise 8 yıldan önce işinden ayrıldı. İşsizlerin yüzde 22.2'sinin çalıştığı iş geçici olup işi sona erenler, yüzde 25.5'ini işten çıkarılanlar, yüzde 15.1'ini kendi isteğiyle işten ayrılanlar, yüzde 9.8'ini işyerini kapatan veya iflas edenler, yüzde 6.3'ünü ev işleriyle meşgul olanlar, yüzde 11.3'ünü öğrenimine devam eden veya yeni mezun olanlar, yüzde 9.8'ini diğer nedenler oluşturdu.
 

İstihdamın yüzde 71.7'sini erkek nüfus oluşturdu

Temmuz dönemde istihdam edilenlerin yüzde 71.7'sini erkek nüfus oluştururken, yüzde 60.1'i lise altı eğitimliydi. Yüzde 59'u ücretli, maaşlı ve yevmiyeli, yüzde 25.6'sı kendi hesabına ve işveren, yüzde 15.4'ü ücretsiz aile işçisi olarak çalıştı. Temmuz döneminde istihdam edilenlerin yüzde 61.6'sı "1-9 kişi arası" çalışanı olan işyerlerinde çalışırken, yüzde 2.8'inin ek bir işi olduğu tespit edildi. İstihdam edilenlerin yüzde 3.1'i mevcut işini değiştirmek veya mevcut işine ek olarak bir iş ararken, ücretli olarak çalışanların yüzde 87.2'sinin sürekli bir işte çalışmakta olduğu görüldü.
 

Kayıtdışı istihdam yüzde 46.4 oldu

Temmuz ayında yaptığı işten ötürü herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların oranı, önceki yılın aynı dönemine göre 1.1 puanlık artışla yüzde 46.4 olarak gerçekleşti. Bu dönemde, geçen yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı yüzde 88.6'dan yüzde 87.1'e düşerken, tarım dışı sektörlerde yüzde 30.6'dan, yüzde 31.4'e yükseldi.
 

İşgücüne katılma oranı yüzde 49.3

Temmuz döneminde, Türkiye genelinde işgücüne katılma oranı, geçen yılın aynı dönemine göre 0.9 puanlık artışla yüzde 49.3 olarak gerçekleşti. Erkeklerde işgücüne katılma oranı geçen yılın aynı dönemine göre 0.2 puanlık artışla yüzde 71.8, kadınlarda ise 1.6 puanlık artışla yüzde 27.6 oldu. Kentsel yerlerde işgücüne katılma oranı 0.3 puanlık artışla yüzde 46.2, kırsal yerlerde ise 2.2 puanlık artışla yüzde 56.4 seviyesinde gerçekleşti. İşgücünün eğitim ve yaş dağılımları ise şöyle oldu: Toplam işgücünün yüzde 18.8'ini 15-24 yaş grubundakiler oluşturdu. Lise altı eğitimlilerde işgücüne katılma oranı yüzde 47.5 iken, yükseköğretim mezunlarında bu oran yüzde 77.7 olarak gerçekleşti. Lise altı eğitimlilerde erkeklerin işgücüne katılma oranı yüzde 70.7 iken, kadınlarda yüzde 23.8 düzeyindeydi. Lise ve dengi okul mezunlarında erkeklerde işgücüne katılma oranı yüzde 75.4 iken, kadınlarda yüzde 34.7 olarak gerçekleşti. Yükseköğretim mezunlarında erkeklerde işgücüne katılma oranı yüzde 83.2 iken, kadınlarda yüzde 70.1 oldu.

İşgücü dışında olanların 45.3'ü daha önce bir işte çalışmadı

Temmuz döneminde işgücü dışında olanların yüzde 45.3'ü daha önce bir işte çalışmadı. Temmuz 2009 döneminde işgücü dışında olup, daha önce bir işte çalışanların yüzde 14.6'sı "tarım", yüzde 11.8'i "sanayi", yüzde 3'ü "inşaat", yüzde 20,5'i "hizmetler" sektöründe çalışırken, yüzde 50.1'i ise 8 yıldan önce işten ayrıldı. Daha önce bir işte çalışıp, sözkonusu dönemde işgücü dışında olanların (11 milyon 895 bin kişi) yüzde 10.7'si emeklilik, yüzde 4.6'sı mevsim gereği, yüzde 7.6'sı sağlık nedeniyle, 4.6'sı eşinin isteği ve evlilik, yüzde 5.4'ü işten çıkartılma veya işyerinin kapanması, yüzde 4'ü işinden memnun olmama, yüzde 13.2'si diğer nedenlerle en son çalıştıkları işten ayrıldı.
 

Umutsuzların sayısı arttı

"Umutsuzlar" olarak bilinen, iş aramayıp, çalışmaya hazır olanların sayısı geçen yılın aynı dönemine göre Temmuz ayında 120 bin kişi artarak 1 milyon 817 bin kişiye çıktı. Geçen yıl bu rakam 1 milyon 697 bin kişiydi. Umutsuzların 764 bini erkek, 1 milyon 53 bini kadınlardan oluştu. Umutsuzlar içinde yer alan, iş bulma ümidi olmayanların sayısı geçen yıla göre 134 bin kişi artarak 648 bine yükseldi.