İsviçre'deki minare yasağına tepkiler

AB adalet ve içişleri bakanları toplantısına katılan İsveç Göçmen Bakanı Tobias Billstrom, "İsviçre'nin referandumuna epey şaşırdım. Bence bu tür konuları referanduma götürmek biraz garip" dedi. Billstrom, "İsveç'te biz bu tür konuları şehir planlaması kapsamında ele alıyoruz. Yapıların ne kadar yüksek olabileceğine ve inşa edilip edilemeyeceğine bizde şehir planlamacıları karar veriyor" diye konuştu. Bakan Billstrom, dini özgürlükler nedeniyle İsveç'te benzer bir referandum düzenlenmesinin çok zor olduğunu vurguladı. İsviçre'de dün yapılan referandumda seçmenlerin yüzde 57'den fazlası, yeni minare inşaatının yasaklanmasına destek vermişti.

'Talihsiz bir gelişme'

İKT Genel Sekreteri Ekmeleddin İhsanoğlu, İsviçre'de yeni minare yapımına yasak getirilip getirilmemesi konusunda yapılan referandumda seçmenin yüzde 57,5'inin yasağa destek vermesini "talihsiz bir gelişme" olarak nitelendirdi. İhsanoğlu, yaptığı açıklamada, bu gelişmenin İsviçre'nin imajını zedeleyeceğini belirterek, minare yasaklamanın din özgürlüğü ve insan haklarına aykırı olduğunu kaydetti.

BM İnsan Hakları Komitesini de bu konuda görüş bildirmeye çağıran İhsanoğlu, bu gelişmenin, İslam dünyasının radikal gruplara karşı mücadele ettiği bir döneme rastlaması açısından son derece üzücü olduğunu vurguladı. Genel Sekreter İhsanoğlu, İsviçre'de bu konuda duyarsız kalmayan politikacılara ve dini liderlere de teşekkür etti.

İhsanoğlu, İsviçre Dışişleri Bakanı Micheline Calmy ile yaptığı telefon görüşmesinde de, İsviçre halkının her türlü demokratik haklarına ve özgürlüklerine saygı duyduğunu ifade etti ve son gelişmenin İsviçre'nin imajına zarar vereceğini hatırlattı. İslam dünyasına da gelişmeleri barışçı ve demokratik yollardan izleme ve görüşlerini bildirme çağrısında bulunan İhsanoğlu, kendisinin de konuyu yakından takip etmeye devam edeceğini bildirdi.
 

Yasak, İtalya ve Vatikan'da da kaygı yarattı

İsviçre'de yeni minare yapımına yasak getirilip getirilmemesine ilişkin referandumda seçmenlerin yüzde 57,5'inin yasağa destek vermesi, İtalya ve Vatikan'da da kaygı yarattı. İtalya Dışişleri Bakanı Franco Frattini, bugün Roma'da yaptığı açıklamada, Avrupa Birliğinin "tüm dinlere özgürlük" ilkesini benimsediğini anımsatarak, İsviçre'deki referandum sonucunu endişeyle karşıladıklarını belirtti. Frattini, "İtalya, okullarda çarmıha gerilmiş İsa figürünün asılabilmesinden yana olan bir ülkedir. Bu görüşün savunucusu bir ülke olarak, bir başka dine yönelik güvensizlik ve yasakçılık göstergelerini kaygıyla karşılıyoruz" dedi.

Merkez sağ koalisyonun ortaklarından Kuzey Birliği Partisine (KBP) mensup bazı kabine üyelerinin İsviçre'deki referandum sonucunu sevinçle karşılayıp İtalyan bayrağına haç simgesi yerleştirme önerileriyle ilgili bir soru üzerine Frattini, "AB'de dokuz ülkenin bayrağında haç var. Dolayısıyla KBP'nin önerisi son derece normal" diye konuştu.

Vatikan'a bağlı kurumlardan Papalık Göçmenlik Kurulu Başkanı Antonio Maria Veglio da İtalyan haber ajansı Ansa'ya yaptığı açıklamada, İsviçre'de yeni minare yapımının yasaklanmasını, "din özgürlüğüne ve göçmenlerin bütünleşme sürecine ciddi bir darbe" olarak niteledi. Kardinal Veglio, "Vatikan da, İsviçre'deki Katolik piskoposlarla aynı doğrultuda bu gelişmeyi kaygıyla karşılamaktadır" ifadesini kullandı.

İtalya ve Vatikan'daki yetkililer, İsviçre'de referandumla getirilen yasağın, Avrupa'daki başka ülkelere de sıçramasından, bu tür gelişmelerin İslam ülkelerindeki Hristiyan azınlıkların dini hak ve özgürlüklerinde de benzer kısıtlamalara yol açmasından endişe ediyor.

'Bu yasak, Almanya'daki din özgürlüğü anlayışına uymaz'

Almanya'nın Bavyera eyaleti İçişleri Bakanı Joachim Herrmann, İsviçre'de dün düzenlenen referandumla yeni minare yapımının yasaklanmasının Almanya'daki din özgürlüğü anlayışına uymadığını söyledi. Herrmann, Münih'te yaptığı açıklamada, İsviçre'de alınan kararın Almanya'ya aktarılamayacağını belirterek, ''Minare yasağı Almanya'daki din özgürlüğü anlayışına uymaz. Ancak yeni camilerin ve minarelerin inşa edilmesi karşılıklı anlayış içinde olması lazım'' dedi. Herrmann, bu sonucun yabancıların uyumunun daha da ilerletilmesi gerektiğini gösterdiğini kaydetti.

Almanya Dışişleri Bakanlığında görevli Devlet Bakanı Werner Hoyer, ''Mitteldeutsche Zeitung'' adlı gazeteye yaptığı açıklamada, sonucun Avrupa için yük olduğunu ifade etti.
Alman hükümetinin uyumdan sorumlu Devlet Bakanı Maria Böhmer de, böyle bir şeyin Almanya'da uygulanamayacağını ifade ederek, dinler ve kültürler arası diyaloğun toplumun bir arada olması ve ülkedeki birliktelik için ön şart olduğunu kaydetti.

Almanya Türk Toplumu Başkanı Kenan Kolat da, İsviçre'de ortaya çıkan sonuçtan dolayı üzgün olduğunu belirterek, bu sonucun Avrupa'daki toplumların göçe tam olarak hazır olmadıklarını gösterdiğini söyledi.

Hristiyan Sosyal Birlik Partisi (CSU) iç politika uzmanı Hans-Peter Uhl ise Leipziger Volkszeitung adlı gazeteye yaptığı açıklamada, Almanya'daki Müslümanlara camilerin ve minarelerin yapımında kent mimarisine uyumluluğa dikkat etmeleri çağrısında bulundu.
 

"Ayrımcılık"

BM Din ve İnanç Özgürlüğü Raportörü Esma Cihangir, İsviçre'de dün düzenlenen referandumla yeni minare yapımının yasaklanmasından endişe duyduğunu belirterek, bunun "İsviçre'deki Müslüman topluluğuna yönelik ayrımcılık olduğunu" ifade etti.

Esma Cihangir, yayımladığı açıklamada, "Din ve inanç özgürlüğüyle ilgili bu oylamanın sonuçları konusunda derin endişe duyduğunu" ifade etti.

Açıklamada, "Yaklaşık 400 bin Müslüman'ın yaşadığı bir ülkedeki bu yasak, din özgürlüğünün haksız bir şekilde kısıtlanması anlamına gelmekte ve İsviçre'deki Müslüman topluluğuna yönelik açık ayrımcılık oluşturmaktadır" denildi.

Cihangir, açıklamasında, "Bu yasak, dini hoşgörüsüzlüğün her toplumda ortaya çıkabileceğini hepimize hatırlatmaktadır" ifadesini kullandı.

Esma Cihangir, İsviçreli yetkililerden, ülkedeki Müslümanların din özgürlüğünün korunması için gerekli önlemleri almalarını da istedi.

Hollanda

Hollanda'da İslam ve yabancı karşıtı tutumuyla tanınan Özgürlük Partisi lideri Geert Wilders, İsviçre'de yapıldığı gibi Hollanda'da da minarelerin yasaklanması için referandum yapılması çağrısında bulundu.

Wilders, Özgürlük Partisi'nin internet sitesinde yayımlanan açıklamasında, "İsviçre'de yapılan burada da yapılabilir. Hükümeti böyle bir referandumun Hollanda'da yapılmasına çağıracağız" ifadesini kullandı.

İsviçre'deki referandumun sonucundan memnuniyet duyduğunu belirten Wilders, sonucu "müthiş" olarak nitelendirdi.

Özgürlük Partisi, 150 sandalyeli Hollanda Parlamentosunda 9 sandalyeye sahip.
İsviçre'de yeni minare yapımına yasak getirilip getirilmemesi konusunda yapılan referandumda seçmenin yüzde 57,5'i yasağa destek vermişti.