Kadınlar kayıtdışı istihdam ediliyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yapılan hesaplamaya göre, Ekim ayında istihdamdaki toplam nüfus 22 milyon 19 bin olurken, bunun 9 milyon 808 bin kişisini herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna kaydı bulunmayanlar oluşturdu. Ekim 2008'de yüzde 44.3 olan kayıtdışı istihdam oranı Ekim 2009'da yüzde 44.5'e çıktı. Buna "kendi hesabına çalışanlar" kaynaklık etti.

Ekim 2008'de kendi hesabına çalışanlar arasında kayıtdışı çalışan kişi sayısı 2 bin 916 iken, Ekim 2009'da bu sayı yüzde 5 artışla 3 milyon 53 bine yükseldi. Ekim 2009'da kendi hesabına çalışan 4 milyon 449 bin kişiden yüzde 68.6'sını kayıtdışı çalışanlar oluşturdu. Ücretli ve yevmiyeli olarak çalışan toplam 13 milyon 319 bin kişiden yüzde 27.4'ünü oluşturan 3 milyon 650 bin kişinin kayıt dışı çalıştığı belirlendi. İşveren olarak faaliyet gösteren 1 milyon 224 bin kişiden yüzde 28'ini oluşturan 343 bin kişinin de sosyal güvenlik kaydı bulunmadığı belirlendi.


Aile işçilerinin yüzde 91.3'ü kayıtdışı

Kayıt dışı "çalışanlar" içinde en büyük grubu ücretsiz aile işçileri oluşturuyor. Büyük bölümü tarım kesiminde bulunan ve standart bir istihdamdan farklı olarak tarım ya da ticaretle uğraşan ailesine yardım eden bu kişilerin toplam sayısı 3 milyon 26 bin kişi. Bunların yaklaşık yüzde 91.3'ü oranındaki 2 milyon 762 bininin sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olmadığı görüldü. Normal bir istihdam olanağı elde edemediği için mevcut konumda yer alan bu kişilerin, ücretsiz aile işçisi şeklinde tanımlanması, Türkiye'deki işsizliğin boyutlarını da olduğundan küçük gösteriyor. Kayıt dışı çalışanlar toplamının 4 milyon 805 bini tarımda, 5 milyon 4 bini ise tarım dışı sektörlerde bulunuyor. Ekim döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı yüzde 87.8'den yüzde 86.3'e düşerken, tarım dışı sektörlerde yüzde 30.2'den yüzde 30.4'e yükseldi.


Kayıtdışı erkek istihdamı 0.2 puan geriledi

Krizde kayıtdışı çalışan erkek sayısı azalırken, kayıtdışı çalışan kadın sayısında artış görüldü. 2009 yılı Ekim ayı itibariyle bir önceki yılın aynı dönemine göre kayıtdışı erkek istihdamını 0.2 puan gerileyerek yüzde 38.6 olurken, 15 milyon 848 bin erkek çalışanın 6 milyon 118 binini kayıtdışı çalışanlar oluşturdu. Bu dönemde kadınlarda kayıtdışılık oranı 0.3 puan artışla yüzde 59.5'ten yüzde 59.8'e çıkarken, 3 milyon 690 bin kadın çalışanın kayıtdışı istihdam ettirildiği belirlendi.