'Kazaya davetiye'

Türkiye’de geçen yıl 80 maden kazası oldu, 61 kişi öldü, 91 kişi yaralandı. Bu yılın ilk 15 gününde ise 9 maden işçisi iş cinayetine kurban gitti. DİSK’e bağlı Dev Maden-Sen Genel Başkanı Tayfun Görgün, bir türlü önlem alınamayan ölümlerin en büyük nedenini ‘asıl işi’ madencilik olmayan taşeron şirketlerin ‘asıl işleri’ yapmasına bağladı.

Görgün, madencilikte son 10 yılda üretimin düştüğünü belirterek “Madencilik sektörü yüzde 40 civarında küçüldü. Dolayısıyla çalışan işçi sayısı azaldı. Buna karşın iş kazaları arttı. Burada taşeronlaştırma ve özelleştirme etkili oldu” dedi. Taşeronların madenlerde ‘asıl işi’ yapmaya başladığına dikkat çeken Görgün, “Madencilikte taşeronlara nakliye, yemekhane, temizlik gibi işler verilebilir. Asıl iş, yani maden çıkarma verilemez. Ama artık devlet asıl işi de taşerona yaptırıyor. Taşeron ucuza işçi çalıştırıyor, güvenlik önlemleri almıyor, sendikalaşmayı engelliyor. Düşük ücretler, kullandırılmayan izinler, ücretsiz fazla çalışmalar işçinin yorgunluğunu artırıp, dikkatini dağıtıyor ve bu kazalara davetiye çıkarıyor” diye konuştu.

 

‘Sektörü bilmiyorlar’

Taşeronların madencilik ile bilgi sahibi olmadığının altını çizen Görgün, şöyle devam etti: “Bunlar daha çok inşaat şirketleridir ve sektörden uzaktırlar. Devlet burada asıl işleri taşerona vererek, yasadışı bir duruma giriyor. İkincisi de denetleme ortadan kalkıyor. Devlet denetlemeyi doğru düzgün yapmıyor. Yapsa dahi ortaya çıkan eksiklerin giderilmesi konusunda ısrarlı bir takipte bulunmuyor. Madencilikte tecrübe, teknoloji, güvenlik önlemleri ve denetim dörtlüsü bozulmuş durumda. Bu da büyük iş kazalarına davetiye çıkarıyor.”

Ölümler Avrupa’nın 4.5 katı

Türkiye, ölümlü maden kazaları sıralamasında ilk sırada yer alıyor. Uluslarararası Çalışma Örgütü (ILO) verilerine göre Türkiye’de maden işçisi ölümleri oranı Avrupa ortalamasının yaklaşık 4.5 katı. 1941’den bu yana maden kazalarında toplam 3 bin 12 kişi hayatını kaybetti, 373 bin 484 kişi yaralandı.