Kontenjana 'fermuar'lı çözüm

CHP Parti Meclisi’nde revize edilen aday belirleme yönetmeliği ile partinin önseçim yapacağı yerlerde de genel merkezin “kontenjan” aday göstermesinin yolu açıldı. Uygulanacak “fermuar sistemi” ile parti oylarının yüzde 10’un üzerinde olduğu illerde bazı sıralar kontenjan olarak kullanılabilecek. Bu yöntemle genel merkez, 550 adayın yüzde 15’ine karşılık gelen 83 kontenjanı istediği seçim çevrelerine yerleştirebilecek.

PM’nin son toplantısında alınan kararla, ön seçim yapılacak yerlerde sıralamanın nasıl olacağına genel merkez karar verecek. Bu değişiklik Kemal Kılıçdaroğlu’nun mevcutta 83 milletvekili adayını istediği yerlere yerleştirmesine olanak sağlayacak.

Parti, seçim sürecinde oy oranının yüzde 10’u aştığı illerde önseçim yapacak. Ancak önseçimle birlikte “fermuar sistemiyle” kontenjan uygulaması da yapılacak. Örneğin İstanbul’un bir seçim bölgesinde 1. - 3. - 5. sıra ya da 2. - 4. - 6. sıralar kontenjan olarak kullanılırken diğer sıralar önseçimle gelen adaylara bırakılacak.

‘Denge unsuru’

Parti yöneticilerinden edinilen bilgilere göre, bu uygulama bölgesel dengelerin korunması konusunda da etkili olacak. Örneğin seçim bölgesinde yapılan önseçimle seçilebilecek sıraların tamamının belli bir grup tarafından belirlenmesinin önüne geçilecek. Milletvekili sayısının 1 olduğu illerde kontenjan ilk sıra için kullanılmayacak.

Ancak vekil sayısı arttıkça kontenjanla listelerde denge oluşturulacak. Bunların yanı sıra genel başkanın Siyasi Partiler Yasası’ndan kaynaklanan yüzde 5 kontenjanı var. Bu da 28 milletvekiline karşılık geliyor.

Genel başkan, bu kontejanı önseçim olan illerde kullanabiliyor. Son seçim itibarıyla partinin vekil çıkaramadığı, ancak yüzde 10’un üzerinde oy aldığı 15 il şöyle sıralanıyor: Aksaray, Bilecik, Elazığ, Kars, Kastamonu, Kırşehir, Kütahya, Nevşehir, Rize, Yozgat, Karaman, Karabük, Kilis, Osmaniye, Düzce.

Yeni düzenlemeyle bu illerde de önseçime gidilmesi ancak bir bölümünde yine kontenjan kullanılması planlanıyor. Partinin oylarının yüzde 10’u geçmediği için genel başkanın istediği gibi milletvekili yazabileceği iller ise şunlar: Ağrı, Batman, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Çankırı, Diyarbakır, Erzurum, Gümüşhane, Hakkâri, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Van, Şırnak, Iğdır.