Koronavirüsten koruduğuna inanılan bilim dışı iddialar

Beslenme bilimcisi Ashlee Lane Bakırcı-Taylor’ın Evrim Ağacı’nda yazdığı bir makaleye göre, aldanılmaması gereken iddialar şu şekilde:

“SARIMSAK VİRAL ENFEKSİYONLARI ÖNLEMEZ"

Taylor, sarımsak tüketmenin enfeksiyonları önlüyor iddiasına ilişkin şu ifadeleri kullandı:

"Sarımsak, nezle ve koronavirüs de dahil olmak üzere viral enfeksiyonları önlemez veya iyileştirmez.

Sarımsak; yeşilsoğan, pırasa, frenksoğanı, soğan ve diğer birçok bitkiyi içeren Allium cinsinin bir üyesidir. Dünya genelinde yaygın olarak baharat/çeşni olarak kullanılır.

Ne yazık ki sarımsağın enfeksiyonlara karşı koruduğuna ilişkin güçlü herhangi bir bilimsel veri yok. Sarımsak ile sağlık ilişkisini inceleyen birden fazla tarama ve meta-analiz çalışması var, ancak bunların hiçbiri söz konusu ilişkiyi bilimsel düzeyde ortaya koymuyor.

AIDS salgını sırasında bireyler ve hatta bazı hükümetler hatalı bir şekilde sarımsak, limon suyu ve pancar kökü gibi besinlerin tüketilmesinin HIV isimli virüsü önleyeceğini ileri sürmüştü. Bu, yüzbinlerce insanın canına mâl oldu.

Her ne kadar bitki virüsleri insanlara bulaşamasa da, bitkiler içinde bol miktarda virüs bulunmaktadır ve eğer sarımsağın antiviral özelliği olsaydı, muhtemelen öncelikle kendisini arındırırdı.”

"C VİTAMİNİNİN KORANVİRÜSÜ ETKİLEYEBİLDİĞİNE DAİR BİR ÇALIŞMA YOK"

C Vitamininin nezle ve grip de dahil viral enfeksiyonları iyileştirebildiğine dair çok az miktarda kanıt bulunduğundan bahseden Taylor, şunları kaydetti:

"C Vitamini birçok kültürde hastalıkları iyileştirip, insanları hastalıklardan koruyabilen anahtar ilaç olarak kabul ediliyor. Temel gıdalardan birisi olan C Vitamini, insan vücudu tarafından üretilmez dışarıdan takviye ile alınması gerekir. Ayrıca C Vitamini insan vücudu için antioksidan özellineğe sahip, normal savunma sistemi fonksiyonlarının sürdürülmesi için gerekli ve bazı enzimlerin çalışmasına yardımcı olarak doku hasarını iyileştirmekte kullanılır.

Ancak C Vitamininin genel toplumda nezleyi durdurabildiğini gösteren herhangi bir kanıt yok. Nezle süresini bir miktar kısaltabildiğine dairse çok az sayıda kanıt bulmak mümkün. Yapılan onca araştırma bile, C Vitamini tüketiminin nezlenin şiddetini azaltabildiği göstermedi. Nezle semptomları başladıktan sonra C Vitamini tüketmenin hastalığın süresi veya şiddeti üzerinde herhangi bir etkisi olmadığı görülüyor.

C Vitaminin, megadozlarda alınmasının koronavirüsü etkileyebildiğini gösteren hiçbir çalışma yok.

Her ne kadar vücutta gereğinden fazla C Vitamini bulunmasının çoğu zaman dikkate pek de zararı olmasa da (çünkü idrar ile fazla miktar vücuttan atılır), mide bulantısı, ishal ve hatta böbrek taşlarına neden olabilir.”

"MİNERAL SOLÜSYONU TEHLİKELİ"

Sodyum klorit ve limon/misket limonu suyu karışımı olarak satılan mineral solüsyonunun tehlikeli olduğunu vurgulayan Taylor, bu solüsyonun hiçbir şekilde kullanılmaması gerektiğini belirterek, “Solüsyonda, hiçbir antimikrobiyal, antiviral veya antibakteriyel özelliği yok. Her ne kadar bazıları sodyum klorit ve sitrik asit (limon veya misket limonu) içmenin doğrudan zararını görmeyebilse de, bu karışımın tüketilmesi vücudunuz için zararlı. Bunu içmek, bir marketten beyazlatıcı alıp içmek ile aynı” dedi.

"15 DAKİKADA BİR SU İÇMEK KORONAVİRÜSTEN KORUMAZ"

Her 15 dakikada bir su içmenin sizi koronavirüse karşı korumadığını kaydeden Taylor, şu şekilde devam etti:

"Bu iddiaya göre her 15 dakikada bir su içmek boğazınızı ve ağzınızı nemli tutarak, solunum yollarınızda biriken virüsleri mideye göndermenizi sağlayacaktır ve bu virüsler, midenizdeki hidroklorik asit ile öldürülecektir.

Her ne kadar susuz kalmamak önemli olsa da, 15 dakikada bir su içmek sizi koronavirüsten veya herhangi bir diğer virüsten korumaz. Çünkü çok az sayıda viral parçacık bile vücudunuzda bir enfeksiyon başlatmak için yeterlidir ve bunların her birini su ile mideye yönlendirmeniz mümkün değildir. Dahası, virüsler sadece ağzınızdan değil; burnunuzdan ve gözlerinizden de vücudunuza girebilirler.

İddiayla ilgili daha bariz olan bir diğer problem, virüslerin bulaşma yollarının tam olarak anlaşılmamasıdır. Çoğu virüs hapşırma veya öksürme sonrasında havaya saçılan damlacıklarla yayılır ve kimi zaman bu damlacıklar dakikalarca, hatta saatlerce havada asılı kalabilirler. Dolayısıyla nefesinizle içinize çektiğiniz havada halihazırda viral parçacıklar bulunuyor olabilir. Bu nedenle, su içerek boğazınızdaki bazı virüsleri mideye gönderseniz de, eğer hastalığa yakalanmanıza neden olacak damlacıkları soluduysanız, bunlar halihazırda burnunuz yoluyla solunum yolunuza girmiş demek.

Mide asidi, koronavirüsü öldürebilecek kadar güçlü olmayabilir. Yapılan bazı çalışmalara göre koronavirüsler mide ve sindirim kanalında da üreyebilmektedir ve hatta dışkı yoluyla vücuttan atıldıktan sonra bile diğer insanlara bulaşıp onları hasta edebilmektedir. Örneğin ABD'deki ilk Kovid-19 vakasına ait dışkı örneklerinde yapılan testler pozitif sonuç vermişti.”

"DONDURMA KORONAVİRÜSE KARŞI KİŞİYİ SAVUNMASIZ YAPMAZ"

Dondurma, veya diğer soğuk ürünlerin koronavirüse karşı kişiyi daha savunmasız yapmayacağını ve hasta etmeyeceğini söyleyen Taylor, şu şekilde anlattı:

"Yakın geçmişte Florida'daki bir adam, mahallesine giren bir dondurma arabasına saldırdı. Endişesi, bu aracın komşularına koronavirüs bulaştıracak olmasıydı. Tabii bu saldırının ana nedenini henüz bilmiyoruz; ancak internetteki aramalara göre birçok insan dondurma ve diğer soğuk ürünlerin koronavirüs taşıdığına ve sizi hastalığa daha açık hale getirebileceğine inanıyor.

Bu hatalı inanç öylesine yaygın ki, UNICEF bir açıklama yayınlayarak bu iddiayı yayanların bu yalanı durdurmasını rica etti."