'Kurbandan yararlanılırsa sadaka verilmeli'

Kurban Bayramı'nda yurttaşların akıllarında soru işareti kalmaması için Diyanet İşleri Başkanlığı kurban ile ilgili birçok sorunun yanıtını verdi. Kurban'ın anlamından dini dayanağına kadar "Sıkça Sorulan Sorulara" yanıt verirken hangi hayvanların nasıl kurban olabileceğini de açıkladı.
 

Hayvanların yaşına dikkat

Koyun, keçi, sığır, manda ve devenin kurban olacağını kaydeden Diyanet, kurban olabilecek hayvanların yaşlarını ise şöyle açıkladı: "Bu hayvanların kurban olarak kesilebilmesi için, koyun ve keçinin bir, sığır ve mandanın iki, devenin ise beş yaşını doldurmuş olması gerekir. Ancak, 6 ayını tamamlayan koyun bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli olması halinde kurban edilebilir." Diyanet, koyun veya keçi gibi hayvanların bir kişi tarafından, manda ve devenin ise yedi kişiye kadar ortaklaşa kurban kesilebileceğini de belirtti.

Hayvanlar birbirlerini görmesin!

Diyanet, "Kurban keserken nelere dikkat edilmelidir?" sorusuna ise şu şekilde yanıt verdi: "Kurban edilecek hayvana acı çektirilmemeli ve eziyet verilmemelidir. Hayvanlar ehil kişiler tarafından kesilmeli ve kesim işlemi süratli bir şekilde yerine getirilmelidir. Ayrıca, çevre temizliği için gerekli tedbirler alınmalıdır. Hayvanların, birbirlerinin kesimini görecek şekilde yan yana bulundurulmamalarına özen gösterilmelidir."
 

'Ölü kurbanı diye kurban çeşidi yoktur'

İbadetlerin sorumlulukların bireysel olduğunu vurgulayan Diyanet, "Zengin olan karı-kocadan her birinin kurban kesmesi gerekir mi?", "Yolcunun kurban kesmesi gerekir mi?", "Kadın kurban kesebilir mi?" ve "Ölmüş kimseler için kurban kesilir mi?" sorularına ise şöyle yanıt verdi: "Dinen zengin olan karı-kocadan her birinin ayrı ayrı kurban kesmesi gerekir. Ancak İmam Malik'e göre aile reisi tüm aile efradı adına bir adet büyükbaş veya küçükbaş hayvan keserse bu yeterli olur. Yolcu kurban kesmekle mükellef değildir. Ancak kesmesi halinde sevabını kazanır. Sefer halinde iken kurban kesenler; bayram günleri içinde memleketlerine dönerlerse, yeniden kurban kesmeleri gerekmez. Sefer halinde iken kurban kesmeyip de bayram günlerinde memleketlerine dönenler, kurbanlarını keserler. Hayvan kesiminde, gerekli yeterlilik ve şartları taşıyan kişi; kadın olsun, erkek olsun kurban kesebilir. Son zamanlarda halkımız arasında yaygınlaşma eğilimi gösteren; ölü kurbanı veya kabir kurbanı diye bir kurban çeşidi yoktur. Ancak, ölmüş birisi adına veya sevabı ölüye bağışlanmak üzere kurban kesilebilir. Ayrıca, kurban borcu olup, hayatta iken vasiyet eden kişinin bıraktığı miras yeterli ise mirasçıları tarafından vasiyetinin yerine getirilmesi gerekir. Fakat vasiyeti yoksa ölen kimseler için mirasçılarının kurban kesmeleri gerekmez. Ancak bir kimse, sevabını ölmüş bulunan anne veya babasına yahut diğer yakınlarına bağışlamak üzere, çeşitli hayır kurumlarına, fakir ve muhtaç kişilere bağışta bulunabileceği gibi, kurban da kesebilir."

'Kurban eti ücret olarak verilebilir mi?'

Yurttaşlar tarafından sorulan bir diğer soru ise "Kurban etinin bir kısmı kesim ücreti olarak verilebilir mi?" oldu. Diyanet, kurban etinden kesim işini yapan kişinin ücretinin verilemeyeceğini kaydederek, gerekçesine ilişkin ise "Kesim ücreti olarak verildiği taktirde, kurban ibadetini yerine getirmek için gerekli maddi külfetin bir kısmı bizzat ibadetin kendisi üzerinden karşılanmış olur" dedi. Kurban etmek üzere satın alınan veya kurban etmek niyeti ile belirlenen hayvanın kesim öncesinde sütünden ve yününden yararlanmanın İslam'a göre yapılaması gereken bir davranış olduğu da belirtilerek kurban edilmek üzere edilmesinden itibaren hayvandan yararlanılırsa bedeli kadar sadaka verilmesi gerektiği kaydedildi.