Müdahale yetkisi MİT'e mi veriliyor?

Eski MSB Başhukuk Müşaviri Cavit Çalış, taslağın yasalaşması halinde MİT’in herhangi bir şiddet, cebir olayı bile olmadan “operasyon” yetkisini kullanabileceğine işaret etti.

Eski MSB Başhukuk Müşaviri, avukat Cavit Çalış, hükümetin 35. maddeyi değiştirme girişimi ve MİT Yasası’nda değişiklik öngören yasa taslağını değerlendirdi. Çalış, 35. maddeyle TSK’ye “Türk Yurdunu” ve “Türkiye Cumhuriyeti’ni Korumak ve Kollamak” görevinin verildiğini belirtti. Çalış, “Bunun anlamı da ülkemizin toprak bütünlüğünü korumak için dışarıdan veya içeriden gelecek tehdit ve hareketlere karşı korumaktır. İçeriden gelen tehdit ve hareketlere karşı korumak ve kollamaktan maksat da devletin topraklarının tamamının veya bir kısmının yabancı bir devletin hâkimiyeti altına girmesi veya bağımsızlık ve bütünlülüğünün bozulmasına yönelik tehdit ve hareketlerdir” dedi.

Çalış TSK’nin bu görevi yerine getirebilmesi için anayasa uyarınca Cumhurbaşkanlığı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu kararı ile olağanüstü hal, sıkıyönetim, seferberlik ve savaş hali gibi, olağanüstü yönetim usullerinden birinin ilan edilmesi ve Meclis’in onaylaması gerektiğini anlattı.

Avukat Cavit Çalış, “İç Hizmet Kanunu’nun 35. maddesinin TSK’ye darbe yapma yetkisi verilmesi ile hiçbir ilgisi yoktur. Anayasa gereğince görev verilmedikçe TSK İç Hizmet Kanunu’nun 35. maddesinin yerine getirilmesi söz konusu değildir. Bu nedenle 35’nci maddenin askeri darbelerin nedeni veya dayanağı olarak gösterilmesinin hukuki bir yanı yoktur” değerlendirmesini yaptı.

Bir yandan darbe dayanağı değiştiriliyor görüntüsü yaratılırken MİT Yasa Taslağı’yla, teşkilata, “Anayasal düzene ve milli menfaatlerin gerçekleştirilmesine engel olan veya engel olması muhtemel iç tehdit odaklarına karşı her türlü istihbari ve operasyonel faaliyetlerde bulunmak” yetkisi tanınmaya hazırlanıyor. Cavit Çalış, TSK’nin görevinin olağanüstü yönetim usullerinden birinin ilan edilmesiyle başladığını belirterek şu değerlendirmeyi yaptı: “MİT Yasa Taslağı’nda ise olağanüstü hal yöntemlerinden birinin ilan edilmesine gerek duyulmaksızın, hatta cebir ve şiddet kullanılarak işlenen yaygın şiddet olayları dahi meydana gelmeden diğer bir anlatımla TSK İç Hizmet Kanunu’nun 35. maddesindeki görev şartlarının oluşmasını gerektirecek boyutta olmayan muhtemel iç tehdit odaklarına karşı kullanılabilecek olan bir yetkidir. Bu yetkinin kullanılması, TSK İç Hizmet Kanunu’nun 35. maddesindeki görev şartlarının oluşması halinde, ilan edilecek olağanüstü hal yönetim şekline göre TSK’nin kullanılması gereken yetkilerin kullanılmasına herhangi bir engel oluşturmayacaktır.”