Nabucco'ya 'pazaryeri pazarlığı' benzetmesi

İngiliz The Guardian gazetesi, Türkiye'nin, Prag Zirvesi'nde AB'nin Rus gazına olan bağımlığını azaltacak Nabucco boru hattına ilişkin ortak bildiriye imza atmasının projenin gerçekleşmesi açısından taşıdığı önemi geniş bir haberde değerlendirirdi.

"Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki gaz mutabakatı, Rusya'nın sıkboğaz politikasını bozdu" yorumunu yapan gazete, "Üst düzey AB yetkililerine göre, bir yıllık tıkanıklıktan sonra Avrupa Birliği ve Türkiye, Hazar havzasında potansiyel bir enerji bolluğunun kilidini çözecek çığır açıcı bir gaz boruhattı anlaşmasına vardı" diye yazdı.


"Türkler istediğimizi kabul etti"

Anlaşmanın, 25 Haziran'da Ankara'da imzalanacağı kaydedildiği haberde anlaşmanın, AB'nin Nabucco projesi için çok önemli bir ivme oluşturduğu vurgulandı. Haberde üst düzey bir AB yetkilisinin anlaşmanın öneminin altını çizerken sarfettiği "Türkler, bizim istediğimizi kabul etti. Herhangi bir koşul yok" sözlerine de dikkat çekildi.

The Guardian, Türkiye'nin doğu sınırından Avusturya'ya kadar uzanacak, 9 milyar Avro'luk Nabucco hattının Rus şirketi Gazprom'un kontrolü dışındaki gazın Avrupa'ya ulaştırılmasının başlıca rotasının olacağına işaret ederken de "Ancak plan, boruhattı transit anlaşmasına ilişkin olarak AB ile Türkiye arasındaki anlaşmazlık nedeniyle tıkanmıştı. Boru hattının yarısından fazlası Türkiye'den geçecek böylece Türkiye, Avrupa'nın enerji sağlamasında bekçi haline gelecek" diye yazdı.

"Ankara çok sert bir pazarlık yaptı"

Haberde, Türkiye'nin müzakerelerindeki tutumunu değerlendirirken de "Ankara çok sert bir pazarlık yaptı ve pompalanacak gazdan bir 'vergi' almakta ısrar etti ve gazın yüzde 15'ini indirimli fiyatlardan kendisine verilmesini talep etti. AB yetkilileri ve boruhattı döşeyecek ve işletecek altı şirketten oluşan konsorsiyum ise, bunun Nabucco'yu finansal açıdan uygulanabilir bir proje olmasını engelleyeceğini söylüyor."

Piebalgs'ın açıklaması

The Guardian, tıkanıklığın Parg Zirvesi'nden aşıldığını belirtirken, Avrupa Komisyonu'nun Enerji'den Sorumlu Üyesi Andris Piebalgs'ın "Yüzde 15'lik talepten vazgeçildi" sözlerini aktardı. Gazeteye konuşan Piebalgs, "Maliyete dayalı bir geçiş konusunda mutabık kaldık. Sonuçlandırmaya yakınız" diye konuştu.

Bu arada, zirveyi düzenleyen üst düzey bir Çek yetkilisi de, müzakereleri "İstanbul'daki bir pazaryerinde yapılan pazarlığı"na benzetti. Gazete, bölgedeki bir AB Temsilcisi'nin anlaşmanın henüz sonuçlanmadığını belirterek, ihtiyatlı bir tutum takındığını ancak AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso'nun Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün kendisine anlaşmanın birkaç hafta içinde imzalanacağı güvencesini verdiğini anlattığını kaydetti.

İngiliz gazetesi, Türkiye'nin Nabucco anlaşmasının enerji başlığının açılmasına bağlayıp bağlamadığına ilişkin tartışmalarına ilişkin olarak da şunları yazdı:
"Türk lideri, Nabucco anlaşması ile Ankara'nın AB üyeliğine ilişkin olarak Brüksel ile sürdürdüğü müzakerelerde ilerleme arasında dolaylı bir bağ kurdu. Müzakereler, Rumlar tarafından bloke ediliyor ve bazı büyük AB ülkeleri, sessizce Türkiye'nin hedefinin dondurulmuş olduğunu görmekten oldukça mutlu. Ancak Barroso ve diğerleri, Ankara'nın Nabucco anlaşması için koşullar öne sürmediğinde ısrar ediyorlar."

Nabucco projesindeki gecikmenin boru hattı maliyetini önemli ölçüde arttığını ancak Türkiye ile yakında yapılması öngörülen anlaşmanın projeyi hayata döndürdüğünü belirten gazete, Nabucco projesini gerçekleştirecek konsorsiyumun Türk Botaş şirketinin de yer aldığını da yazdı.