Pamuk'tan tartışılacak açıklamalar

Amerikan PBS televizyonunda "Charlie Rose Show" adlı programa katılan yazar Orhan Pamuk, Türkiye'deki "esas çekişme"nin ne olduğunun sorulması üzerine, Türkiye'de iki "çekişme" bulunduğunu ifade ederek, bunlardan birinin "daha fazla kültürel, dilsel, siyasal hak talep eden Kürt halkıyla, bundan korku duyan ve gerçekte bu konuyu daha liberal ve yumuşak biçimde nasıl ele alacağını bilmeyen merkezi hükümet arasındaki çekişme" olduğunu söyledi.

"Buradaki sorunun, merkezi, geleneksel hükümetin, yumuşak ve liberal bir tavır geliştirmek yerine, sert bir tavır izlemesi olduğunu" ileri süren Pamuk, "Türkiye'deki sorunlardan biri bu ve (hükümet) bu konuya yumuşak biçimde nasıl yaklaşacağını bilmezse, sorun maalesef devam edecek" ifadesini kulandı.

"Laikler ve islamcılar arsında kavga"

Yazar Pamuk, "diğer çekişmenin ise, 'laikler' ile 'islamcılar' arasındaki kavga olduğunu" öne sürerek, "Bu, Türkiye'de son 200 yıldır devam eden bir kavga. Türkiye, batılılaşma projesini geliştirmeye başladığında, bu sorun da başladı" diye konuştu.

"Türkiye, Atatürk'ün zamanına göre daha mı laik, yoksa daha az mı laik?" sorusu üzerine Pamuk, "Bu sizin laiklik anlayışınıza bağlı. Bence Türkiye kesinlikle laik bir ülke.
Liderlerinin 10 yıl önce kendilerini 'İslamcı' olarak tanımladığı bir partinin bugün iktidarda olması da, bu resmi çok fazla değiştirmiyor" dedi.

"Demokrasiden korkuyorlar"

Pamuk, "Atatürk'ün laiklik projesinin işlediğini" belirterek, "İşlemeyen, demokrasi, insan hakları, ifade özgürlüğü, bunlar sorun" ifadesini kullandı.

Yazar Pamuk, "Siz de bunun yükünü hissettiniz. Bu neden işlemiyor? sorusuna cevaben de "Bunun siyasi gündem yüzünden olduğunu gerçekten düşünmüyorum. Bu, ordu ve bürokrasi içindeki muhafazakar ve otoriter bazı yönetici elitlerden kaynaklanıyor" dedi.

"Neden korkuyorlar?" sorusuna, "Maalesef demokrasiden..." cevabını veren Pamuk, "Demokrasinin din devletine dönüşeceğinden mi korkuluyor?" sorusu üzerineyse, "Hayır, böyle söylüyorlar, ama ben öyle olduğunu düşünmüyorum..." dedi. Bu sırada sözü kesilerek "Gerçekte bundan korkmuyorlar, sadece bunu kullanıyorlar mı?" sorulması üzerine "Evet" yanıtını veren Pamuk, sunucunun, "(İslamcılar geliyor, onları durdurmalıyız) mı diyorlar?" ifadesi üzerine de şunları kaydeti:
"Evet, bence bahane bu. Maalesef, Türk bürokrasisi ve ordudaki bazı kesimler, sahip oldukları ayrıcalıklarını kaybetmek istemiyor. Bu kesimler, AB ile müzakerelerden de memnun değiller. Çünkü bunun sonucunda ayrıcalıklarının bazılarını kaybedebilirler."

Pamuk, bir soru üzerine, Türkiye'nin AB'ye kabul edilebilmesi için belli değişikliklerin hayata geçirilmesi gerektiğini, ancak ordu, bürokrasi ve adli bürokrasideki bazı çevrelerin bu sürece direndiğini savundu.

Orhan Pamuk, "Kültürel olarak onlara kendimi yakın hissediyorum. Daha batılılar, ancak, kendi otoriter hallerinin, hoşgörüsüzlüklerinin, ifade özgürlüğü üzerinde durmamalarının, Türkiye'de insanların oylarına saygı göstermemelerinin sorununu yaşıyorlar. Türkiye'nin diğer bir iç sorunu, laiklerin bir çoğu iyi insanlar ama demokrasiye, halkın oylarına ve insan haklarına çok saygıları yok" dedi.

Pamuk, siyasi roman yazmayı isteyip istemediğinin sorulması üzerine, "Aslında istiyorum ama kendimi tutuyorum. Zaten 'Kar' romanını yazdım. Tartışmalı bir yazar olmak istemiyorum" ifadesini kullandı.