Ratko Mladiç, ikinci kez mahkemeye çıktı

Hollandalı hakim Alphons Orie'nin başkanlığında saat 10.00'da başlayan duruşmada, mahkeme üyeleriyle sert tartışmaya giren Ratko Mladiç, salondan çıkartıldı. Uyarılara rağmen başındaki şapkayı çıkarmamakta direnen Mladiç'in sürekli mahkeme başkanının sözlerini kesmesi tansiyonun yükselmesine yol açtı. Kendi seçtiği avukatların mahkemede görev almasını isteyen Mladiç, suçlamaların okunması sırasında da sert tepki gösterdi.

Eski Sırp general, kulaklığını çıkararak suçlamaları dinlemek istemediğini söyledi. Mahkeme başkanı bunun üzerine Mladiç'in salondan çıkarılması talimatını verdi. Mladiç, bu esnada da sert tavırlarına devam etti. Verilen kısa aranın ardından duruşmaya Mladiç olmadan devam edildi. Hollandalı başkan Orie, Mladiç hakkında hazırlanan iddianameyi okudu.

1992-1995 Bosna Savaşı sırasında sivillere karşı suç işlemek, Srebrenitsa'da soykırım yapmak ve binlerce masum sivili öldürtmek gibi suçlardan yargılanan Mladiç'in ilk duruşması 3 Haziran'da yapılmıştı.

Duruşma, Saraybosna'da kurulan dev ekranda izlendi

Bosna'da işlediği savaş suçlarından dolayı Lahey'deki mahkemece yargılanan Bosnalı Sırpların eski komutanı Ratko Mladiç'in ikinci kez hakim karşısına çıkarıldığı bugünkü duruşması, Saraybosna'da kurulan dev ekranda izlendi. Saraybosna kent merkezindeki Çocuklar Meydanı'nda, Bosna Hersek Toplama Kamplarında Kalanlar Derneği, Savaş Mağduru Kadınlar Derneği, Kuşatma Altındaki Saraybosna'da Hayatını Kaybeden Çocukların Aileleri Derneği ve savaş kurbanlarının yakınların organizasyonuyla Mladiç'in televizyonlardan canlı olarak verilen duruşması kurulan dev ekrana yansıtıldı. ''Hepimiz şahidiz'' sloganıyla organize edilen Mladiç'in duruşmasının toplu izlenmesine, Bosna-Hersek genelinden yüzlerce savaş mağduru ve kurban yakını ile çok sayıda Saraybosnalı katıldı.

Mladiç'in zaman zaman mahkeme salonunda sergilediği davranışlara tepki gösteren savaş mağdurları ve kurbanların yakınları, kendisinin taleplerini reddeden mahkemenin kararlarını alkışladı. Mladiç'in duruşmasını izleyenlerden Bosna Hersek'in batısında bulunan Priyedor kenti yakınındaki toplama kamplarında 8 ay tutulan Mehmed Hociç, bu kampta her türlü acıyı ve zorluğu yaşadığını ifade etti.

Bosna'nın batısındaki Manyaça, Omarska ve Batkoviçi olmak üzere 3 toplama kampında 18 ay 28 gün kalan Esad Beşiç de Mladiç'in bugünkü duruşmasının toplu halde izlemesine toplama kamplarında büyük acılar içinde ölen arkadaşlarının resimlerini de getirdiklerine işaret etti. Beşiç, ''Bana o akıl almaz işkenceleri yapanların bile aynı şeyi yaşamasını istemezdim, o kadar korkunç hatıralarım var'' dedi. Mladiç'in mahkeme önünde suçu hakkında ifade vermesinin ertelenmesine yönelik taleplerine de değinen Beşiç, ''Kendisi de ne istediğini bilmiyor. Bütün dünya buralarda ne olduğunu konuşurken, o tam tersini anlatıyor'' dedi.
 

'Mağdurlar hala savaşı yaşıyor'

Bosna Hersek Toplama Kamplarında Kalanlar Derneği Başkanı Murat Tahiroviç, bugünkü duruşmanın canlı yayında izlenmesinin amacının kamuoyunun dikkatini savaş suçlularına değil, savaş kurbanlarına yönlendirilmesi olduğuna işaret etti. Savaş mağdurlarının 1995 yılında silahların susmasıyla rahatlamadığını söyleyen Tahiroviç, bu insanların sürekli olarak ''tanıklık etmek için mahkeme binalarında vakit geçirdiklerini'' kaydetti. Mladiç'in mahkemede sergilediği davranışlarına ve suçu hakkında ifade vermemesine de değinen Tahiroviç, bu davranışları kendisinden beklediklerini dile getirdi.

Tahiroviç, ''Ratko Mladiç'in asıl amacı mahkemenin karşısına çıkmamaktı. Bu yüzden yıllarca saklandı ve şu anda davanın ilerlemesini engellemeye çalışıyor. Slobodan Miloşeviç gibi tutukevinin hücresinde ölmek ve hiçbir zaman adaletle yüzleşmemeye gayret ediyor'' diye konuştu.

Eski Yugoslavya'da işlenen savaş suçları için Lahey'de kurulan mahkemenin Slobodan Miloşeviç, Radovan Karaciç ve Voyislav Şeşely'in davalarından tecrübe edindiğine inandığını söyleyen Tahiroviç, Mladiç'in davasında ertelemelere ve mahkemeyi kötüye kullanmasına müsaade edilmeyeceğini umduğunu sözlerine ekledi.

Glina ve Velika Kladuşa olmak üzere iki toplama kampında 59 gün boyunca çeşitli işkenceler gören Murat Tahiroviç, Bosnalı Sırpların eski siyasi liderlerinden olan ve savaş suçundan 8 yıl hapis yatan Bilyana Plavşiç'in Ratko Mladiç'e suçunu kabul etmesine yönelik çağrılarını yorumlayarak şöyle konuştu: ''Bilyana Plavşiç, burada işlenen suçların arkasında duran takımın parçasıydı ve bunun için yargılandı. Plavşiç zamanında saklanmaktan bir fayda olmadığını anlamış ve diğer suçlululara yaptığı çağrılarında haklı olduğunu düşünüyorum. Fakat onlar böyle bir şeye kulak vermez. Mahkemeyi oyalama gibi bir taktikleri var ve bunu uyguluyorlar.''
 

Fikret Aliç, dünyayı gezen fotoğrafını 'Gerçeklerin Duvarı'na astı

Toplama kampında tutulduğu sırada çekilen fotoğrafıyla ''sembol'' olan Fikret Aliç ise 8 Mayıs 1992'de çekilen ünlü fotoğrafını Saraybosna'da dün kurulan ve savaş hatıralarının yer aldığı ''Gerçeklerin Duvarı''na bugün Mladiç'in duruşması sırasında kendi elleriyle astı.
Yıllar sonra bu fotoğrafın kendisinde acı hatıralar uyandırdığını söyleyen Aliç, ''Benim dünyayı gezen ve Times'ın manşetinde yayımlanan fotoğrafımla dünya kamuoyunun toplama kamplarından haberdar olduğuna seviniyorum. Fakat bu fotoğrafın benim veya başkasının hayatını kurtardığını söyleyemem. Gazetecilere konuşan ve fotoğraflar çektirenlerin çoğu kurşuna dizildi. Benim hayatta kalmam bütün o acı kaderimde biraz da şans olduğuna bağlayabilirim'' dedi. Ratko Mladiç'in bugünkü duruşmada sadece ''mahkemeye sataştığını'' söyleyen Aliç, eski Yugoslav Ordusu'nun (JNA) Saraybosna, Priyedor ve diğer kentlerde masum sivillere saldırdığını belirtti.

Aliç, ''İşte Mladiç'in bugünkü duruşmada yaptıklarına bakarsanız Batının bunlara istedikleri gibi davranmalarına müsaade ettiğini görürsünüz'' dedi. 14 Haziran ile 14 Ağustos 1992'de Trnopolye toplama kampında kaldığına ve burada çeşitli işkencelere tabi tutulduğuna dikkati çeken Aliç, ''Benim fotoğrafım, Times'ta yayımlandıktan birkaç gün sonra Sırp ve Rus gazeteciler tarafından Trnopolye toplama kampına getirildi. Bu fotoğraftan dolayı kampta ismimi bilmeyen kalmadı ve yeni soruşturmalara alındım. Ben hayatta kaldım, ama maalesef fotoğrafta görünen diğer arkadaşlarımın çoğu benim kadar şanslı olmadı'' dedi.