"Ruhban Okulu çözümü yakın gibi"

Avrupa'nın insan hakları alanındaki en yetkin isimlerinden olan Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Thomas Hammerberg, geçtiğimiz günlerde Türkiye'ye yaptığı 6 günlük ziyaretin ardından Türkiye'de demokrasi ve insan hakları alanında sorunlar ve reform süreci konularında izlenimlerini Deutsche Welle Türkçe servisine anlattı. Hammerberg, azınlıkların, ifade özgürlüğünün Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi standartlarında tam olarak güvence altına alınması gerektiğini belirtirken özellikle TCK'nin 301'inci maddede yapılan değişikliğin Avrupa standartlarıyla bağdaşık olmadığını ifade etti.

Hammerberg şunladı söyledi:
"Bizim için önemli olan ilke politikacıların yargıya müdahale etmemesidir. Umarım 301'inci maddede bakanlığa sorularak dava açılmasını öngören düzenleme, savcılara maddeyi anlayabilmeleri için tanınmış geçici bir süreçtir. Geçici de olmalıdır. Bunu Adalet Bakanı'na da söyledim. 301'inci madde ve benzer maddelerin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne aykırı biçimde ifade özgürlüğü önünde köstek olmalarını engellemek için yeniden bir tartışma başlatmak gerekiyor."

Ankara'daki görüşmeleri sırasında Heybeliada Ruhban Okulu'nun açılması konusunda olumlu sinyaller aldığını da belirten Hammerberg, "Bu konuyu Rum Ortodoks Patriği Bartolomeos'la konuştum. Kendisi bir çözüm bulunacağı konusunda iyimser olduğunu söylüyor. Türk hükümet yetkilileriyle görüşmelerimde de çözüme yakın oldukları izlenimi edindim. Ancak Türkiye laik bir devlet olduğundan, ülkede birçok kişide, bu tip dini eğitim serbest bırakılırsa diğer grupların da özel statü talebinde bulunabileceklerine dair bir endişe var. Haliyle burada karmaşık bir durum söz konusu" şeklinde konuştu.



"Türkiye'nin laik karakteri bozulmaz"

Avrupa İnsan Hakları Komiseri, Hammerberg buna rağmen, soruna Türkiye'nin laik karakterini bozmadan çözüm bulunabileceği inancını dile getirirken, "İstanbul gelecek yıl Avrupa Kültür Başkenti olacak. Eğer o zamana kadar çoğunluk ile azınlık arasındaki bu tür sorunlar çözümlenebilirse çok yerinde olur kanısındayım" dedi. Patrikhane'nin ekümenikliği konusunda ise Hammerberg, Ortodoks cemaatinin serbestçe karar vermesinden yana bir tavır sergiledi.


Sulukule sorunu

Thomas Hammerberg,Türkiye iken ziyaret ettiği Sulukule'ye ilişkin olarak evlerinden zorla çıkartılan Romanların gördüğü zararların karşılanması gerektiğini vurgularken "Türkiye'de kimi Romanlar mahkeme kararıyla evlerinden çıkarıldı. Ziyaretim sırasında İstanbul'da Sulukule'ye gidip oradaki durumu da inceledim. Yerel yöneticilerin, kentleşme planları çerçevesinde evleri yeniden inşa etmek ve güzelleştirmek istemesini anlayışla karşılıyorum. Bu tamamen meşrudur. Ancak orada Romanlar veya başkaları yaşıyorsa ve evleri yıkılıyorsa, kendilerine alternatifler sunulması lazım" dedi. Hammerberg, Romanlar ile konuşulması ve durumun düzeltilmesi gerektiğini de ifade etti.


"Yasa dışı göçte, AB Türkiye ile diyalog içinde olmalı"

İnsan Hakları Komiseri, yasa dışı göçmenler konusunda Avrupa Birliği'nin de bu kişilerin geçmesine engel olması için Türkiye'ye baskı yaptığını belirterek "Ben, bu konuyu her geçen gün daha da tartışan Avrupa Birliği'nin bu tartışmalara Türkiye'yi de dâhil etmesini, Türkiye'yle diyalog içinde olmasını öneriyorum. Türkiye aynı coğrafyaya ait ve aynı sorunları yaşıyor aslında. Dolayısıyla bu alanda, birbirimizi parmakla göstermek ve suçlamak yerine, daha geniş işbirliğine ihtiyacımız var" ifadelerini kullandı.