Sağlık ve inşaat sektöründe kaçak sıkıntısı

Maliye Bakanlığı Hesap Uzmanları Kurulu Başkanlığı, 2006-2009 yılları arasında inşaat ve sağlık kuruluşları nezdinde geniş çaplı bir sektör denetiminde bulundu. Çalışmada, özellikle İstanbul'da büyük konut projelerini gerçekleştiren büyük inşaat şirketleri ile belli sayının üzerinde konut satan firmalar incelemeye alındı. 2006 yılında 84, 2008 yılında 203, 2008 yılında 141, 2009 yılında ise 81 inşaat şirketinin faaliyetleri, sattıkları konut sayıları, bunlar için bankalardan kullandırılan krediler ve şirketlerle ilişkisi olan 3'üncü kişiler üzerindeki banka para hareketleri tek tek araştırıldı.

4 yıllık süreçte toplam 509 inşaat şirketinin denetime tabi tutulduğu çalışma sonunda 1.834 rapor düzenlendi. İnşaat sektöründe incelemeye alınan firmaların devlete söz konusu dönemde 5 milyar 924 milyon 998 bin 212 lira gelir beyan ettiği belirlendi. Buna karşılık 3 milyar 404 milyon 927 bin 209 liralık gelirin devletten kaçırıldığı anlaşıldı. 2006 yılında 353,5 milyon lira olan gelir kaçağı, 2007 yılında 951,9 milyon lira, 2008 yılında 935,5 milyon lira, 2009 yılında ise 1 milyar 163,9 milyon lira olarak tespit edildi. Hesap uzmanları, inşaat sektöründeki incelemeleri sırasında, gelirini gizleyerek devletten vergi kaçırdığı ortaya çıkan firmalara 630 milyon 250,9 bin lira ek vergi çıkardı.

Sağlık sektörü denetimleri

Maliye Bakanlığı Hesap Uzmanları, 2006-2009 döneminde sağlık sektöründe de 166 mükellefi denetime tabi tuttu. Özel hastanelerde yoğunlaştırılan bu denetimlerin sonucunda da 627 rapor yazıldı. Sağlık sektörü denetimlerinde, 12 milyar 312 milyon 921 bin 232 liralık matrah incelendi. 12,3 milyar liralık gelir beyanına karşılık, sağlık kuruluşlarının 5 milyar 260 milyon 668 bin 511 lira geliri kaçırdığı tespit edildi. Hesap Uzmanları, sağlık kuruluşlarına da 710 milyon 772 bin 345 lira ek vergi tahakkuk ettirdi.

Böylece 4 yıllık süreçte, 2 sektörde toplam 675 denetim gerçekleştirilmiş oldu. Bu denetimlerde beyan edilen gelir 18 milyar 237 milyon 919 bin 444 lira, kaçırılan gelir de 8 milyar 665 milyon 595 bin 721 lira olarak hesaplandı.
Gelir kaçağı oranı, inşaat sektöründe yüzde 57,47, sağlık sektöründe yüzde 42,72'yi buldu. 2 sektördeki ortalama kaçak da yüzde 47,5 şeklinde gerçekleşti.

Rakamlarla sektör incelemeleri

Hesap Uzmanları Kurulunun 2006 ve 2009 yılları arasında inşaat ve sağlık sektörlerinde yürüttüğü vergi denetimlerinde şu sonuçlar alındı:

. MÜKELLEF İNCELENEN MATRAH KAÇIRILAN GELİR İSTENEN EK VERGİ
. SAYISI (TL) (TL) (TL)

İNŞAAT
2006 84 471.739.535,13 353.546.342,96 224.933.538,88
2007 203 1.473.961.643,21 951.979.038,26 104.860.915,00
2008 141 1.683.712.012,00 935.534.864,00 65.892.632,00
2009 81 2.295.585.022,00 1.163.866.964,00 234.563.821,00

509 5.924.998.212,34 3.404.927.209,22 630.250.906,88

SAĞLIK
2006 17 576.782.323,00 38.232.078,00 5.156.552,00
2007 47 2.896.610.638,00 1.010.730.393,00 198.530.882,00
2008 60 3.696.071.887.00 2.080.841.950,00 217.972.804,00
2009 42 5.143.456.384,00 2.130.864.090,68 289.112.107,66

166 12.312.921.232,00 5.260.668.511,68 710.772.345,66