Sanayi üretimi arttı (08.07.2010)

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Mayıs ayı Sanayi Üretimi Endeksini açıkladı. Buna göre Sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15.6 artışla 118 oldu. Endeks aylık bazda ise yüzde 3.7 oranında arttı. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2010 yılı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 16.5, madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi yüzde 13.3, elektrik, gaz ve su sektörü endeksi yüzde 9.4 artış gösterdi. 2010 yılı Ocak ayında 8 ayın ardından ilk kez yüzde 15.2'lik gerilemeyle 100'ün altına inen endeks, Şubat ayında da 99.9 ile 100'ün altında kalmıştı. Mart ayında güçlü baz etkisiyle yüzde 21, Nisan ayında yüzde 17 artan endeks, Mayıs ayında da yüzde 15.6'lık artışla bu yükseliş trendini korudu. 2008 yılı Mayıs ayında 123.9 olan endeks, 2009 yılı Mayıs ayında ise 102.1 düzeyine gerilemişti. Endeks 2010 Mayıs'ta 118 düzeyine çıkmış olsa da, sanayi üretimi verilerinin kriz öncesi dönemi yakalayamadığı, 5.9 puan gerisinde kaldığı dikkat çekti.

Takvim etkisinden arındırılmış endeks kriz öncesi dönemin üzerinde

Takvim etkisinden arındırılmış endeks Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15.1 artışla 121.5 oldu. Endeks Ocak ayında 100.2, Şubat ayında 99.4, Mart ayında 113.6 olarak gerçekleşmişti. 2008 yılı Mayıs ayının takvim etkisinden arındırılmış endeksine bakıldığında gerçekleşme 121.1 düzeyindeydi. Böylece ilk defa takvim etkisinden arındırılmış endeks, 0.4 puanlık artışla kriz öncesi dönemin üzerine çıkmış oldu. Takvim etkisinden arındırılmış endekse göre sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2010 yılı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 15.9, madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi yüzde 13.3, elektrik, gaz ve su sektörü endeksi yüzde 9.4 artış gösterdi.

Mevsim ve takcim etkisinden arındırılmış endeks yüzde 1.9 arttı

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi ise bir önceki aya göre yüzde 1.9 artışla 117.5 düzeyinde gerçekleşti. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endekste, imalat sanayi endeksi yüzde 1.7 artışla 115.2, elektrik, gaz ve su sektörü endeksi yüzde 0.4 artışla 128.4, madencilik ve taşocakçılığı sektörü yüzde 2.7 artışla 128.8 olarak gerçekleşti. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi 2008 yılı Mayıs ayında 117.5, 2009 yılı Mayıs ayında 101.7 düzeyinde seyretmişti. Böylece mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeks de ilk defa kriz öncesi dönem düzeyine çıkmış oldu.
 

4 sektörde maden üretimi geriledi

Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre 4 sektörde sanayi üretiminde gerileme yaşandı. Sanayi üretim endeksinde gerileme yaşanan sektörlerden biri kömür madenciliği oldu. 2009 yılı Mayıs ayında 114.8 olan kömür madenciliği endeksi, 2010 yılı Mayıs'ında 98.9'a geriledi. Gerilemenin yaşandığı diğer bir sektör tütün ürünleri imalatı oldu. Endeks 103'ten 60.5'e indi. Büro makineleri ve bilgisayar imalatı 131.7'den 60.4'e, diğer ulaşım araçlarının imalatı endeksi 163.5'ten 147'ye geriledi.
 

Metal cevheri madenciliği yüzde 33.9 artış gösterdi

Dayanıklı tüketim mallarında artış bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13.1 seviyesinde görülürken, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 7.2, sermaye malı imalatında yüzde 22, ara malı imalatı yüzde 22.9 arttı. Bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli makine ve cihazların imalatında yaşandı. Endeks geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 57.1 artışla 171.3'e yükseldi. Onu yüzde 45.6 artışla diğer madencilik ve taşocakçılığı sektörü izledi. Tıbbı hassas ve optik aletler ile saat imalatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 40.4 artarken, metal cevheri madenciliği yüzde 33.9, başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat imalatı yüzde 24.1, makine ve teçhizat hariç metal ürünler imalatı yüzde 28.6, motorlu kara taşıtları, römork ve yarı römork üretiminde yüzde 26 artış görüldü.
 

Tekstil ürünleri imalatı yüzde 22.1 arttı

Mayıs'ta geçen yılın aynı ayına göre gıda ürünleri ve içecek imalatı yüzde 7.6, tekstil ürünleri imalatı yüzde 22.1, derinin tabaklanması ve işlenmesi yüzde 4.3, ağaç ve ağaç mantarı ürünleri imalatı yüzde 24.5, kağıt hamuru, kağıt ve kağıt ürünleri imalatı yüzde 6.4, kimyasal madde ve ürünleri imalatı yüzde 9.8, plastik ve kauçuk ürünleri imalatı yüzde 11.7, metalik olmayan diğer mineral ürünleri imalatı yüzde 18, Radyo, TV, haberleşme teçhizatı ve cihazları imalatı yüzde 15.1 oranında artış gösterdi.

"Kayıpları telafi etmeye başladık"

Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, sanayi üretim endeksinin 2008 yılı Temmuz ayından bu yana en yüksek rakama ulaştığını belirterek, ''Ancak biz 2009 yılındaki üretim kayıplarımızın hepsini telafi etmiş değiliz. Ama büyük oranda telafi etmeye başladık'' dedi.