Sanayide çarklar yavaşlıyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)  ‘Sanayi Üretim Endeksi’ verilerine göre, sanayi üretimi haziranda bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3.2 artış kaydetti. Analistlerin veriye ilişkin artış beklentisi ise yüzde 5 civarındaydı.

Sanayi üretimi bir önceki aya göre ise yüzde 2 azaldı. Uzmanlara göre haziran sanayi üretimi rakamlarının işaret ettiği yavaşlama sürprizli değil. Temmuz ayında 24 Haziran seçimi sonrasında kısa süreli bir toparlanma beklemek mümkün.  

Büyüme için kötü

Ardından gelen liranın sert değer kaybı ve faizlerdeki önemli artış, yılın son aylarına doğru büyümeyi eksiye döndürecek boyutta. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2018 Haziran’da madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre yüzde 5.1 ve imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 2.2 azalırken elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise yüzde 2.1 arttı.

2018 ikinci çeyreğinde takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5.3 arttı. Bir önceki çeyreğe göre mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretimi ise yüzde 0.7 azaldı.

Kur firmaları zorlayacak

TMMOB Makina Mühendisleri Odası’nın Mustafa Sönmez’in katkısıyla hazırladığı ‘Sanayinin Sorunları ve Analizleri’ bültenine göre, dövizdeki artışı kısmen dengelemek için artırılmış ama yetersiz de kalsa TL faiz oranları, reel sektörü mengeneye sıkıştırdı ve reel sektör, büyük bilanço sarsıntıları yaşadı. Döviz açığı olan firmaların kur zararları firma dengelerini alt üst ederken, bankalar kredi dönüşlerinde büyük sorunlar yaşıyorlar.
217 milyar dolarlık borç, döviz borçlusu şirketlerin bilançolarını bozuyor ve borç geri ödemelerini artırıyor. Krize en yakın firmaları, net döviz açığı olanlar oluşturuyor. Bunların bir kısmı imalat sanayisi firmaları ama, borçlanan ve net açık verenlerin çoğunun altyapı, enerji, ulaştırma alanındaki kamu-özel işbirliği projelerine giren firmalar.