Sergey Zalyotin, iki uçuş sonra emekliye ayrılacak

Deneyimli Rus kozmonot Zalyotin, Moskova yakınlarındaki uzay araştırma ve eğitim merkezi Star City'de bir grup Türk gazeteci ile yaptığı sohbet toplantısında, Rus havacılık ve uzay tarihi ile eski SSCB ve ABD arasındaki uzay yarışıyla ilgili bilgiler verdi. Rusya ve yıkılan Sovyetler Birliği'nde havacılık ve uzay çalışmalarının ABD'den çok daha önce başladığını ve Moskova'nın bu alanda çok önemli ilerlemeler kaydettiğini anlatan Zalyotin, buna karşın ABD'nin daha sonraki yıllarda öne geçtiğini ve sonunda Ay'a gitmeyi başardığını söyledi. "Amerikalılar gitmeseydi 3-4 ay sonra biz Ay'a gitmeyi başaracaktık" diyen Sergey Zalyotin, ABD'nin bunu başarması üzerine Rusya'nın Ay programını durdurduğunu belirtti.

Uzaya çıkmanın ve Dünya'yı yörüngeden izlemenin eşsiz bir deneyim olduğunu, insanın tüm bakış açısını değiştirdiğini anlatan Rus kozmonot, "2000'de Mir istasyonuna gittiğimde hiçbir şeyden korkmuyordum, 2002'de Uluslararası Uzay İstasyonu'na (UUİ) gittiğimde ise biraz daha deneyimli ve endişeliydim, ancak yeniden uzaya gitmek için sabırsızlanıyorum, iki yıl içinde Uluslararası Uzay İstasyonu'na (UUİ) yeniden gideceğim" dedi.

1981'den beri uzaya sefer düzenleyen ve iki büyük kaza yapan Amerikan uzay mekiklerinin yakında kullanımdan kalkması ve Soyuz füzelerinin UUİ'ye ulaşmak için tek sistem haline gelmesiyle ilgili bir soru üzerine de Zalyotin, "Amerikan mekikleri konforluydu, ama Rus Soyuz roketleri de güvenli olduğunu ispat etmiş durumda, daha yıllarca güvenle kullanılabilir" dedi. Zalyotin, Rusya'nın şu anda 70 kadar kozmonotunun uzaya gitmek için gerekli eğitimi almış ve hazır durumda beklediklerini, ABD'de ise bu rakamın 110 olduğunu söyledi. Borisoglebsk Askeri Akademisi'nden savaş pilotu olarak mezun olduktan sonra 1990'da kozmonot adayı seçilen 48 yaşındaki Zalyotin, tek oğlu ve eşiyle birlikte Star City tesislerinde yaşıyor. Zalyotin 2004'deki seçimlerde doğum yeri Tula'dan milletvekili de seçilmişti.

Star City'de tecrit hayatı

Moskova'ya yaklaşık 35 km uzaklıkta ve küçük bir kent görünümündeki Star City'de (Zvyozdny gorodok) bir askeri araştırma ve eğitim tesisi ile Yuri Gagarin Kozmonot Eğitim Merkezi bulunuyor. Rusya Federasyonu ve Sovyet uzay programlarının kozmonotları 1960'lardan beri Star City'de aileleriyle yaşıyor ve eğitiliyorlar. Sovyet döneminde tesisler, geniş güvenlik önlemleriyle korunur ve ülke ile dünyadan soyutlanırken son dönemde kapılarını dış dünyaya açmış bulunuyor.

Kendi postanesi, lisesi, mağazaları, çocuk bakım evi, sineması, spor ve dinlenme tesisleri, tren istasyonu ve uzay müzesi bulunan Star City, bakımsız ve demode görünse de bünyesinde uzay çalışmaları için birçok önemli tesisi barındırıyor. Star City, 1992 yazında ilk kez Amerikan gençlerini konuk etmiş, ardından da Star City lisesinin öğrencileri dönüşüm programı çerçevesinde ABD'yi ziyaret etmişti. Yüksek ücretler karşılığında Rusya'nın uzaya götürdüğü ilk uzay turistleri de burada eğitilmişti.


Rusya'nın yeni uzay üssü 2015'te hizmete giricek

Rusya'nın Kazakistan'daki SSCB yapımı 60 yıllık büyük uzay üssü Baykonur'dan sonra yeni uzay üssü ise 2015'te hizmete girecek. Artan petrol ve doğalgaz geliriyle uzay çalışmalarında 53 yıl önce olduğu gibi yine önde giden Rusya'nın Başbakanı Vladimir Putin, Rusya Uzakdoğu-Amur Bölgesi'ndeki yeni üs arazisini ziyaret etti. Putin, burada yaptığı açıklamada, "Stratejik olarak Rusya'nın yeni uzay üssüne ihtiyacı var. 2018'de de buradan kozmonotları uzaya göndereceğiz" dedi.

SSCB'nin 26 Aralık 1991'de resmen lağvedilmesinden sonra Baykonur Üssü'nde Kazakistan'a ''kira'' ödeyen Rusya, Moskova'nın 5800 km doğusunda Amur-Uglegorsk kenti yakınında kurulu Vostoçni füze üssünde yeni uzay merkezini kuracak. Yeni "kozmodrom"da 2015'te insansız uçuşlar başlatılacak, 2018'de kozmonotlar uçuşlara başlayacak. Rusya Kazakistan'a, 2004 anlaşmasına göre Baykonur'un 2050 yılına kadar garantili kirası için bugüne dek 115 milyon dolar ödedi. Rusya, Baykonur'daki uzay üssünde 1957'de insan yapımı ilk uydu Sputnik'i (Yol Arkadaşı), 12 Nisan 1961'de kıdemli pilot-kozmonot Yuri Gagarin'i Vostok (Doğu) kapsülüyle yörüngeye göndermişti.

Silahlanma yarışı olmasa ABD'den belki üç yıl önce 1966'da Ay'a ilk insanı indirebilecek bilim-teknoloji potansiyeline sahip Rusya, kuzeydoğu Çin sınırına 350 km yakındaki yeni üssüyle, uzayda yeni büyük atılımlara hazırlanıyor. Putin, ülkesini ''Yer'de ve gökte öncü'' olmaya teşvik ediyor. Rusya Uzay Kurumu Başkanı Anatoli Perminov, yeni uzay üssünün Baykonur'un kapladığı arazinin onda biri çapında olacağını belirtti. Rusya bugün ABD ile Dünya yörüngesinde ortalama 380 bin metre yükseltide yapımı süren Uluslararası Uzay İstasyonu'nda en yakın işbirliği içinde çalışıyor.