Sigara ile mücadelede yeni eylem planı

Sağlık Bakanı Recep Akdağ, Rixos Otel'de 4207 Sayılı ''Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun''un kabul edilmesinin 4. yılı dolayısıyla düzenlenen tütün toplantısı ve sigarayla mücadelede emeği geçenlere ödül töreninde yaptığı konuşmada, bu mücadelede çok iyi bir noktaya gelinmesine karşın yapılacakların daha bitmediğini vurguladı. Bu mücadelede çok iyi bir noktaya gelinmesine karşın yapılacakların daha bitmediğini vurgulayan Akdağ, yürütülen stratejiler açısından Türkiye'nin dünyanın en başarılı ülkeler arasına girdiğini söyledi.

Akdağ, ''Dünya Sağlık Örgütü'nün raporlarında 4. sıraya oturduk'' dedi. Yürütülen çalışmalar sonucunda sadece 2010 yılında 2 milyon 200 bin vatandaşın sigarayı bıraktığına dikkati çeken Akdağ, ''Bu durum, hakikaten ülkemiz adına, geleceğimiz adına mutluluk verici bir tablonun göstergesidir'' diye konuştu.
 

'Yeni bir yasa tasarısı hazırlıyoruz'

Akdağ, son iki yıldır sigaranın zararlarını vurgulamak için paketlerin üzerinde resimli uyarılar olduğunu anımsatarak, ''Bu resimli uyarıların biraz daha büyütülmüş biçimde paketlerin üzerinde olması için yeni bir yasa tasarısı hazırlıyoruz. Ayrıca, herhangi bir sigara markasının, sigara dışında başka bir üründe de kullanılmasını önlemek için bu yasa tasarısı üzerinde çalışıyoruz'' dedi.

'Sigara dumanından en çok pasif içiciler rahatsız oluyor'

Bugünün değerinin anlanabilmesi için dört yıl öncesine geride gidilmesi gerektiğini belirten Akdağ, hükümetlerinin görevde olduğu dönemlerde Türkiye'de her alanda çok hızlı değişiklik ve ilerlemeler oyduğunu ifade etti. Akdağ, Türkiye dışında hala kapalı mekanlarda sigara içilen bir ülkeye gidildiğinde otellerin lobilerinde sigara içildiğini, lokantalarda dumandan yemek yemenin mümkün olmadığını görülebildiğini, bunun çok rahatsız edici olduğunun o zaman daha iyi anlaşıldığını söyledi. Sigara dumanından en çok pasif içicilerin rahatsız olduğunu vurgulayan Akdağ, sağlıklı bir Türkiye için ilk adımların 2008 yılında atıldığını anımsattı.

Akdağ, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ile birlikte tütün kontrolü için yapılan sözleşmeye erken imza koyan ülkelerden birinin Türkiye olduğunun altını çizdi. Ardından Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatlarıyla Sağlık Bakanlığı'nın öncülüğünde bir eylem palın hazırlandığını anlatan Akdağ, şöyle devam etti: ''Tütün ve tütün mamulleri ve sigara kullanımına karşı bir ülke politikası belirledik, daha sonra bu doğrultuda adımlarımızı atmaya başladık. Elbette, bu ülke politikasının gerçekleşebilmesi için çok güçlü bir siyasi destek gerekiyordu. TMBB'den, Başbakanımızdan bu hususta çok çok değerli destekler aldık. Bu desteklerin içinde en önemli Türk milletinin bu meselenin arkasında duruşudur. Bunu, dünya ülkeleri de tahmin etmiyordu. Çünkü, Avrupa'da meşhur bir söz vardı; 'Türk gibi sigara içmek' tabiri kullanılıyordu. Ama milletimiz bunu gerçekten büyük bir kararlılıkla başardı. Değerli komisyon Başkanımız Erdöl'ün bizimle, teknisyenleriyle hazırladığı fakat teklifini bizzat kendisinin sunduğu kanunla çok önemli bir adım atılmış oldu. Bunu, attığımız diğer adımlarla da kanunun hayata geçmesini de gerçekleştirebildik. Burada asıl önemli olan, bu konuda gösterilen hassasiyet ve kararlılıktır. Ülkemizin bu konudaki en büyük şansı Sayın Başbakanımız olmuştur. Dünyadaki liderler arasında sigara karşı keskin bir tavır gösteren, sigara karşı mücadelenin önderliğini bu kadar keskin bir şekilde yapan başka bir dünya lideri var mıdır, doğrusu bilmiyorum. Bu, gerçeği DSÖ tespit ettiği için 2010 yılında, örgütün genel direktörü 'Küresel Sigara ile Mücadele Özel Ödülü' de Sayın Başbakanımıza verilmiştir. Bir anlamda, ülkemizin kararlılığı da taçlandırılmıştır. Dolayısıyla, saygıdeğer Başbakanımıza halkımız huzurunda bir kez daha teşekkürlerimi ifade etmek istiyorum.''

'Sigaradan kim para kazanıyorsa, daha fazla sigara tüketilmesini ister'

Akdağ, kanunun uygulamaya geçtiği dönemlerde Türk basınında çok destek olduğunu vurgulayarak, ''Özellikle televizyonlarda günde 3 dakika Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlattırılan sigara karşı filmleri göstermeleri gerekiyordu. Buradaki uyum, beklediğimizin üzerinde olmuştur. Birçok kanal, 3 dakika değil de 5 hatta daha fazla dakika günlük yayın akışları içerisine sokmuşlardır'' diye konuştu. Türkiye'de daha fazla sigara içilmesine taraftar olan lobilerin de faaliyetlerde bulunduğunu ifade eden Akdağ, ''Sigarayı kim satıyorsa, kim para kazanıyorsa, onlar daha fazla sigara tüketilmesini isterler. Ancak, bu lobilerin en ufak bir gücü Türkiye'de kendisini gösteremedi'' dedi.

Millet olarak bu mücadelede el ele verdiklerini belirten Akdağ, şunları kaydetti: ''Temelinde kimyasal anlamda bir zehir olan sigaraya karşı verilen mücadeleyi, hep birlikte önemli bir seviyeye getirmiş olduk. Elbette DSÖ'nün, Yeşilay'ın, Tütün Alkol Piyasası Kurumu'nun, TBMM'nin, Cumhurbaşkanımızın katkıları işimizi kolaylaştırdı. Şimdi başlangıçtaki 5 yıllık eylem planımızın aşağı yukarı sonuna geldik. Yeni bir eylem planımızı hazırlıyor. Bu mücadelede çok önemli bir noktaya geldik ama henüz işimiz bitmiş değil. Yürütülen stratejiler açısından dünyanın en başarılı ülkeleri arasına girdik. DSÖ'nün raporlarında 4. sıraya oturduk. Yaptığımız çalışmalarda 2008 yılında yüzde 31'lerde olan sigara kullanımı 2010 yılında yüzde 27'lere düştü. Tabiki bunu yeterli görmüyoruz. Bu, hızlı bir düşüştür ama bu düşüşün mutlaka devam etmesi gerekiyor. Özellikle çocuklarımızın, gençlerimizin sigaraya başlamaması için çok ciddi bir çaba vermeye devam edeceğiz.''
 

'Ülkemizde sigara reklamı yapılamıyor'

Akdağ, bugün 4. yılı kutlanan kanunu, Anayasa Mahkemesi'ne götürerek iptali için uğraşanların bile olduğunu hatırlattı. Eskiden sigara içildiği için çeşitli mekanlara gidemeyen vatandaşların da artık buralara gidebildiğini vurgulayan Akdağ, ''O zaman hep söylemiştik, ikram sektöründeki otelciler, lokantacılar ve kahvehane sahipleri endişe etmesinler diye. Bugün söylediklerimizin bir bir gerçekleştiğini de görüyoruz. Bu iş kollarında iş azalması, ciro, kazanç azalması olmadı. aksine, elimizdeki veriler bu iş kollarındaki ciroların da arttığını gösteriyor'' dedi.

''ALO 171 Sigara bırakma Hattı'nın 200 operatörle 24 saat vatandaşların hizmetinde olduğunu anımsatan Akdağ, herkesin buradan yardım alabileceğini söyledi. Akdağ, ayda yaklaşık 200 binin üzerinde çağrı aldıklarını belirten Akdağ, sigarayı bırakmak isteyenlerin sigara bırakma polikliniklerine de müracaat edebileceklerini ifade etti. Bu polikliniklerde 250 bin sigarayı bırakma ilacının ücretsiz dağıtıldığını dile getiren Akdağ, 2010'da 2 milyon 200 bin kuşunun sigarayı bıraktığını söyledi. Son iki yıldır sigaranın zararlarını vurgulamak için paketlerin üzerinde resimli uyarılar olduğunu anımsatarak, ''Bu resimli uyarıların biraz daha büyütülmüş biçimde paketlerin üzerinde olması için yeni bir yasa tasarısı hazırlıyoruz'' dedi.

''Ülkemizde sigara reklamı yapılamıyor'' diyen Akdağ, şöyle devam etti: ''Sigaranın her türlü reklamı ve sponsorluğu şuanda yasak. Sigara kullanımını özendiren hiçbir yayına ve görüntüyü prim vermiyoruz. Maliye Bakanlığımızın büyük bir desteği var. DSÖ'nün sigara için uygulanmasını isteği vergi oranı en az yüzde 75'tir. Türkiye'de bu oran yüzde 80 civarındadır. 'Dünya lideri ülke Türkiye' hedefimize, sadece bir adım kaldı. Ligdeki en üstlerdeyiz. Türkiye, bu açıdan üç büyükler arasına girmiş bir ülkedir ve dünya lideri olmak için de gayretlerimize devam edeceğiz. Başarımız, Türkiye'nin, Türk halkının başarısıdır. Emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Sigarasız mekanları sigarasız şehirler, sigarasız bölgeler şeklinde geliştirmek için mücadele edeceğiz.''
 

Bakan Akdağ'dan adliye binalarında sigara içilmemesi çağrısı

Akdağ, ''bakanlıkların merkez hizmet binalarında, valiliklerin kendi binalarının içindeki bazı odalarda, yönetici pozisyonunda bulunan kişiler açısından belediyelerimizdeki bazı odalarda en çok ihlal olduğunu bildiğimiz adliye binalarında sigara içilmesi konusunda müsamaha gösterenleri'' duyarlı olmaya çağırdı. Bu açıdan ülkenin Sağlık Bakanı olarak da bir kez daha uyardığını ifade eden Akdağ, ''Hiç kimsenin iradesi, milletin, halkın iradesinin üzerinde değildir. Bu kararı, TBMM verdi, o zaman hepimiz bu karar uymak durumundayız. Geçmişe döndüğümüzde en büyük hassasiyeti TBMM başkanlının gösterdiğini hatırlıyorum. O günkü başkanlarımıza huzurlarınızda teşekkür ediyorum, şimdi oturdu artık. Dokunulmazlığı olan milletvekillerine dahi kapalı mekanlarda sigara içtirmemek hususunda o gün TBMM Başkanı çok büyük bir irade gösterdi'' diye konuştu. Akdağ, tüm kurumları denetlemekte zorluk çekmediklerini dile getirerek, ''Ama özellikle adliye binalarındaki denetimlerde sıkıntı çekiliyor. Dolayısıyla, bu hususta bütün başsavcılarımızı hassas olmaya davet ediyorum'' dedi.