Tartışmalı madde Meclis'ten geçti

TBMM Genel Kurulu, Anayasa değişikliği teklifini görüşmek üzere Toplandı. TBMM Başkanvekili Sadık Yakut'un başkanlığında toplanan Genel Kurulda, Başkanlığa sunuşlar bölümünde yer alan Meclis Araştırması açılmasına ilişkin önergelerin okunmasına başlandı.

Önergeler reddedildi

MHP'nin, sanayi sektörünün sorunlarıyla ilgili Araştırma Önergesinin bugün görüşülmesini içeren grup önerisi reddedildi.

TBMM Genel Kurulunda, Türkiye ile Ermenistan arasında imzalanan protokoller ile 1915 olaylarına ilişkin bugün genel görüşme yapılmasına ilişkin CHP'nin grup önerisi reddedildi.

CHP İstanbul Milletvekili Şükrü Elekdağ, protokollerde ''muğlak ve sağık gibi her tarafa çekilebilecek ifadeler'' olduğunu ifade etti.

Ermenistan Anayasa Mahkemesinin aldığı kararla, ''Kars ve Moskova Antlaşmalarının geçersiz olduğu, Ermenistan'ın Doğu Anadolu Bölgesindeki toprak taleplerinin meşru olduğu, 1915 olaylarına ilişkin iddialarının tartışmasız gerçek olduğu ve Dağlık Karabağ ile protokollerin herhangi bir bağı bulunmadığı'' konularının Türkiye'ye dayatıldığını savunan Elekdağ, Türkiye'nin bu kararlara itirazının ise protokollerin Zürih'teki imza töreninde temsilci bulunduran ülkeler tarafından haksız bulunduğunu iddia etti.
Elekdağ, ''Protokollerin TBMM'de kabul edilme şansı sıfırdır. Protokollerin Mecliste tutulması 'onaylanacak' gibi yorumlanabilir. Bu da Türkiye'ye baskı yöneltebilir. Protokollerin Meclisten çekilerek, çöpe atılması zorunludur'' diye konuştu.

Tartışmalı madde kabul edildi

Meclis Genel Kurulu'nda Anayasa değişikliği teklifinin Yüksek Askeri Şura kararlarına yargı yolunu açan 12'nci maddesinin görüşmeleri tamamlandı ve oylamaya geçildi.

Anayasa değişikliği teklifinin 12. maddesine 336 kabul, 70 ret oyu verildi. TBMM Genel Kurulundaki gizli oylamaya 408 milletvekili katıldı. Oylamada 336 kabul, 70 ret, 1 çekimser, 1 boş kullanıldı.

Teklifin 12. maddesiyle, Anayasanın ''Yargı Yolu'' başlıklı 125. maddesinde değişiklik yapılarak, Yüksek Askeri Şuranın terfi işlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç, her türlü ilişik kesme kararlarına karşı yargı yolu açılıyor.
Yargı yetkisi, idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlı olacak, hiçbir surette yerindelik denetimi şeklinde kullanılamayacak.

12. madde tartışmaları

Madde üzerinde MHP Grubu adına söz alan Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın, ''orduyu yıpratma çabalarının sürdürüldüğü bir ortamda Türk Silahlı Kuvvetlerinin hiyerarşik yapısı dışındaki odaklardan emir alacak personelin doğuracağı mahsurların her zamankinden daha yüksek bir tehdit olarak mevcut olduğunu'' belirterek, değişikliğin yeniden düşünülmesini istedi.

Şimdiye kadarki anayasa değişikliklerinin uzlaşmayla yapıldığını belirterek, uzlaşma sağlanmadan teklif getirilmesini eleştiren Yalçın, ''Gittiğiniz yolun sonu çıkmaz sokaktır. Rüzgar ekiyorsunuz, fırtına biçeceksiniz'' görüşünü dile getirdi.

CHP Grubu adına söz alan, Manisa Milletvekili Şahin Mengü, Yüksek Askeri Şura kararlarının yargı denetimi dışında bırakılmasının eleştirildiğini anımsatarak, Cumhurbaşkanının tek başına verdiği bazı kararların da yargı denetimi dışında olduğunu ifade etti. Mengü, ''Cumhurbaşkanı sizin çekirdek kadronuzdan olduğu için mi tek başına verdiği kararları yargı denetimi dışında bırakıyorsunuz'' dedi.

'Yerindelik denetimi yapılmamasına'' yönelik değişikliğin ise Danıştay'ın bazı kararlarından rahatsızlık duyulduğu için getirildiğini savunan Mengü, Danıştay'ın devre dışı bırakılmak istendiğini iddia etti. İktidarların yargıdan çekinmemesi gerektiğini ifade eden Mengü, ''Çekinirlerse hepimiz için telafisi zor sonuçlar ortaya çıkar'' diye konuştu.
Mengü, Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu'nun geçmişte söylediklerine aykırı görüşler dile getirdiğini savunarak, ''Çocuklara üniversitede söylediklerinizi burada söyleyeceksiniz'' diye konuştu.
 

''Kuru ile birlikte yaşta yanar''

BDP Grubu adına konuşan Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan, orduların disipline tabi bulunduğunu, bu bakımdan diğer idari birimlerden ayrılmalarının doğal olduğunu kaydetti. Kaplan, ''Ancak bu nedenle YAŞ kararlarını denetim dışı bırakırsanız, kurunun yanında yaş da yanar'' dedi.

Bir subayın ''eşi başörtülü diye ordudan atılmasının son derece vahim olduğu'' görüşünü dile getiren Kaplan, ''namaz kılıyor dile bir subayın ordudan atılmasının da inanç özgürlüğüne aykırı olduğunu'' söyledi.

Kaplan, ordudan atılmaların ''komünistlik'' gerekçesiyle başladığını belirterek, ''Dedesi Dersim isyanına katıldığı gerekçesiyle bir teğmenin, ailesi Kürtçe konuştuğu için bir binbaşının ordudan atıldığını'' öne sürdü. ''Bölücülükten atılan subay sayısının az olduğunu, çünkü Harp Okullarına Kürt kökenlilerin alınmadığını'' iddia eden Kaplan, ''Kaç tane Kürt general var? İstisna seviyesinde var. Bu, hukuksuzluk ve adaletsizliktir'' dedi.

13. madde reddedildi

Meclis Genel Kurulu'nda Anayasa değişikliği teklifinin 13'ncü maddesi görüşülüyor. 13'ncü madde, Anayasa'nın devlette memur çalıştırılmasına ilişkin hükümler içeren 128'nci maddesine "Ancak, mali ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri saklıdır" fıkrasının eklenmesini öngörüyor. Anayasa değişikliği teklifinin 13. maddesi 338 kabul, 70 ret oyu verildi.

TBMM Genel Kurulundaki gizli oylamaya 408 milletvekili katıldı. Oylamada 338 kabul, 70 ret oy çıktı.

Teklifin 13. maddesiyle, Anayasa'nın devlette memur çalıştırılmasına ilişkin hükümler içeren 128. maddesine ''Ancak, mali ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri saklıdır'' fıkrası ekleniyor. Bu düzenlemeyle, Anayasanın 53. maddesindeki değişiklikle memurlara tanınması öngörülen ''Toplu sözleşme hakkı'' 128. maddeye yansıtılıyor.

14. madde kabul edildi

TBMM Genel Kurulu'nda, Anayasa değişikliği teklifinin 14. maddesi üzerindeki görüşmelere başlandı.

Teklifin 14. maddesiyle, memurların disiplin kovuşturması konusunda hükümler getiren 129. maddesinde değişiklik yapılarak, uyarma ve kınama cezaları yargı denetimine açılıyor. Madde üzerinde, gruplar adına ilk sözü MHP Isparta Milletvekili Nevzat Korkmaz aldı.

TBMM Genel Kurulundaki gizli oylamaya 408 milletvekili katıldı. Oylamada 336 kabul, 71 ret oy verildi, 1 oy da boş çıktı.

Teklifin 14. maddesiyle, Anayasanın, memurların disiplin kovuşturması konusunda hükümler getiren 129. maddesinde değişiklik yapılarak, uyarma ve kınama cezaları da yargı denetimine açılıyor.