Trump’ın F-35 kozu

Yeni tip koronavirüs (Covid-19) nedeniyle tetiklenen durgunluk ve daralma nedeniyle ağır işsizlik tablosunun yaşandığı ABD’de Başkan Donald Trump, Çin’le kapışma manevralarında bu kez Türkiye üzerinden mesaj verdi.

Kasım ayındaki başkanlık seçimleri öncesinde korumacı ekonomi yanlısı açıklamalarına hız veren Trump, Pekin’i salgının küresel hale gelmesinden sorumlu olduğu iddiasını sürdürdü. “Çin’e karşı atabileceğimiz birçok adım var. Çin ile ilişkileri kesebilirdik. O zaman da 500 milyar dolar kâr ederdik” dedi.

S-400 GERİLİMİ

ABD’nin tedarik zinciri noktasında da Çin’e ve diğer ülkelere bağlılığının olmaması gerektiğini söyleyen Trump, “Tüm ürünlerimizi ABD’de üretmeliyiz” diye konuştu. Tedarikte dışa bağımlılık konusunda “dünyadaki en iyi savaş uçağı” olarak nitelendirdiği F-35’lerin Türkiye’de ve dünyanın diğer bölgelerinde üretilmesini örnek gösterdi.

Fox Business Network’e önceki gün demeç veren ABD Başkanı, “F-35’lerin ana gövdesi Türkiye’de üretiliyor ve Türkiye’den gönderiliyor. Şimdi Erdoğan ile iyi ilişkilerimiz var, ama ya olmasa ne olacak? ‘Size F-35 parçalarını vermiyoruz’ deseler ne yapacağız?” yorumunda bulundu. ABD yönetimi geçen temmuz ayında, Washington-Ankara hattında gerilime neden olan Rus S-400 füze savunma sistemlerinin alımı konusunda geri adım atmayan Türkiye’nin F-35 programından çıkarılacağını açıklamıştı.

KONGRE RAPORUNDA KAYGI

Türkiye, 2002’den beri F-35 programının resmi ortağı olmuş ve ortaklık anlaşmasında Türkiye’nin 100 adet F-35 A tipi uçak satın alacağı kaydedilmişti. Türkiye’nin programdan resmi olarak çıkarılma süreci ise henüz tamamlanmadı. ABD Kongresi’ne geçen hafta sunulan üretim ve tedarik raporunda, Türkiye’nin programdan çıkarılmasıyla F-35 üretiminde halihazırda yaşanan sorunların artabileceğine dikkat çekilmişti.

Türkiye’nin çıkarılmasına karşın bazı Türk şirketlerin 2022’ye kadar F-35 parçası üretmeye devam edeceği belirtilmişti. Trump’ın açıklamalarına Pekin’den yanıt gecikmedi. Çin Dışişleri Bakanlığı ABD’yle ortada buluşalım mesajı verdi. “İstikrarlı karşılıklı ilişkiler iki tarafın halklarının faydasına ancak bu ABD’nin işbirliği yapmasını gerektiyor” denildi.