Vergide kayıt dışı çemberi daralıyor

Kayıt dışı çemberinin daraltılmasına yönelik ilk kez hayata geçirilen bu uygulama kapsamında, su ve elektrik idaresi, tapu müdürlükleri ve adrese dayalı kayıt sisteminden de faydalanılarak çapraz kontrol yapılıyor.

Adana Vergi Dairesi Başkanı Serdar Aksoy, iş yeri ve benzeri gayrimenkullerini kiraya vermek suretiyle kira geliri elde eden mükelleflerin, bu gelirlerini bağlı bulundukları vergi dairelerine beyan etmeleri gerektiğini, bu beyanda bulunmayanları da çeşitli denetim yöntemleriyle tespit edebildiklerini bildirdi.

Gayrimenkul kira gelirlerindeki kayıt dışılığı önlemeye yönelik olarak, il genelinde kiraya verilen ev ve iş yerlerinin tespitini için geniş çaplı çalışma başlattıklarını ifade eden Aksoy, konut ve iş yerlerinin su ve elektrik idaresi, tapu müdürlükleri ve adrese dayalı kayıt sisteminden de faydalanılarak çapraz kontrol yaptıklarını bildirdi.

Aksoy, ''Buna göre kiraya verilen ev ve iş yerleri, Gelir idaresi Başkanlığı Bilgi Portalı, Elektrik Dağıtım Kurumu, Tapu Müdürlükleri, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (MERNİS) Su ve Kanalizasyon İşleri Müdürlüğü ile banka ve finans kurumlarından gelen bilgiler çapraz kontrole tabi tutulmak suretiyle, tespit edilebiliyor. Mevcut denetim sisteminde kira gelirini saklamak artık mümkün olamayacak'' dedi.

Aksoy, evini ve iş yerini kira verip istisnaları aşan tutarda gelir elde eden ve bu gelirlerini beyan etmeyen mükelleflerin tespiti halinde, bu mükelleflerin vergi kanun hükümleri dahilinde cezalı işlemle karşı karşıya kalabileceklerinin dikkati çekerek, ''Kira gelirini beyan etmeyenler, kayıt dışı bırakılan vergi, gecikme faizi, vergi zıyaı cezası ve özel usulsüzlük cezalarıyla karşı karşıya kalabilecek" dedi.

Aksoy,bir gayrimenkul için ödenmesi gereken vergi miktarını bir örnekle de açıklayarak, şöyle devam etti: ''Mükellef Ahmet Bey, Adana'da bulunan dairesini konut olarak kiraya vermesi sonucu, 2008 takvim yılında 8.000 lira kira geliri elde ediyor. Mükellefin beyana tabi başka gelirinin bulunmadığı ve götürü gider yöntemini seçtiği var sayıldığı ve mükellefin kira gelirine ilişkin beyanını zamanında verdiği düşünüldüğünde, bu gelire istinaden ödeyeceği rakam 607,50 liradır. Bu hesaba nasıl ulaştığımıza gelince; 8 bin liranın, 2 bin 600 lirası vergiden istisna olduğundan beyana tabi tutar 5 bin 400 lira olacaktır. Bunun da yüzde 25 götürü gider vergisi düşüldüğünde çıkan rakam 1.350 liradır. Vergiye tabi 5.400 lira gelirden 1.350 lirayı düştüğümüzde hesaplanan gelir 4.050 lira, vergisi ise 607.50 lira olacak.''

Muafiyet

Aksoy, gayrimenkullerini mesken olarak kiraya veren ve bir takvim yılı içindeki kira gelirleri toplamı 2.600 lirayı aşmayan mükellefler ile elde ettiği iş yeri kira gelirinin brüt toplamı 19.800 lirayı aşmayan ve iş yeri kira gelirleri üzerinden vergi kesintisi yapılan mükelleflerin, bu gelirleri nedeniyle beyanname vermesine gerek bulunmadığını ifade etti.

Aksoy, mesken kira gelirleri toplamı 2.600 lirayı aşan mükelleflerin, her hal ve takdirde bu tutarı aşan kısım için beyanname vermesi gerektiğini aksi halde 2.600 lira tutarındaki istisnadan yararlanmalarının mümkün olmadığını sözlerine ekledi.

İlk aşamada Adana;nın gayrimenkul ve potansiyel kira gelirleri envanterini çıkardıklarını ortaya koyan Aksoy, ilk bir aylık tespitte 5000 kiracıya ulaşıldığını, amacın ceza kesmekten ziyade, bu sektörde haksız rekabetin giderilmesi olduğunu belirterek kayıt dışılıkla kararlı bir şekilde mücadeleye devam edileceğini söyledi.

Aksoy, bu uygulamadaki amaçlarının mükellefleri denetimle bunaltmak ya da ceza uygulamak değil kayıt dışı ekonomiyle mücadelenin yanı sıra haksız rekabeti önlemek olduğunu sözlerine ekledi.