Virüs işçiyi vurdu

Koronavirüs salgınının zengin-fakir ayırmadığı savının gerçeği yansıtmadığı bir kez daha görüldü. Gerekli önlemleri almayanlara hastalığın bulaştığı doğru, ancak çalışan özellikle de bazı sektörlerdeki çalışanlara daha fazla bulaştığı da ortada. Ünlü “Hayvan Çiftliği” kitabının sloganı gibi “Herkes eşit ama bazı hayvanlar daha eşit” gibi burada da ‘herkese bulaşır ama bazılarına ne yazık ki daha fazla’... Üstelik etkisi yalnız hastalığın bulaşması ile de kalmıyor. İşini ve aşını kaybetmek de cabası... Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) koronavirüsün küresel etkileri üzerine 86 ülkeden 109 sendikanın yer aldığı bir araştırma yaptı. Hem bu araştırma hem de DİSK’in çeşitli kaynaklardan derlediği, işçilerin virüsten nasıl etkilendiği ve nasıl mücadele ettiğine ilişkin bilgiler salgının en çok emekçileri, bazı sektörlerdeki emekçileri çok daha olumsuz etkilediği görüldü. Salgına karşı bir dizi önlem alındı. Okullar tatil edildi. Toplu taşıma kullanımı azaldı. Maçlar iptal edildi. Umre, hatta bazı ülkelerde cuma namazları durduruldu. Ama hiç kimse binlerce işçinin havalandırması olmayan fabrikalarda 12 saat çalışmasına itiraz etmiyor. Şantiyeleri, maden ocaklarını veya ambarları kimse görmedi. Araştırmaya göre, virüsten ilk etkilenenler Asya’da çokuluslu şirketler için çalışan işçiler oldu. Onların hemen ardından taşımacılık işkollarında çalışanlar ve tabii ki hastalıkla mücadele eden sağlık işçileri geldi.

SAĞLIKÇI HASTA OLDU 

İşinin doğası gereği kişilerle teması en fazla olan çalışanlar, pandemi karşısında en fazla risk altında. Hem temas riski hem kişisel koruyucu ekipmanların yetersiz olmasından kaynaklı nedenlerle sağlık çalışanları ilk sırada yer aldı. Sınırlardaki geçişlerin sıkı kontrol altına alınması ve kapatılması nedeniyle yolcularla ve aynı zamanda aileleriyle doğrudan temas halinde oldukları için taşımacılık işçileri, fast food sektörü çalışanları da dahil olmak üzere perakende ve hizmet sektörü işçileri, çalıştıkları işletmeler kapatıldığı için ciddi ekonomik sorunlarla karşı karşıya kaldı. Birçok müşteri temsilcisi, süpermarket çalışanı ve posta işçisine kişisel koruyucu ekipmanların yeterince tedarik edilmediği görüldü.

GÖSTERİ YOK, İŞ YOK

Aktörler, film ve televizyon program yapımlarında çalışanlar ve konserlerin durdurulması nedeniyle işini kaybeden müzisyenler dahil performans sanatçıları ve eğlence sektörü işçileri, otel ve havayolu işlerinde çalışan turizm çalışanları, birçok ülkede okulların kapatılmasıyla birlikte öğretmenler ve diğer eğitim işçileri de işlerini kaybetme riski altında. Virüsün yayılmasına karşı gerekli kısıtlamaların yapılması nedeniyle talepleri düştüğü için enformel ekonomi işçileri, küçük işletmelerde çalışanlar ve kendi hesabına çalışanlar ile platform çalışanları risk altında olan diğer emekçiler arasında. İthalatçı ülkelerdeki talep düşüşleri ve sınır kısıtlamalarından kaynaklı olarak yaşanan ekonomik riskler nedeniyle siparişlerin iptal edilmesi veya ertelenmesinden dolayı, ihracatçı ülkelerdeki tekstil ve hazırgiyim gibi sektörlerde çalışan işçiler için risk sinyalleri var.

SİPARİŞ İPTALLERİ İŞSİZLİĞE DÖNÜŞTÜ

Çin’de salgın nedeniyle kapalı kalan fabrikalar açılmaya başlasa da iptal edilen siparişler ve geciken sevkıyatlar nedeniyle fabrikalar işten çıkarmalara başladı. Economist Intelligence Unit analisti Dan Wang da Çin’deki işsizlik oranının bu yıl 5 puan artabileceğini söyledi. Wang, 103 milyon işçinin de yüzde 30-50 olan maaş kısıntılarından etkilenebileceğini belirtti.