Vize konusunda ''Soysal Karar"

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) tarafından, TOBB ETÜ sosyal tesisler binasında, Avrupa Toplulukları Adalet Divanı'nın vize konusundaki ''Soysal davası''nı değerlendiren bir toplantı düzenlendi.

Toplantıda konuşan TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, kamyon sürücüleri Mehmet Soysal ve İbrahim Savatli'nin Alman İdare Mahkemesi'ne açmış oldukları dava ile süreci başlayan ''Soysal davası''na ilişkin Avrupa Toplulukları Adalet Divanı'nın, 19 Şubat 2009 tarihli kararını açıkladığını hatırlattı.

Adalet Divanı'nın açıkladığı kararda ''Katma Protokolün yürürlüğe girdiği tarih olan 1 Ocak 1973 tarihinde Türk vatandaşlarından vize uygulamayan ülkelerin, o tarihten sonra Türk vatandaşlarına vize uygulaması getiremeyeceğini'' belirtildiğini anlatan Hisarcıklıoğlu, kararının üzerinden yaklaşık iki aylık bir süre geçtiğini söyledi.

Bu sürede kararın uygulanmasına ilişkin, başta Almanya olmak üzere, Avrupa Birliği üyesi ülkelerde herhangi bir çalışmanın yapıldığına ilişkin haber almadıklarını belirten Hisarcıklıoğlu, aynı şekilde, Hükümetin de bu karara ilişkin yorumu ve kararın uygulanmasına ilişkin girişimleri hakkında kamuoyuna herhangi bir açıklama yapmadığını kaydetti.

Böyle bir durumda da Türkiye'de ve Avrupa Birliği üyesi ülkelerde karara ilişkin farklı değerlendirmeler yapılmaya başlandığını ve bilgi kirliliği oluştuğunu ifade eden Hisarcıklıoğlu, resmi ve yetkili makam ve kişilerce kamuoyuna tatmin edici ve yol gösterici açıklamanın yapılması gerektiğini, aksi halde ''bavulunu alan Avrupa'ya gidebilir'' şeklinde açıklamalara rastlamanın kaçınılmaz olacağını söyledi.

TOBB Başkanı, ''İş adamımız, çalışanımız, bilim insanımız, araştırmacımız, medya mensuplarımız ve sanatçılarımız mağdur durumdadır. İş adamlarımızın malları serbestçe AB üyesi ülkelerin piyasalarına girerken, iş adamlarımız veya çalışanları, iş amacıyla seyahat edemiyor. Vize almak için, zaman alıcı çok sayıda formaliteyi tamamlaması ve ayrıca da ciddi bir masrafa katlanması gerekiyor'' diye konuştu.

Nakliye şirketleri ve sürücülerin de haksız vize uygulamasının mağdurları arasında olduğuna işaret eden Hisarcıklıoğlu, ayrıca işçi sendikaları ile mesleki ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri, sanatçılar ve medya mensuplarının da, vize sorunu ile karşı karşıya kaldığını kaydetti.
 

''Somut ilerleme sağlanamadı"

Adalet Divanının ''Soysal kararının'' vize konusunda, son derece haksız, ortaklık hukukuna aykırı bir uygulama ile karşı karşıya olunduğunu gösterdiğini belirten Hisarcıklıoğlu, ancak, vize sorununun çözümü yönünde somut ilerleme sağlanamadığını ifade etti.

TOBB-İKV ''vize çalışma grubu'' üyesi Rolf Guttman'ın da Alman İçişleri Bakanı hakkında suç duyurusunda bulunduğuna dikkati çeken Hisarcıklıoğlu, Alman makamlarını harekete geçirme açısından bu girişimin önemli olduğunu söyledi.

Türkiye-AB Ortaklık ilişkisinin dayandığı temel dokümanların sorunların çözümü için yol gösterdiğine işaret eden Hisarcıklıoğlu, şunları kaydetti:
"Anlaşmalar mutlu zamanlarda imzalanır, zor günlerde işe yarar. Şimdi, ortaklık ilişkimizde zor alanlarımız var. Vize uygulaması var. Adalet Divanı mutlu anımızda imzaladığımız ortaklık metinlerine baktı ve kararını verdi. Bu kararın gereğini süratle yerine getirmek gerekir.
AB üyesi ülkelerin, haksız olduğu aşikar olduğu halde, tek taraflı olarak, vize uygulamalarını kaldırmalarını beklemek, fazla iyimser bir beklenti olur. O halde güçlerimizi birleştirelim. Etkin kullanalım. Ortak akıl oluşturalım. Zira hak, ancak bunu aramasını bilene verilir.''

Diğer taraftan vize konusunun, Avrupa Birliği müktesebatının ve müktesebatın dayandığı işleyişin itibarını sarsmasına izin verilmemesi gerektiğini vurgulayan Hisarcıklıoğlu, vize konusunun, Türkiye'de AB sürecine şüphe ile bakanların argümanlarını güçlendiren bir araç haline gelmesine göz yumulmaması gerektiğini söyledi.
 

İKV Başkanı

İKV Başkanı Haluk Kabaalioğlu da söz konusu konuya ilişkin olarak TOBB ile çalışmalarının sürdürdüklerini belirtirken, bu kapsamda bir vize çalışma grubu kurduklarını anlattı.

Brüksel'de bu kapsamda Eylül başında bir toplantı düzenleyeceklerini bildiren Kabaalioğlu, toplantıda yapılacak anket sonuçlarıyla vize alımında yaşanan zorluk ve sıkıntıları dile getireceklerini sözlerine ekledi.
 

''İş adamlarının yanı sıra turistler de vizeden muaf olmalı"

Avrupa Toplulukları Adalet Divanında Soysal Davasının Avukatı Rolf Gutmann ise Soysal Davasında ''yurt dışına hizmet sunumu için gidecek Türk vatandaşlarına vize uygulanamaz ve Schengen Vize Antlaşması Türkiye ile imzalanan Katma protokolün gerisindedir'' yönünde karar çıktığını hatırlattı.

AB ülkelerindeki kuralların birbirinden farklı olduğuna işaret eden Gutmann, her ülke için eşit uygulamaların söz konusu olmadığını söyledi.

Soysal kararı gereği, ''pasif hizmet alımı'' çerçevesinde iş adamlarının vizeden muaf olması gerektiğini belirten Gutmann, bunun yanı sıra turistlerin, hastaların, iş adamlarının sporcu ve sanatçıların, üç aya kadar eğitim alacak öğrencilerin de vizesiz olarak AB'deki ülkelere gitmesi gerektiğini kaydetti.