Yakın tarihimizde kitlesel katliamlar

H. Nedim Şahhüseyinoğlu 1930'da Malatya'nın Yeşilyurt ilçesi Cumhuriyet Örnek Köyü'nde doğdu. 1949 yılında Akçadağ Köy Enstitüsü'nden mezun oldu. 26 yıl çeşitli köy ve kent ilkokullarında görev yaptı ve emekli oldu.

Anadolu'da Aydınlanma Ateşini Yakanlar adlı kitabımı hazırlarken kendisiyle uzun bir söyleşi yapmış, onu daha yakından tanıma fırsatı bulmuştum. Şahhüseyinoğlu Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS), Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği (TÖB-DER) Malatya Şube Başkanlıklarını yapmış, bu görevi sırasında yüzlerce olaya yakından tanık olmuş, Malatya'ya gelen yazar, aydın ve sendikacıların çoğunu evinde ağırlamıştı.

Köy Enstitülülere yapılan baskı ve zulümler ona da yapılmış, meslek yaşamı sürgünler, gözaltılar ve kıyımlarla geçmişti. Ağır baskılar sonucu öğretmenlik mesleğini yapamaz duruma gelince emekliye ayrılmış, maden işçiliğine başlamıştı. Maden işçiliği onun için ikinci bir yaşamdı. Ama çalışmak zorundaydı. Çünkü çocukları büyümüş üniversitelere başlamıştı. Mücadele bu kez maden ocaklarındaydı. Madencilerin mücadelesinin tam ortasında yer aldı. O yıllarla ilgili anılarını Hekimhan Dağlarında 335 Gün İşçilerin Direnişi kitabında anlattı.

Çocukları başını kurtarıp yaşama atılınca, Şahhüseyinoğlu da kendini emekliye ayırdı ve Ankara'ya taşındı. Yazmaya ve okumaya daha çok zaman ayırmaya başladı. Yapıtlarının bir kısmını; bu emeklilik yıllarında yazdı. Değişik dernek ve vakıflarda örgütlü mücadele geleneğini sürdürdü.

Kitabın amacı Provokasyonları anlatmak

Şahhüseyinoğlu'nun ilk yazıları 1952'de Malatya'da Şemsi Belli'nin çıkardığı Kırkgöz dergisinde yayınlandı. Daha sonra Eğitim Hareketleri (1959); İmece, Kuşak, Oluş, TÖB ' Der, Öğretmen Dünyası, Yaba- Öykü, Abece, Pir Sultan Abdal Kültür Sanat, Berfin Bahar, Bahadınlı, Kızılırmak, Algül, Ortak Ses, Deyiş, Yol, Kızıldeli dergilerinde; Malatya yerel basınında (Gayret, Sebat, Ufuk, Halk Postası, İnkılap, Birlik, Yeni Malatya, Görüş, Hamle vb.) yazıları yayımlandı.

Şahhüseyinoğlu'nun yayınlanmış 18 yapıtı bulunmaktadır. Yapıtlarının tümüne yakını araştırma içeriklidir. 'Hekimhan Dağlarında 335 Gün İşçilerin Direnişi', 'Anadolu Kültür Mozaiğinden Bir Kesit (Balıyan)', 'Kürecik', 'Köylünün Güneşi', 'Onurlu Direniş, Çileli Yaşam', 'Anadolu Halk Kültüründe İnanç Motifleri', 'Demokrasi, Laiklik ve Özgürlük Mücadelesi', 'Demokratik Kitle Örgütleri ve İşlevleri', 'Yakın Tarihimizde Kitlesel Katliamlar (Malatya, K.Maraş, Çorum, Sivas)', 'Alevi Örgütlerinin Tarihsel Süreci', 'Anadolu Halk Kültüründe Fıkra-Nükte-Mizah', 'Tarihten Günümüze Karaşar', 'Cumhuriyet Örnek Köyünün Kuruluş Öyküsü', 'Akçadağ Köy Enstitüsü ve Şerif Tekben' 'Dünden Bugüne Özgürlüklere ve Basına Sansür', 'Bozuk Düzende Yaşam', 'Özürlü Demokrasi', 'Pir Sultan Abdal'ın Yurdu Banaz Köyü.'

Şahhüseyinoğlu'nun Yakın Tarihimizde Kitlesel Katliamlar (Malatya, K.Maraş, Çorum, Sivas) adlı yapıtı, 'Gazi, Kırıkhan ve Ortaca' olaylarıyla da genişletilerek, üçüncü baskısı yapıldı. Şahhüseyinoğlu, kitabının yazılış amacını şöyle açıklıyor: 'Kitlesel katliamların Alevi-Sünni, sağ-sol çatışması olmadığını; emperyalist güçlerin ve işbirlikçilerinin ortak planlarının perde arkası gizli güçler (CIA, MİT, Kontrgerilla) tarafından uygulanmasının sonucu olduğunu bir yönü ile sergilemektir.'

Şahhüseyinoğlu, Yakın Tarihimizde Kitlesel Katliamlar'ın yazılış sürecini ise 'Toplumların sosyal mücadele tarihi katliamlarla doludur. Ülkemizin sosyal mücadele tarihi de bu tür katliamlarla doludur. Okurken etkilenmemek elde değil. 12 Mart askeri müdahalesinden günümüze değin birçok katliama tanık olduk ve üzüldük. Kitlesel katliamların neden ve niçinlerini araştırmaya yöneldim. Gördüğüm, perde arkasında gizli bir el, halkımızı, komşularımızı karşı karşıya getirmeye, ülkeyi dışa bağımlı kılmaya ve sömürmeye çalışıyor. Amacım, bu gizli eli, taşeron olarak kullandıkları örgütleri, provokasyonları ortaya çıkarmaktı' diyerek anlatıyor'

İçinden geçilen karanlık

Yakın Tarihimizde Kitlesel Katliamlar'da insanın kanını donduracak, korkunç olaylara ayrıntılarıyla yer verilmiş. 'Malatya Belediye Başkanı Hamit Fendoğlu'na gönderilen bombanın patlaması (17 Nisan 1978) sonucu Hamit Fendoğlu, gelini, torunu iki küçük çocuk parçalanarak öldüler.'

Kahramanmaraş olayları öncesinde; her kitlesel katliamda yaşandığı gibi büyük kışkırtmalar yaşandı, şehirde gezen karanlık güçler; 'Oruç ve namazla hacı olunmaz, bir Alevi öldüren beş kez hacca gitmiş gibi sevap kazanır'' diyorlardı. Sonuçta Kahramanmaraş katliamında yüzlerce insan öldürüldü. 'Esma Suna adında bir genç kadın gebeydi. Doğumu yakındı. Faşistler Esma Suna'nın evine saldırdılar. Evdeki 5 yakınını kurşuna dizdiler. Gebe Esma Suna, 'Bari beni öldürmeyin' diye yalvardı. Ellerini karnındaki bebeğin üstüne koydu. Faşistler Esma Suna'ya sopa ve satırla saldırdılar. Ağır yaralanan Esma Suna hastaneye kaldırıldı. Ne var ki, Esma ve karnındaki bebek kurşunlarla yaşamlarını yitirdiler.' Yine Kahramanmaraş'ta '80 yaşındaki Cennet Çimen'in gözlerini tornavida ile oyup, kurşuna dizdiler. Sonra baş aşağı helanın çukuruna bıraktılar.'

'Çorum Katliamı'nda iki kadını ve iki küçük çocuğu bağ evine götürdüler. Gözleri bağlı, çırılçıplak soydular. İki gün sırayla tecavüz ettiler. Bu süre içinde kadınlara ve çocuklara su vermediler. Bir ıslık sesinden korkan tecavüzcüler, kadın ve çocukları bırakarak kaçtılar. Mağdur kadınlar ve çocuklar sürünerek yola çıktılar. Askerler tarafından hastaneye yetiştirdiler.'

'Madımak Oteli'ndeki 100 kadar sanatçı ve yazar kurultayı beklerken saldırıya uğradılar. Saldırganların kundaklamasıyla 35 kişi yakılarak katledilirken, 60 kadarı yaralı kurtulmayı başardı.'

Yakın Tarihimizde Kitlesel Katliamlar kitabında Şahhüseyinoğlu; Malatya, K. Maraş, Çorum, Sivas ve Gazi katliamlarını, ayrıntılı olarak, kanıtlarıyla ortaya koymuş. Her olay korkunç ve düşündürücü. Katliamların perde arkasındaki gücün 'ABD, CIA, Kontrgerilla' olduğu konusundaki belgelere, tartışmalara ve konuşmalara yer vermiş. Bu tür olay ve katliamlardan ders çıkarmak ve yeni provokasyonlara gelmemek, bilinç oluşturmak için Şahhüseyinoğlu'nun yapıtı önemli bir başucu kitabı'

Şimdilerde yaşı 82 olmasına karşın köşesine çekilmeyen, okuyan, değişik konularda makaleler yazan, konuşmalar yapan Şahhüseyinoğlu'nu yeni yapıtından dolayı kutlamak gerek... Yakın Tarihimizde Kitlesel Katliamlar, içinden geçmekte olduğumuz karanlık sürecin temellerinin bu büyük katliamlarla atıldığının en açık göstergesi. Şahhüseyinoğlu'nun mücadeleci kişiliğinden gençlerimizin ışık almasını diliyorum.

Yakın Tarihimizde Kitlesel Katliamlar/ H. Nedim Şahhüseyinoğlu/ Berfin Yayınları/ 384 s.