Yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 6.9 ile 7.9

Başçı, Enflasyon Raporuna ilişkin düzenlenen basın toplantısında yaptığı konuşmada, 2012'nin 3. çeyreğinde enflasyonun eylül ayı itibariyle yüzde 9,2 seviyesine yükselerek temmuz enflasyon raporunda sunulan tahminlerin bir miktar üzerinde gerçekleştiğini söyledi.

Enflasyonun öngörülenden yüksek gerçekleşmesinde yakın dönemde gözlenen petrol ve işlenmemiş gıda fiyatlarındaki artışlarla, kamu fiyat ayarlamalarının belirleyici olduğunu dile getiren Başçı, ''Çekirdek enflasyon göstergeleri ise öngördüğüm gibi sene başından itibaren aşağı yönlü eğilimini sürdürüyor. Döviz kuru ve ithalat fiyatlarında geçtiğimiz yıl gözlenen hareketlerin birikimli etkilerinin giderek azalması ve iç talepte süregelen yavaşlama sonucunda temel mal fiyatlarının yıllık artış oranı gerilemeye devam ediyor. Hizmet fiyatlarının ise ılımlı seyrini koruduğunu görüyoruz. Bu gelişmeler çerçevesinde temel enflasyon göstergelerindeki düşüş devam ediyor'' diye konuştu.

"Yakın dönemde açıklanan veriler, 3. çeyrekte nihai yurt içi talebin yavaşlamaya devam ettiğine işaret ediyor"

Erdem Başçı, 2012'nin 2. çeyreğine ilişkin milli gelir verilerinin yurt içi talep koşullarının temmuz enflasyon rakamında ortaya koydukları görünüme kıyasla daha zayıf seyrettiğini gösterdiğini vurgulayarak, şöyle konuştu:

''Yakın dönemde açıklanan veriler, 3. çeyrekte nihai yurt içi talebin yavaşlamaya devam ettiğine işaret ediyor. Bu doğrultuda kısa vade için çıktı açığı tahminlerini bir önceki rapora kıyasla aşağı yönlü güncelledik. Öncü veriler yılın son çeyreği için tüketim talebinde ılımlı bir toparlanma eğilimine işaret ediyor. Yakın dönemdeki kredi gelişmelerini ve yıl ortasından itibaren uyguladığımız para politikasının gecikmeli etkilerini göz önüne aldığımızda önümüzdeki dönemde tüketim talebinin artış göstermesini bekliyoruz. Yatırım eğiliminin ise küresel belirsizlikler nedeniyle daha gecikmeli olarak toparlanacağını tahmin ediyoruz. Yılın 3. çeyreğinde dış talep de iç talep gibi yavaşlamaya devam edecek. Temmuz enflasyon raporunu yayınladığımız günden bugüne dış talep görünümünü öngörülerden daha zayıf olarak izledik. Yılın 3. çeyreğinde küresel büyüme tahminlerinde yapılan aşağı yönlü güncellemeler ihracat ağırlıklı küresel büyüme endeksi için daha düşük seviyelere işaret ediyor. Özellikle Avrupa bölgesine dair büyüme görünümümün zayıf seyri dış talebimizi sınırlıyor. Bununla birlikte pazar ve ürün çeşitlendirmesine katkısıyla önümüzdeki dönemde ihracatın göreli olarak olumlu seyrini koruyacağını tahmin ediyoruz.''

Başçı, tahminlerini üretirken toplam talep koşullarının enflasyona düşüş yönünde verdiği katkının bir önceki rapora kıyasla arttığı bir görünümü esas aldıklarını dile getirerek, ''Bu gelişmelerin 2012 yıl sonu enflasyon tahminleri üzerindeki etkisinin 0,1 puan azaltıcı yönde olduğunu belirtmek isterim. Bildiğiniz gibi enflasyon tahminlerinde gıda, enerji ve ithalat fiyatları da önemli rol oynuyor'' dedi.

Temmuz enflasyon raporunun yayınlanmasından itibaren geçen süre zarfında arz yönünde faktörlerin etkisiyle petrol fiyatlarının öngörülerinin üzerinde seyrettiğine dikkati çeken Başçı, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Temmuz enflasyon raporunda 110 ABD Doları olarak belirttiğimiz 2012 yılı ortalama petrol fiyatı varsayımını yukarı yönlü güncelleyerek 112 ABD Doları'na çektik. Yıl geneli için yaptığımız bu güncelleme sınırlı görünse de yılın ikinci yarısı için ortalama petrol fiyatı varsayımımızın belirgin olarak yükseltildiği anlamına geliyor. 2013 için varsayımlarımızı da 100 ABD Doları'ndan 107 ABD Doları'na çıkardık. İthalat fiyatları da benzer şekilde son dönemde varsayımlarımızın üzerinde seyretti. Yakın dönemdeki gerçekleşmeleri ve vadeli fiyatları göz önüne alarak ithalat fiyatları varsayımımızı bir önceki rapora göre yukarı yönlü güncelledik. Petrol ve ithalat fiyatları genelinde yaptığımız bu güncelemelerin döviz kurundaki gelişmelerle birlikte 2012 yıl sonu enflasyon tahminini toplamda 0,4 puan yükseltici yönde etkilediğini ifade edebiliriz.

İşlenmemiş gıda fiyatlarındaki oynaklıklar kısa vadeli tahminler üzerinde belirsizlik oluşturmaya devam ediyor. Yılın son çeyreğine girerken işlenmemiş gıda fiyatlarının geçmiş yıllar ortalamalarına kıyasla çok daha olumlu seyrettiğini görüyoruz. Buna rağmen gıda fiyatlarının yıllık artış oranlarına dair varsayımımızı bir önceki raporda olduğu gibi temkinli bir yaklaşımla yüzde 7 olarak kurduk.''

''Düzenlemelerin 2012 yıl sonu enflasyon tahminimiz üzerindeki etkisi 0,9 puan artırıcı yönde oldu''

Başçı, temmuz enflasyon raporunda sundukları görünüme kıyasla kısa dönemli enflasyon tahminlerinde güncelleme gerektiren en temel gelişmenin yakın plandaki vergi artışları ve enerji fiyat ayarlamaları olduğunu belirterek, ''Bu düzenlemelerin 2012 yıl sonu enflasyon tahminimiz üzerindeki etkisini 0,9 puan artırıcı yönde olduğunu belirtmek istiyorum. Orta vadeli tahminlerimizi üretirken tütün fiyatlarının 2013 yılının başlarında, 2011 ekim ayında ilan edilen vergi düzenlemelerinin ima ettiği oranlarda artacağını varsaydık. Öte yandan diğer vergi ayarlamaları, yönetilen ve yönlendirilen fiyatların enflasyon hedefleri ve otomatik fiyatlama mekanizmalarıyla birlikte uygun olacağı bir görünümü esas aldığımızı belirtmek isterim. Mali politikanın duruşu için her zaman olduğu gibi orta vadeli program projeksiyonlarını temel aldık. Bu çerçevede önümüzdeki dönemde mali disiplinin süreceğini ve yapısal bütçe dengesinde önemli bir değişim olmayacağını varsayıyoruz'' ifadelerini kullandı.

Ürettikleri enflasyon ve çıktı açığı tahminlerine değinmek istediğini vurgulayan Başçı, ''Tahminlerimizi oluştururken para politikamızın temkinli ve esnek duruşunu koruyacağını, kredilerin büyüme oranının ise yüzde 14 civarında seyredeceğini varsaydık. Bu çerçevede enflasyonun 2012 yılı sonunda orta noktası yüzde 7,4 olmak üzere yüzde 6,9 ile yüzde 7,9 aralığında gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. 2013 yıl sonu tahminimiz ise orta noktası yüzde 5,3 olmak üzere yüzde 3,8 ile yüzde 6,8 aralığında yer alıyor. Orta vadede enflasyonun yüzde 5 hedefi üzerinde istikrar kazanacağını öngörüyoruz. Temelde enerji fiyatlarındaki ayarlamalara bağlı olarak, 2012 yıl sonu enflasyon tahminimizi 1,2 puan yukarı doğru güncelleyerek yüzde 7,4'e yükselttik'' diye konuştu.
 

''Gıda grubu fiyatlarının yıllık artış oranının yüzde 7 olacağını varsaydık''

Başçı, işlenmemiş gıda fiyatlarına ilişkin varsayımlarının oldukça ihtiyatlı olduğunu özellikle vurgulamak istediğine vurgu yaparak sözlerini şöyle sürdürdü:

''Yıl sonu için temkinli bir yaklaşımla gıda grubu fiyatlarının yıllık artış oranının yüzde 7 olacağını varsaydık. Örneğin, gıda enflasyonu yıl sonunda yüzde 7 değilde yüzde 5 olarak gerçekleşirse yıllık yüzde 6,9 civarında enflasyonla tamamlamamız mümkün olacaktır. Güncellediğimiz tahminler yılın son çeyreğinde yönetilen, yönlendirilen ürünlerdeki fiyat ve vergi ayarlamalarına rağmen enflasyonda belirgin bir düşüş olacağını gösteriyor. Önümüzdeki dönemde ılımlı iç talep koşullarının enerji fiyatlarındaki artışların ikinci etkilerini sınırlayacağını ve çekirdek enflasyon göstergelerinin kademeli olarak düşüşünü sürdüreceğini tahmin ediyoruz. 2013 yılı sonunda yüzde 5 hedefine yakın gerçekleşeceğini öngörüyoruz. Açıklanacak her türlü yeni veri ve haberin para politikası duruşunu değiştirmemize neden olabileceğini tekrar hatırlatmak istiyorum. Tahminlerimizi oluştururken para politikamızın yönüne ilişkin ifade etmiş olduğumuz varsayımlar tarafımızdan verilmiş bir taahhüt olarak algılanmamalıdır. Bahsetmiş olduğum bu baş senaryoya ek olarak enflasyon raporunun riskler bölümünde alternatif senaryolara da değiniyoruz.''
 

Orta ve kısa vadede Türkiye'nin büyüme görünümü

Başçı, yılın son çeyreğinde itibaren Türkiye'de enflasyonun düşmesi ve enflasyonun hız kazanması beklendiğini belirterek, şunları kaydetti:

''Orta ve uzun vadede ise büyüme hızının 3 temel belirleyicisi, fiyat istikrarı, finansal istikrar ve verimlilik artırıcı yapısal reformlardır. Enflasyonun tek haneli rakamlara indirilmesi Türkiye'nin büyüme potansiyelinin önündeki en büyük engeli ortadan kaldırmıştır. Enflasyonun yüzde 5'lik etrafında istikrar kazanması ise hem büyüme hem de finansal istikrar açısından ilave faydalar sağlayacaktır. Yurt içi talebin gayri safi milli hasılanın üzerinde seyretmesi finansal istikrara ilişkin risklerin zamanla birikmesine yol açabilir. Bu nedenle yurt içi talebin ve üretimin birlikte uyumlu bir şekilde büyümesi sağlıklı ve sürdürülebilir olacaktır. Türkiye'de yakın zamanda alınan tedbirlerle yurt içi talep ile üretim arasındaki uyumsuzluk giderilemeye başlanmıştır. Bu gelişme önümüzdeki dönemde orta vadeli programda öngörülen sağlıklı ve sürdürülebilir büyüme trendinin yakalanmasına katkı da bulunacaktır.

Yapısal reformlarda yapılacak ilerlemeler potansiyel büyüme hızını daha da artıracaktır. Merkez Bankası fiyat istikrarı koruyup finansal istikrara katkı yapmak suretiyle bu ivmeyi desteklemektedir. Önümüzdeki dönemde de Merkez Bankası alacağı tedbirlerle finansal istikrara katkı yapmaya devam edecektir. Fiyat istikrarı ise öncelikli amaç olmayı sürdürecektir.''