Yurttaş borca battı

Her iki Türk ailesinden birinin borçlu olduğu belirlendi. Ailelerin geçiminin her yıl daha da zorlaştığı, ailelerdeki çalışan kişi sayısının artan işsizlik nedeniyle düştüğü, ailelerin yüzde 54.5’inin borçlu olduğu, ailelerin yüzde 83.5’inin son 5 yıl içinde gelirlerinde olumlu bir gelişmenin yaşanmadığı ve ailelerin yüzde 39’unun ise gelirlerinin azaldığı ortaya çıktı.

Cumhuriyet’in ESTIMA Araştırma Şirketi’ne yaptırdığı “Ailelerin Geçim Araştırması” çarpıcı sonuçlar ortaya koydu. Araştırma, Türkiye genelini temsil eden 22 ilde 618’i kadın, toplam 1204 katılımcıyla yüz yüze görüşmelerle gerçekleştirildi.

Araştırmaya göre ailelerin yüzde 83.5’inin gelirlerinde son 5 yıl içinde olumlu bir gelişme yaşanmadı. Katılımcıların yüzde 44’ünün “gelirlerinin son 5 yıl içinde değişmediğinin”, yüzde 39.5’inin ise “gelirlerinin azaldığının” belirttiği ankette, “Gelirim arttı” diyenlerin oranı ise yüzde 15.7’de kaldı.

Araştırmada her iki aileden birinin aylık gelirinin ise ailenin toplam giderlerini karşılamaya yetmediği sonucuna ulaşıldı. “Aylık geliriniz, ailenin toplam giderini karşılamaya yetiyor mu” sorusuna, katılımcıların yüzde 56.5’i “yetmiyor”, yüzde 42.9’u “yetiyor” yanıtını verdi.


Borcu borçla kapatıyoruz

Araştırmaya göre, aileler bütçelerindeki açığı da en çok aile büyüklerinden ya da arkadaşlarından borç alarak ve “veresiye” yazdırarak gideriyor. “Aylık aile bütçesinin açığını nasıl karşılıyorsunuz” sorusuna katılımcıların yüzde 48’i “aile büyüklerinden/arkadaşlardan borç alarak”, yüzde 29.4’ü de “Veresiye”, yüzde 25.7’si “Banka kredisi”, yüzde 15.8’i “Çalıştığım kurumdan avans çekerek”, yüzde 15.4’ü “Aile birikimlerimizi bozdurarak”, yüzde 6.1’i “Çek, senet gibi finansal alternatiflerle giderleri taksitlendirerek”, yüzde 4.9’u “Ek iş yaparak”, yüzde 3.9’u “Kredi kartıyla”, yüzde 9.2’si de “Fikrim yok” yanıtını verdi.



Tek geçim kaynağı maaş

Anket, Türk ailelerinin yarısından fazlasının, kira gibi ek bir gelire sahip olmadığını, tek düzenli gelirinin maaşları olduğunu ortaya koydu. “Ailenizin aylık gelirini düşündüğünüzde, size saydığım düzenli gelir türleri arasında hangilerine sahipsiniz” sorusuna verilen yanıtlar şöyle: Yüzde 53 “Çalıştığım şirketten maaş alıyorum”, yüzde 46.6 “Emekli maaşı alıyorum”, yüzde 15.3’ü “Aile büyüklerinden/çocuklardan aylık mali destek alıyorum”, yüzde 13.9’u “Kira geliri alıyorum”, yüzde 6.7’si “Serbest meslek sahibiyim”, yüzde 6.7’si “Çeşitli kurumlardan maddi destek alıyorum”, yüzde 3.9’u “Dul/yetim maaşı alıyorum”, yüzde 2.7’si “Hisse senedi ve altın gibi yatırım gelirlerim var”, yüzde 2.0’si “Mevduat, bono gibi faiz gelirlerim var”, yüzde 0,2’si “diğer”.



Her aileden bir kişi kazanıyor

Katılımcılara yöneltilen “Ailenizin borcu var mı? Borç taksiti ödüyor musunuz” sorusuna verilen yanıtlar ise ailelerin her ikisinden birinin borçlu olduğunu ortaya koydu. Katılımcıların yüzde 54.5’i “Ailemizin borcu var, taksit ödüyoruz”, yüzde 45.1’i de “Ailemizin borcu yok, taksit ödemiyoruz” yanıtını verdi.

Araştırmaya katılan aileler, kendilerinden son zamanlarda borç isteyenlerin sayısında da artış olduğunu vurguladı. “Borç isteyenlerde son zamanlarda artış var mı” sorusunu katılımcıların yüzde 70.5’i “Evet”, yüzde 28.6’sı “Hayır”, yüzde 0.9’u da “Fikrim yok” şeklinde cevapladı.

Araştırma bulguları, aile içinde işgücüne katılım oranın da düştüğünü ortaya koydu. “Ailenizde kaç kişinin çalıştığını belirtir misiniz” sorusuna katılımcıların yüzde 68.5’i “1 kişi”, yüzde 21.6’sı “2 kişi”, yüzde 6.9’u “3 kişi”, yüzde 3’ü ise “4 kişi” yanıtını verdi. Araştırma, aile içinde işgücüne katılım ortalamasının 1.47 olduğunu ortaya koydu. Araştırma, ailenin aylık giderlerinin karşılanmasına ortalama 1.56 kişinin katkıda bulunduğu sonucunu verdi. “Ailenizin aylık giderlerinin karşılanmasına kaç kişi katkıda bulunuyor” sorusuna katılanların yüzde 62’si “1 kişi”, yüzde 26’sı “2 kişi”, yüzde 8.1’i “3 kişi”, yüzde 4.8’i de “4 kişi ve üzeri” yanıtını verdi.
     

Gelirler kira ve taksitlere gidiyor

Ailelerin aylık gider kalemleri sıralamasında ise ilk üç sırada “Kira gideri”, “Isınma elektrik, su gideri”, “Taksitler ve borç ödemeleri” yer aldı. Ailelerin 100 liralık gelirlerinin dağılımı şöyle: “Ev kirası 30 TL”, “Isınma, elektrik, su 15.1 TL”, “Taksitler ve borç ödemeleri 10.6 TL”, “Okul eğitim giderleri 9.7 TL”, “Mutfak ve beslenme giderleri 7.8 TL”, “Giyim giderleri 7 TL”, “Çocukların giderleri 6.2 TL”, “Ulaşım giderleri 4.9 TL”, “Sağlık giderleri 4.3 TL”, “Diğer giderler 4.4 TL”.