Zamlar, enflasyonu nasıl etkileyecek?

Merkez Bankası Aralık ayı Aylık Fiyat Gelişmeleri ile ilgili yapılan açıklamada, Aralık'ta tüketici fiyatlarının yüzde 0.53 oranında yükseldiği, yıllık enflasyon 1 puan artarak yüzde 6.53 olduğu anımsatılarak, bu yükselişin büyük ölçüde enerji fiyatlarının oluşturduğu baz etkisinden ve işlenmemiş gıda fiyatlarındaki yüksek artışlardan kaynaklandığı belirtildi.

Açıklamada, "Genel fiyatlama davranışlarında bir bozulma gözlenmezken, hizmet fiyatlarının artış oranı ve diğer temel enflasyon göstergeleri orta vadeli hedeflerle uyumlu seyrini devam ettirmiştir. Kamu fiyat ayarlamaları ve baz etkileri nedeniyle yıllık enflasyonun Ocak ayında da yükseleceği, ancak temel enflasyon göstergelerinin düşük seviyelerini koruyacağı tahmin edilmektedir" denildi.

"Grup yıllık enflasyon tarihsel olarak düşük seviyede tamamladı"

Yıllık artış oranındaki sınırlı yükselişe rağmen, mevsimsellikten arındırılmış hizmet fiyatlarının Aralık ayında da ılımlı seyrini sürdürdüğüne işaret edilen açıklamada, böylelikle grup yıllık enflasyonunun 2009 yılını tarihsel olarak düşük bir seviyede tamamladığı vurgulandı. Yıl genelinde, tüm hizmet ana alt gruplarının yıllık enflasyonlarında belirgin bir düşüş eğilimi gözlendiği ifade edilen açıklamaya, şöyle devam edildi:
"Aralık ayında, enerji fiyatları yüzde 0.65 oranında yükselmiştir. Bu gelişmede, tüp gaz fiyatlarının yüzde 3.18 oranında artması temel belirleyici olmuştur. Ayrıca, akaryakıt fiyatları, uluslararası petrol fiyatları gelişmelerine bağlı olarak yüzde 0.68 oranında yükselmiştir. Aylık enflasyondaki bu görünüme ilaveten geçtiğimiz yılın aynı ayındaki düşük bazın da etkisiyle grup yıllık enflasyonu belirgin olarak yükselerek yüzde 4.64 olmuştur. Önümüzdeki aylarda enerji fiyatlarında baz etkisinin hissedilmeye devam edeceği tahmin edilmektedir."

Altın fiyatları 2009'da yüzde 34.16 artış gösterdi

Giyim ve ayakkabı grubunda indirimlerin bir önceki yıla kıyasla daha sınırlı kaldığı, dayanıklı tüketim malı (altın hariç) ve ilaç fiyatlarında azalış yaşandığı belirtildi. Altın fiyatlarının ise yükseliş eğilimini Aralık ayında da sürdürdüğü, 2009 yılı genelinde yüzde 34.16 oranında arttığına dikkat çekilen açıklamada, alt gruplar bazında, mobilya ve beyaz eşya gruplarında fiyatların bir önceki yıldaki düzeyinin altında kaldığı dikkat çekildi.

Açıklamada, "Ocak ayından itibaren yürürlüğe giren, bazı enerji ve hizmet kalemleri ile alkollü içecek ve tütün ürünlerini kapsayan vergi düzenlemelerinin Ocak ayı enflasyonu üzerindeki doğrudan etkisinin (önemli bir kısmı akaryakıt ve tütün ürünlerindeki fiyat artışlarından kaynaklanmak üzere) 1.5 puan civarında olacağı tahmin edilmektedir. Bu çerçevede, Ocak ayında yıllık enflasyonda belirgin bir artış olması beklenmekte, ancak temel enflasyon göstergelerinin olumlu seyrini koruyacağı öngörülmektedir" denildi.

ÜFE'de sınırlı yükseliş

Aralık ayında üretici fiyatları aylık bazda yüzde 0.66, yıllık bazda yüzde 5.93 oranında yükseldiği ifade edilen açıklamada, şöyle denildi:
"Yıllık artış oranındaki yükselişte baz etkisi ve tarım fiyat gelişmeleri etkili oldu. Ara malları fiyatları, Aralık ayında, ana metal ile tekstil ürünleri imalatı fiyatlarındaki artışın etkisiyle yükselmiş ve Nisan ayından itibaren ilk defa bir önceki yılın aynı dönemindeki seviyesinin üzerinde gerçekleşmiştir. Sermaye malları fiyatları motorlu kara taşıtları imalatı fiyatlarındaki azalışla gerilerken, dayanıksız tüketim mallarında aylık bazda belirgin bir değişim gözlenmemiştir. Üretici fiyatlarında yılın ikinci yarısından itibaren sınırlı bir yükseliş gözlenmekte, ancak artış oranlarının ılımlı seyretmesi tüketici fiyatları üzerinde belirgin bir maliyet baskısı olmadığına işaret etmektedir."