Abdülhak Hamid Tarhan kimdir? Abdülhak Hamid Tarhan ne zaman öldü? Abdülhak Hamid Tarhan'ın eşi kim?

Basında "Şair-i Azam" ve "tezatlar şairi" olarak anılan, Türk şiirine Batılı bir anlayış ve nazım yenilikleri getiren Tarhan, felsefi duyuş ve hayal gücünü tüm eserlerinde sergiledi.

ABDÜLHAK HAMİD TARHAN KİMDİR?

Türk edebiyatına "Makber" adlı unutulmaz eseri kazandıran Tarhan, tarihçi Hayrullah Efendi ile Münteha Nasib Hanım'ın üçüncü çocuğu olarak 2 Ocak 1852'de, dedesi Hekimbaşı Abdülhak Molla'nın yalısında dünyaya geldi. Köklü bir aileye sahip olan Tarhan, ilk öğrenimine Bebek'teki mahalle mektebinde başladı. Usta yazar, Evliya Hoca, Bahaeddin Efendi ve ona şiir zevkini aşılayan Hoca Tahsin Efendi'den özel dersler aldı, kısa bir süre Rumelihisarı Rüştiyesi'nde eğitim gördü. Ailesinin isteği üzerine ağustos 1863'te ağabeyleri Nasuhi Bey ve Tahsin Efendi ile Paris'e giden şair, bir buçuk yıl Hortus College'da eğitim gördü.

Abdülhak Hamid Tarhan, 1864'te, ağabeyleriyle İstanbul'a dönerek, Fransız mektebine devam etti. Fransızcasını geliştirmek için tercüme odasında çalışmaya başlayan yazar, babasının 1865'te Tahran Büyükelçiliğine atanmasıyla İran'a gitti ve Farsça öğrenmeye başladı.

Unutulmaz edebiyatçı, babasının ölümü nedeniyle 1867'de İstanbul'a döndü. Maliye Bakanlığı Özel Kalem Müdürlüğü ve Başbakanlık Özel Kalem Müdürlüğü'nde çalıştı. Tarhan, memuriyeti sırasında tanıştığı Ebuzziya Tevfik vasıtasıyla Samipaşazade Sezai, Namık Kemal, Recaizade Ekrem ve Mizancı Murad'la arkadaş oldu.

ABDÜLHAK HAMİD TARHAN'IN SANAT YAŞAMI

"Macera-yı Aşk" adlı ilk piyesini 1873'te kaleme alan edebiyatçı, 1874'te "Sabrü Sebat" ve "İçli Kız", 1875'te "Duhter-i Hindu", 1876'da "Nazife"yi yazdı.

İkinci katip olarak atandığı Paris Büyükelçiliğinde görev yapan Tarhan'ın, yazdığı bir eser dolayısıyla 1878'de görevine son verildi.

Abdülhak Hamid Tarhan, 1876'da şiir yazmaya başladı, "Nesteren" adlı piyes ile "Divaneliklerim yahut Belde" adlı şiirleri kaleme aldı.

Bombay şehbenderliğine 1883 sonlarında tayin edilen Tarhan, zorlu Hindistan tabiatından etkilenerek, "Kürsi-i İstiğrak", "Külbe-i İştiyak" ve "Zamane-i Ab" adlı şiirleri yazdı.

Türk şiirine batıdan yeni konular, serbest düşünce ve yeni bir şekil getirdi

Şair, yazar Tarhan Türk şiirine batıdan yeni konular, serbest düşünce ve yeni bir şekil getirdi. Modern edebiyatın doğuşunda etkin bir isim olarak bilinen edebiyatçı, Batılı yazarlardan etkilenerek yazdığı oyunlarla Türk tiyatrosuna felsefi düşünceyi soktu. Türk şiirine batılı bir anlayış ve nazım yenilikleri getiren Tarhan, hayal gücünü tüm eserlerinde ustalıkla sergiledi.

Geniş bir coğrafyayı tanıma fırsatı bulan usta yazar, çoğunu manzum olarak kaleme aldığı tiyatro eserlerinde, Türk, Arap, Asur ve Yunan tarihinde geçen olayları anlattı, tabiat ve aşk kavramlarını işlediği şiirlerle tiyatro eserleri yazdı.

Birinci ve İkinci Meşrutiyet'i gören, ardından da Cumhuriyet'in kuruluşuna tanık olan Tarhan, eserlerinde dönemin etkilerini kaleme aldı. Uzun yıllar hem Doğu hem de Batı ülkelerinde diplomatlık yapmasından dolayı karşılaştırmalı edebiyata da hakim oldu.

ABDÜLHAK HAMİD TARHAN'IN ESERLERİ

Usta edebiyatçının kaleme aldığı eserler şöyle:

"Sahra" (1879), "Makber" (1885), "Ölü" (1885), "Hacle" (1886), "Bunlar Odur" (1885), "Divaneliklerim yahut Belde" (1885), "Bir Sefilenin Hasbihali" (1886), "Bala'dan Bir Ses" (1912), "Validem" (1913), "İlham-ı Vatan" (1916), "Tayflar Geçidi" (1917), "Ruhlar" (1922) ve "Garam" (1923)

"İçli Kız" (1875), "Nesteren" (1876), "Sabr-ü Sebat" (1880), "Duhter-i Hindu" (1875), "Nazife yahut Feda-yı Hamiyet" (1876, 1919), "Tarık yahut Endülüs Fethi" (1879, 1970), "Eşber" (1880, 1945), "Zeynep" (1908), "Macera-yı Aşk" (1873), "İlhan" (1913), "Turhan" (1916), "İbn-i Musa yahut Zatülcemal" (1917), "Sardanapal" (1917), "Abdullah-i Sagir" (1917), "Finten (1918, 1964), "İbni Musa" (1919, 1927), "Yadigar-ı Harb" (1919), "Hakan" (1935)

ABDÜLHAK HAMİD TARHAN'IN ÖZEL YAŞAMI

Usta kalem 1874'te Pirizade Fatma Hanım ile evlendi. Çiftin Abdülhak Hüseyin adlı oğlu ile Hamide Nasip adlı bir kızı oldu.

Tarhan, İstanbul'da vereme yakalanan eşini iyileşir ümidiyle Hindistan'a götürdü. Fatma Hanım'ın durumu kötüleşince, Tarhan eşiyle İstanbul’a dönmek üzere yola çıktı. Fatma Hanım, hastalık yolda daha da artınca, Beyrut yakınlarında, 21 Nisan 1885'te hayatını kaybetti.

Eşinin ölüm acısıyla "Makber" adlı eseri kaleme alan Tarhan, İstanbul'a döndükten bir süre sonra Londra sefareti başkatipliğine tayin edildi. Londra'ya gidişi, Tarhan'ın eserlerinde de etkisini gösterdi.

Başarılı yazar, 1890'da Londra'da Nelly Clower ile evlendi. Londra'da "Zeynep" ve İngiltere'nin Victoria dönemi özelliklerini yansıtan "Finten" adlı iki piyes kaleme aldı.

Abdülhak Hamid Tarhan, 1895'te Lahey Büyükelçiliğine, 2 yıl sonra ise kendi isteğiyle Londra Büyükelçiliği müsteşarlığına atandı. Eşi Nelly'nin hastalanması nedeniyle İstanbul'a gelen Tarhan, Brüksel Orta Elçiliği'ne atandığı 1906'ya kadar burada kaldı.

Tarhan, eşi Nelly'nin 8 Şubat 1911'de vefat etmesinden bir yıl sonra, Belçikalı Lüsyen (Lucienne) hanımla evlendi. İstanbul'a dönen yazar, 1914'te Ayan Meclisi üyesi oldu ve meclisin ikinci başkanlığına getirildi.

Görevi 1922'de sona erince ailesiyle Avrupa'ya giden Tarhan, Cumhuriyetin ilanından sonra emekliye ayrıldı, 1928'de İstanbul milletvekili seçildi.

ABDÜLHAK HAMİD TARHAN'IN ÖLÜMÜ

Usta edebiyatçı, 13 Nisan 1937’de hayata veda etti. Tarhan, Atatürk'ün talimatıyla Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilen ilk kişi oldu.