İkinci el otomotivde ibre terse döndü

Otomotiv sektörü pandemi döneminde ciddi sorunlarla yüz yüze geldi ve sorunlarla boğuşmaya devam ediyor. 2020’de Covid-19 nedeniyle üretim azaltılmak zorunda kalmış ve küresel olarak üretim yüzde 16 gerilemişti. 2021’de kendini hissettiren yarı iletken (mikroçip) sıkıntısı ve bazı hammaddelere ulaşmada zorluklara rağmen üretim ve satışlar yaklaşık yüzde 5 artmış olsa da arz, talebi karşılayamadı. Türkiye’de toplu taşımadan uzak kalmak isteyenler ve ertelenen taleplerin devreye girmesiyle 2021 yılında da arz yetersiz kaldı. Satışa sunulan sıfır kilometre otomobillerin, bazı fırsatçılar tarafından, liste fiyatının üzerinde fiyatlarla ikinci el olarak satılmaya başlanmasıyla döviz fiyatları ve vergiler nedeniyle sıfır kilometre otomobile ulaşmak iyice zorlaştı. Doğal olarak talep ikinci el otomobillere kaydı. Bu da ikinci el piyasasında fiyatların çılgınca bir tempoyla artmasına sebep oldu. Öyle ki, ikinci el bazı modellerin fiyatları sıfır kilometre liste fiyatlarını geçti. Yani fırsatçılara gün doğdu. Kurumsal ikinci el şirketleri ve galericilere ek olarak birçok vatandaş da ikinci el pazarının oyuncusu haline geldi. Bu da aynı otomobilin aynı yıl içinde birkaç kez kâr amaçlı el değiştirmesine sebep olurken, fiyatlar çığ gibi büyüdü.

SATIŞLAR KESİLDİ

Aralık ayının ortalarında ibre tersine döndü. Döviz fiyatlarının hızlı yükselişi sonrası aynı hızla gerilemesi sonrasında ikinci el otomobil piyasasında satışlar bıçak gibi kesildi. Satışlarda başlayan durgunluk ocakta yavaş yavaş yerini hareketliliğe bırakmaya başladı. Bunda döviz fiyatlarının gerilemesiyle geri alınan zamlar ve satış yapma ihtiyacındaki kuruluş ve kişilerin fiyatları geri çekmesi etkili oldu. Sektör yöneticilerinden gelen açıklamalar ocakta yüzde 12 hatta bazı modellerde yüzde 25’e varan düşüşlerin yaşandığı ve Şubat’ta da ikinci el fiyatlarında sınırlı da olsa düşüşler görülebileceği yönünde. Fiyatların gerilemesinde elbette ikinci el otomobil ilanlarının aralığa göre neredeyse iki katına çıkması da etkili. Büyük kârlar elde etme arzusuyla yüksek fiyatlardan ikinci el otomobil alanlar şimdi sermayelerini korumak, fazla zarar etmemek için hızla satış yapmak istiyor. Sonuçta arz arttıkça fiyatlar düşüyor. Görünen o ki, şubatta ikinci el otomobil fiyatları biraz daha düşerken satışa sunulan araç sayısı da arttıkça daha ulaşılabilir fiyatlara otomobil satın almak mümkün olacak.

Kazasız günler dilerim...

halit.bolkan@gmail.com