CHP'li Özcan Purçu'dan 'Üç Kuruş' dizisine tepki: "Yayından kaldırılmalı"

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili Özcan Purçu, Show TV'de yayınlanan Üç Kuruş adlı dizide Roman yurttaşlara karşı ayrımcı bir yaklaşım sergilendiğini öne sürerek, "Bu diziyi izleyen bir kişi, Romanlar'ın suça yönelmiş, küfürbaz, suç örgütlerine karışan, duyarsız, katil ve hırsız olduklarını düşünerek önyargı besleyecektir. Dizede Roman hakları hiçe sayılmış" dedi.

Show TV 'de yayınlanmaya başlayan Üç Kuruş adlı diziyle ilgili Türkiye Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı Ebubekir Şahin ile görüşen Özcan Purçu, yazılı bir açıklama yaptı. Purçu, "Bir grubu rencide etmeye ya da ötekileştirmeye yönelik bir amaçla üretilen içerikler, derhal RTÜK tarafından engellenmeli, ortadan kaldırılmalıdır. Milyonlarca lira bütçeye sahip RTÜK, bunun için kurulmuştur. Denetleme sürecinden geçmemiş hiçbir yayın, kitlelere ulaşmamalıdır" dedi. Purçu, açıklamasında şunları kaydetti:

"DAHA ÖNCE DE YAŞANDI"

"1 Kasım 2021’de Show TV’de gösterime giren Üç Kuruş adlı dizi, Türkiye’de yaşayan Roman vatandaşları derin bir üzüntüye boğmuştur. Bu dizi, Türkiye’de medyanın Romanlara karşı ayrımcı yaklaşımının son örneğidir. Romanların yaşamlarını derinden etkileyen sorunlar söz konusu olduğunda sessiz kalmayı tercih eden ana akım medya, reyting uğruna Romanların yaşamlarını gerçeklerle hiçbir bağlantısı olmayan basmakalıp yargılar üzerinden bir reyting unsuru olarak sunmaktadır. Üç Kuruş dizisinden önce, bunun gibi birçok yapımı izlemiştik, yani bu ilk değil. Örneğin Roman Havası adlı dizi, Roman sivil toplum kuruluşları tarafından şikayet edildiği için yayından kaldırılmıştı. Bu diziden, Avrupa Birliği Komisyonu tarafından 2015 yılında yayınlanan Türkiye İlerleme Raporu’nda, ‘Bir Roman STK'nın şikayeti üzerine, ayrımcı dil kullanan bir televizyon dizisi yayından kaldırılmıştır’ şeklinde bahsedilmişti. O dönem, Roman vatandaşlara yönelik yeni linç girişimleri olmuş ve bu suçtan ötürü 30 dava açılmıştır."

"GERÇEKTEN UZAK KARAKTERLER"

Dizinin Romanlarla ilgili önyargılar oluşturduğunu savunan Purçu, şöyle devam etti:

"Romanlara dair herhangi bir bilgisi olmayan bir çocuk ya da vatandaşımız, bu diziyi izlediğinde, Romanların yoksulluk nedeniyle suça yönelmiş, küfürbaz ve kaba, suç örgütlerine karışan, duyarsız, katil, hırsız, dolayısıyla potansiyel suçlu olduklarını düşünecek, bilinçaltında Romanlara karşı önyargı besleyecektir. Roman haklarına duyarlı olmayan ve senaryosu oluşturulmadan önce nitelikli bir saha ve folklor araştırması yapılmamış olan bu diziden, Romanlar olarak rahatsız olduk. Çünkü dizide Roman karakterler gerçekten uzak, Roman kültürü ise olduğundan farklı tanıtılmaktadır. Bir grup, Romanların Türkiye’deki konumunu iyileştirmek ve Roman hakları konusunda toplumu bilinçlendirmek adına önemli çalışmalar yaparken basmakalıp yargılarla, gerekli hassasiyet gösterilmeden reyting uğruna yapılan ve geniş kitleleri etkileyen bazı çalışmalar, inşa edilmeye çalışılan ve büyük çaba sarf edilen ilerlemeleri yıkma potansiyeli taşımaktadır. İnsan haklarına aykırı, ayrımcılık ve nefret suçlarını körükleyebilecek olan bu yapım, biz Romanların dünyası için asla kabul edilir değildir. Roman hakları hiçe sayılmıştır."

"Söz konusu dizide, Romanlara karşı ayrımcı ve aşağılayıcı söylemler, Romanların potansiyel suçlu, katil, küfürbaz bireylerden oluşan bir toplulukmuş gibi yansıtıldığı olumsuz bir algı mekanizması bulunmaktadır. Böylece dizide kasten olmasa da Romanların toplumsal düzeni bozan bir grup olarak yansıtılması, birçok Roman vatandaşımızın ayrımcılık temelli suç ve davranışlara maruz kalma ihtimalini arttırabilecek niteliktedir. Bu nedenle günümüzde Romanlara karşı var olan ötekileştirme, ön yargı, nefret suçları gibi olguları tetikleyici ve bireylerin bilinçaltında meşrulaştırıcı nitelikteki birçok unsur barındıran söz konusu dizi, bir an önce yayından kaldırılmalıdır. RTÜK başta olmak üzere ilgili kamu kurumlarını harekete geçmeye davet ediyorum."