Sigortalının çalışmaya başladığı tarihin sigorta başlangıç tarihi olarak kabulüne dair yasal düzenleme yapılması halinde, sigortalıların yaşadıkları mağduriyetin ve dava yükünün önüne geçilebilecek.

08.09.1999 tarihinde yürürlüğe giren 4447 sayılı kanun değişikliği sonrasında, aylık bağlama şartları ağırlaştırılmış ve 08.09.1999 tarihinden önce sigortalı olanlar için yaşlılık aylığı koşulları “gün ve yaş şartları” yönünden kademelendirilmiştir.

Kamuoyunda “emeklilikte yaşa takılanlar” (EYT) olarak bilinen yurttaşlara yönelik 7438 sayılı kanun ile SSK, BağKur ve Emekli Sandığı kapsamında yaşlılık veya emekli aylığı başvurusunda bulunacak kişilere, yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde aylık bağlanacağı düzenlemesi yapılmıştır. Böylece, 4447 sayılı kanunun yürürlüğe girdiği 08.09.1999 tarihi öncesinde çalışmaya başlayanlar için “yaş koşulu kaldırılmış” ancak sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı koşulu varlığını korumuştur.

TARİH TESPİTİ

Sigortalıların 7438 sayılı kanun sonrasında yaş koşulu aranmadan aylığa hak kazanabilmesi için sigorta başlangıç tarihlerinin 08.09.1999 öncesinde olması gerekmektedir.

SGK’nin 2011/58 sayılı genelgesinde, 506 sayılı kanunun geçici 81. maddesine göre aylığa hak kazanma koşullarının belirlenmesinde 18 yaş uygulamasına bakılmaksızın, ilk işe giriş tarihine göre yaş, prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık süresi koşullarının tespit edileceği açıklanmışken Yargıtay HGK’nin 02.11.2021 tarih ve 2018/10-1087 E. 2021/1311 K. sayılı kararında, 01.04.1981 tarihi sonrasında çalışmaya başlayanların, 18 yaşını ikmal ettiği tarihe göre aylığa hak kazanma koşullarının belirlenmesi gerektiğine karar verilmiştir.

08.09.1999 tarihinden önce çalışmaya başladığı halde işverence primleri ödenmediği için sigorta başlangıçları SGK tarafından kabul edilmeyenlerin, iş mahkemesinde açacakları bir davayla sigorta başlangıç tarihlerinin tespitini istemeleri ve kesinleşen mahkeme kararını SGK’ye sunmaları zorunlu hale gelmektedir. Çünkü SGK, işe giriş bildirgesinin varlığını kabul etse dahi primi ödenmediği için bildirgedeki çalışma başlangıç tarihini sigorta başlangıcı olarak kabul etmemektedir.

Bildirgedeki çalışma başlangıç tarihinin, sigorta başlangıç tarihi kabul edilebilmesi için çalışmanın uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak geçmesi gerektiğinden sadece kısa vadeli sigorta (iş kazası ve meslek hastalığı) kapsamında bildirimi yapılan çırak, öğrenci, staj yapanlar ve diğerlerinin çalışma başlangıçları sigorta başlangıç tarihi olarak kabul edilmemektedir.

MAĞDURİYETİ GİDERMEK

Dava açılmadan önce kuruma başvurulması zorunludur. İşverenin davalı gösterilmesine gerek olmadan yalnızca SGK aleyhine, SGK merkezinin bulunduğu Ankara, çalışmanın geçtiği veya başvuruya cevap veren kurum ünitesinin bulunduğu yer iş mahkemesinde açılabilir.

Dava, çalışmanın sona erdiği yılın son gününden (31 Aralık) itibaren 5 yıllık hak düşürücü süre içinde açılmalıdır. Bildirgenin varlığı halinde hak düşürücü süre söz konusu olmadan her zaman dava açılabilir.

Bildirgenin hak düşürücü süre içerisinde verildiği, bildirgenin sahteliğinin iddia edilmediği, bildirgedeki kimlik bilgileri ile sicil numarasına göre sigortalıya ait olduğuna dair tereddüt bulunmadığı ve çalışma başlangıç tarihinde işyerinin kanun kapsamında (faal) bulunması koşuluyla, sigortalının çalışmaya başladığı tarihin sigorta başlangıç tarihi olarak kabulüne dair yasal düzenleme yapılması halinde, sigortalıların yaşadıkları mağduriyetin ve dava yükünün önüne geçilebilecektir.