Yapay zeka henüz bilince sahip değil, peki ne zaman olacak?

Yapay zekanın günden güne gelişmesi ve buna bağlı algoritmaların her yerde kullanılması pek çok araştırmaya konu olmasına da neden oluyor. Farklı ülkelerden 19 sinir bilimci de bir araya gelerek yapay zekanın bilincinin olup olmadığına yönelik bir rapor yayımladılar.

YAPAY ZEKAYA YÖNELİK FARKLI TARTIŞMALAR VAR ANCAK ŞU ANDA BİLİNÇLİ DEĞİL!

Öncelikle yapay zekanın bilinçli olması ya da olmaması ya da belirli 'şeylerde' karar sahibi olması hakkındaki tartışmalar uzun yıllardır sürüyor. ChatGPT'yi geliştiren şirket OpenAI'deki araştırmacılardan biri yapay zeka ağlarının biraz da olsa bilinç sahibi olabileceğini düşünüyor.

Öte yandan bir Google çalışanı bir mühendis geçen yıl yapay zeka modeli LaMDA için 'bilinç kazandı' demiş ve işinden olmuştu.

Yapay zeka hakkında onlarca teori olsa da yapılan analizlerden sonra 'Yapay Zekada Bilinç: Bilinç Biliminden İçgörüler' başlığı adı altında bir makale yayımlandı. Burada özetle; yapay zeka sistemlerinin şu anda bilinçli olmadığı ancak ilerleyen dönemde bu konu hakkında emin olamayacağımız söyleniyor. 

Henüz ön çalışma aşamasında olan ve herkese açık bir makale şeklinde yayımlanan 88 sayfalık raporda, dikkate alınması gereken yaklaşımların yol haritası yer alıyor.

Çalışmada Küresel Çalışma Alanı Teorisinin de yer aldığı pek çok teorinin yapay zeka ile ilişkisi incelendi. 

Raporda yer alan araştırmacılardan biri olan Patrick Butlin, yaptıkları analizde yapay zeka sistemlerinin hiçbirinin bilinçli olmadığını, ancak bunun zaman içinde değişmesinin önünde bir engel olmadığını belirtiyor.

Makalede, bilincin küresel çalışma alanı teorisi insanların ve diğer hayvanların, belirli türden bilişsel görevleri yerine getirmek için genellikle modüller olarak adlandırılan birçok özel sistemi kullandığı fikri üzerine kurulu olduğu aktarılıyor. 

Küresel çalışma alanı teorisi teknik olarak bir bilinç teorisi olmasa da süreçler o şekilde gerçekleşebilir.

Yine de yapay zekanın girdiği her alan bize duyarlı ya da bilinçli bir hale gelip gelmediğini sormamıza neden oluyor. Şu anda yapay zeka destekli sistemler insanların uzun sürede çözebileceği teknik ve işlemsel bazdaki sorunları saniyeler içinde çözebiliyor ancak sevgiyi ve acıyı hissedemiyor. Ya da üstüne sıcak kahve döktüğü için yanma hissedemiyor. 

Bu tartışma geçen günlerde Oğuzhan Uğur'un programına katılan ve dünyanın belki de en çok tanınan yapay zeka destekli robotu Sophia ile de gündem oldu. Bir seyirci Sophia'ya sevgiyi ve acıyı hissetmek isteyip isteyemeyeceğini yani insan olmak isteyip istemediğini sormuştu. Sophia ise bunu zaten istemediğini insanların bu duyguları sebebiyle zavallı olduklarını söylemişti. 

Önde gelen 25 yapay zeka uzmanından 17'si 2060 yılından önce bilinçli yapay zekanın ortaya çıkacağını düşünüyor.

Yapay zekanın bilinçli olması gerekiyor mu ya da ne zaman bilinçli hale gelecek soruları halen cevap verilmesi için erken sorular olarak karşımıza çıkıyor. Bu makalenin hedefleri arasında bazı etkili yapay zeka araştırmacıları için yapay zekanın bilinçliliğine yönelik dikkatin çekilmesi, konu hakkında daha fazla projenin yapılması ve araştırmalara konu olması yer alıyor.

Çalışma Cornell Üniversitesi'nde yayımlandı.