"2009 yılı Ekonomik ve Politik Beklentiler" anketi

İstanbul Sanayi Odası'nda (İSO) düzenlenen basın toplantısında, ''2009 Yılı Ekonomik ve Politik Beklentiler'' anketinin sonuçlarını açıklayan TÜGİAD Yönetim Kurulu Başkanı Lütfü Küçük, 2009 yılındaki en önemli risklerin ''iç pazardaki daralma'' ve ''vadelerin uzaması'' ile ''banka kredilerinin geri çağrılması veya yenilenmemesi'' olarak görüldüğünü söyledi.

Küçük, ankette, ''Hükümetin öncelikle iç piyasayı canlandıracak önlemleri alması ve iş gücü üzerindeki yükleri erteleyerek maliyetleri azaltması gerektiği''nin ortaya konulduğunu ifade etti.

Ankette, bankaların, reel sektöre güvenmediği için kredileri geri çağırma veya yenilememe eğiliminde olduklarının vurgulandığını dile getiren Küçük, şunları kaydetti: ''TÜGİAD üyelerinin önemli bir bölümü, 2009 yılında ekonomide küçülme veya sıfır büyüme beklemektedir. Üyelerin yüzde 41'i ekonomide küçülme beklerken, yüzde 23'ü ekonomide sıfır büyüme öngörmektedir. Yüzde 1-2 aralığında büyüme öngörenlerin oranı yüzde 31, yüzde 2-3 büyüme öngörenlerin payı ise sadece yüzde 5'dir. TÜGİAD üyeleri büyümeye katkı sağlamak üzere Hükümetin çeşitli maliye politikaları önlemlerini devreye almasını önermektedir. Bunlar içinde ilk sırayı yüzde 31 ile 'istihdam üzerindeki vergi ve prim yükünün azaltılması', ikinci sırayı yüzde 28 ile 'dolaylı vergi (ÖTV, KDV, ATV) yükünü hafifletmek', üçüncü sırayı da yüzde 22 ile 'kurumlar ve gelir vergisi yükünü hafifletmek' almaktadır.

Global krizin uzayacağını ve ekonominin 2009 yılında çoğunlukla küçüleceğini veya sıfır büyüyeceğini öngören TÜGİAD üyeleri, yine büyük bir çoğunlukla IMF ile kredi içeren bir anlaşma yapılmasını istemektedir. IMF ile kredi içeren bir anlaşma yapılmasını isteyenlerin oranı yüzde 70 iken, 'IMF ile bir anlaşmaya gerek yok' diyenlerin oranı sadece yüzde 5'dir.''
 

Öncelikli tedbirler

Küçük, global ekonomik kriz ve yarattığı olumsuz etkiler karşısında TÜGİAD üyesi firmaların aldığı ilk öncelikli tedbirlerin ''verimliliğe ağırlık verilmesi ile yatırımların ertelenmesi'', ikinci öncelikli tedbirlerin ise ''üretim ve iş hacminin küçültülmesi, istihdamın azaltılması''nın geldiğini anlatan Küçük, şöyle devam etti:
''Hükümetin global ekonomik kriz karşısında öncelikle alması arzu edilen tedbirlerin başında 'iş gücü üzerindeki yüklerin ve vergi yükümlülüklerinin 2009 yılı için azaltılması veya ertelemesi' ile onu takiben 'KDV oranının düşürülerek iç talebin canlandırılması' gelmektedir. İkincil olarak ise 'enerji maliyetlerinin düşürülmesi, banka kredileri için kredi garanti sisteminin genişletilmesi ve peşin vergilerin ertelenmesi' önlemlerinin alınması istenmektedir.

2009 yılında bankaların reel sektör kredilerini geri çağırmaları veya yenilememeleri ile ilgili bir endişe ve beklenti bulunmaktadır. TÜGİAD üyeleri bankaların bu yaklaşımlarının nedeni olarak yüzde 36 ile ilk sırada bankaların reel sektöre güvenmemelerini ve yine yüzde 36 ile bankaların yurtdışı borç geri ödemeleri için kaynak ihtiyacını göstermektedir.''

Lütfü Küçük, TÜGİAD üyelerinin yüzde 70'inin, ''Hükümetin yerel seçimler nedeni ile önlem almakta istekli olmadığını'' düşündüğünü dile getirerek, ''Üyelerin yüzde 21'i ise 'hükümetin gerekli önlemleri yerel seçimler sonrasında almayı planladığını' öngörmektedir. 'Hükümetin yerel seçimlere rağmen gerekli önlemleri aldığını' düşünenlerin oranı ise yüzde 8'dir'' dedi.

Türkiye-AB ilişkileri

TÜGİAD üyelerinin yüzde 63'ünün ''2009 yılında Türkiye-AB ilişkilerinin 2008 yılında olduğu gibi düşük yoğunluklu süreceğini'' öngördüğünü anlatan Küçük, üyelerin yüzde 25'inin ise ''ilişkilerin 2009 yılında belirsiz bir döneme gireceğini'' düşündüğünü bildirdi.

Küçük, 2009 yılında çoğunlukla ekonomide küçülme veya sıfır büyüme bekleyen ve Hükümetin 2009 yılında büyümeye odaklanmasını isteyen TÜGİAD üyelerinin yüzde 85'inin, Merkez Bankası'nın olası faiz indirimlerinin ve parasal genişleme kararlarının 2009 yılında büyümeyi sağlamak için yeterli olmayacağını düşündüğünü belirtti.

Lütfü Küçük, ''TÜGİAD üyelerinin yüzde 82'si Merkez Bankası'nın para programı ile 2009 yılında öngördüğü yüzde 7.5 yıl sonu TÜFE hedefini tutturacağına inanmaktadır ve üyelerin yüzde 85'i Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının 2009 yılında faiz indirimlerini devam ettireceğini öngörmektedir'' diye konuştu.

Ankette yer alan ''2009 yılında, Obama yönetiminde Türkiye-ABD ilişkileri nasıl olacaktır?' sorusuna TÜGİAD üyelerinin yüzde 56'sının ''Yeni yönetim ile Türkiye-ABD ilişkilerinin değişmeyeceği ve 2009 yılında da 2008 ve öncesindeki gibi dalgalı süreceği'' yanıtını verdiğini dile getiren Küçük, üyelerin yüzde 36'sının ise ''Yeni yönetim döneminde Türkiye-ABD ilişkilerinin 2009 yılında iyileşeceğini'' öngördüğünü bildirdi.