5 kez referandum için sandığa gittik

AKP'nin, referandum süresini 120 günden 60 güne indiren teklifi yasalaştırmasının altında da Anayasa değişikliği paketini referanduma sunma planının yattığı kaydediliyor. Türkiye ise bugüne kadar 4'ü 1980 sonrası ve hepsi Anayasa'yla ilgili olmak üzere 5 kez referanduma gitti. İşte Türkiye'nin referandum sicili:
Türkiye'de ilk referandum, 27 Mayıs 1960 askeri müdahalesinin ardından hazırlanan 1961 Anayasası için yapıldı. 9 Temmuz 1961'deki referandum ile 1961 Anayasası, yüzde 38.3 "hayır" oyuna karşılık, yüzde 61.7 "evet" oyuyla kabul edildi. İkinci referandum ise bundan 21 yıl sonra yine bir askeri darbenin ardından yazılan 1982 Anayasası için gerçekleştirildi. 12 Eylül darbesiyle rafa kaldırılan 1961 Anayasası'nın ardından seçmen bu kez 7 Kasım 1982'de gerçekleştirilen ve 1982 Anayasası için kurulan referandum sandığına gitti. 1982 Anayasası yüzde 91,4 "evet" oyuyla kabul edildi. İkinci referandumda Anayasaya sadece yüzde 8,6 oranında "hayır" oyu çıktı. 18 milyon 885 bin 488 seçmenin katıldığı referandumda, 17 milyon 215 bin 559 seçmen "evet", 1 milyon 626 bin 431 seçmen de "hayır" oyu kullandı.


Siyasi yasaklar 'kılpayı' kalktı

Üçüncü referandumun konusu ise 1982 Anayasası'nın geçici 4'ncü maddesi ile getirilen 10 ve 5 yıllık siyasal yasakların kalkıp kalkmaması konusunda oldu. 6 Eylül 1987'de gerçekleştirilen referandumda "evet" oyları ile "hayır" oyları arasında sadece 75 bin 66 oy fark vardı. Yüksek Seçim Kurulu, referandum sonuçlarını 12 Eylül 1987'de açıkladı. Referanduma 24 milyon 436 bin 821 seçmen katıldı. Geçerli 23 milyon 347 bin 856 oydan 11 milyon 711 bin 461'i "evet", 11 milyon 636 bin 395'i "hayır" çıktı. Siyasi yasaklar yüzde 49,8 "hayır" oyuna karşılık yüzde 50,2 "evet" oyuyla kaldırıldı.


Seçmen yerel seçimlerin öne çekilmesine 'hayır' dedi

Türkiye'nin dördüncü kez önüne getirilen referandum sandığının konusu ise Anayasanın 127'nci maddesindeki yerel seçimlerin 1 yıl erkene alınıp alınmaması oldu. 25 Eylül 1988'de yapılan referandum, seçmenin iradesinin "hayır" olarak yansıdığı ilk referandum oldu.

Seçmenin yüzde 65'i "hayır", yüzde 35'i "evet" oyu kullandı. Böylece yerel seçimlerin erkene alınması için Anayasa"nın 127'nci maddesindeki değişiklik kabul edilmedi ve 13 Kasım 1988 olarak öngörülen erken yerel seçim yapılmadı. Referanduma toplam 22 milyon 956 bin 878 seçmen katılırken, 14 milyon 921 bin 945'i "hayır", 8 milyon 34 bin 933 bini "evet" oyu kullandı.


5'nci sandık yine anayasa değişikliği için kuruldu

Referandum sandığı 5'nci kez ise 25 Ekim 2007 yılında kuruldu. Seçmen cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi başta olmak üzere bir takım Anayasa değişiklikleri için sandığa gitti. Referandumda yüzde 69 "evet", yüzde 31 "hayır" oyu çıktı. Toplam 28 milyon 167 bin 661 seçmenin katıldığı referandumla cumhurbaşkanını halkın seçmesinin yanı sıra milletvekili genel seçimlerinin beş yıl yerine dört yılda bir yapılması da kabul edildi. Referandumda 19 milyon 422 bin 714 "evet" 8 milyon 744 bin 947 "hayır" oyu kullanıldı.