75 yıl sonra kadının adı

Soyadı Nizamnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tüzük'ün yürürlüğe konulmasına ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı bugünkü Resmi Gazete'de yayımlandı. Değişiklikle; kadının kendi soyadını kullanmasına ilişkin maddeler, Nizamname'nin kabul edildiği 24 Aralık 1934 tarihinden tam 75 yıl sonra getirilmiş oldu.

Yapılan değişiklik ile Soyadı Nizamnamesi'nin ikinci maddesine kadının kendi soyadını kullanmasına ilişkin "İki soyadı olan kadın her iki soyadını birlikte kullanır" ibaresi de eklendi. Ayrıca Madde 17'de yer alan "Kadın evlenince babasının soyadını bırakıp kocasının soyadını alır" ibaresi, "Kadın evlenmekle kocasının soyadını alır. Ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir. Daha önce iki soyadı kullanan kadın, bu haktan sadece bir soyadı için yararlanabilir" olarak değiştirildi.

Kadınlar, Türk Medeni Kanunu'nun 187. maddesinde yer alan, "Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir. Daha önce iki soyadı kullanan kadın, bu haktan sadece bir soyadı için yararlanabilir" ibaresi ile kendi soyadını da alabiliyordu. Değişiklik ile Nizamname'de de kadının soyadı hakkı tanınmış oldu.

Ayrıca, Nizamname'nin 19. maddesinde yer alan "Evliliği bozulan veya boşanan kadın bozulma veya boşanmadan sonra bu kocasının adını kullanamaz" ibaresi de "Boşanma halinde kadın, evlenmeden önceki soyadını yeniden alır. Ancak hakim boşandığı kocasının soyadını taşımasına izin vermiş ise boşandığı kocasının soyadını taşımaya devam eder" olarak değiştirildi.

Soyadı Nizamnamesi'nin 16. maddesinde yapılan değişiklik ile evlatlık çocuklara da isterse kendi öz soyadını kullanma şansı tanındı. Ergin olan evlatlık çocuklara evlat edinilme sırasında "dilerse" evlat edinenin soyadını alabileceği hükmü getirildi.
 

73 yıl unutulan değişiklik

Nizamname'nin 02 Temmuz 1936 tarihine kadar "soyadı alınmasına" ilişkin maddeleri ise tam 73 yıl sonra değiştirildi. Nizamname'nin 02 Temmuz 1936 tarihine kadar soyadı alınması, soyadı seçim hak ve vazifesi, soyadlarının nüfus kütüklerine ve doğum kağıtlarına işlenmesi ile soyadlarının yazımına ilişkin tam 36 madde, Nizamname'nin kabulünden tam 75 yıl sonra, söz konusu maddelerin birçoğunun kullanılmaz hale gelmesinden ise 73 yıl sonra değiştirilmiş oldu.