ABD'liden 10 kat fazla vergi veriyoruz

Maliye Bakanlığı verilerinden derlediği bilgilere göre, Türkiye, OECD'de 34 ülke arasında sosyal güvenlik primleri dahil vergi yükü açısından sondan 6'ncı sırada yer alıyor.

OECD ülkeleri arasında vergi yükünün GSYH'ye oranı en yüksek ülke yüzde 48,2 ile Danimarka. Söz konusu oran İsveç'te yüzde 45,8, Belçika'da yüzde 43,8, İtalya'da yüzde 43, Fransa'da yüzde 42,9, Norveç'te yüzde 42,8, Finlandiya'da yüzde 42,1, Avusturya'da yüzde 42 düzeyinde bulunuyor. OECD ortalaması da yüzde 33,9 şeklinde hesaplanıyor.
Türkiye yüzde 26'lık oran ile vergi yükünde yüzde 18,1 orana sahip Meksika, yüzde 20,9'luk orana sahip Şili, yüzde 24,8'lik orana sahip ABD, yüzde 25,1 orana sahip Kore ve yüzde 25,9'luk oran ile Avustralya'yı geride bırakıyor.

Ancak Türkiye'de vergi yükü bakımından oranda değil, yükün dağılımında büyük sorun yaşanıyor. ''Az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi alınması'' temel ilkesi, Türkiye'de kayıt dışılık, yüksek vergi kaçağı ve diğer nedenlerle yeterince uygulanmıyor. Maliye Bakanlığı da mevcut tablonun değişmesi için altyapı ve mevzuata dönük yeni önlemleri hayata geçirmeye hazırlanıyor.

Gelir ve kazanç vergileri düşük

Verilere göre, gelişmiş ülkelerin hemen hemen tümünde vergi yükünde, gelir ve kazanç üzerinden alınan vergiler, önemli bir ağırlığa sahip bulunuyor. Türkiye'de Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın ancak yüzde 13,5'unu meydana getiren gelir ve kazanç üzerindeki vergiler, Danimarka'da yüzde 32,7'lik bir orana ulaşıyor.

Gelir ve kazanç üzerinden alınan vergi oranı, Belçika'da yüzde 32,3, İsveç'te yüzde 32,1, Fransa'da yüzde 32, İtalya'da yüzde 31,8, Norveç'te yüzde 30,8, Avusturya'da yüzde 30,1, Finlandiya'da yüzde 28,8, Lüksemburg'da yüzde 26,7, Hollanda'da yüzde 26,2, Almanya'da yüzde 25,4, İngiltere'de yüzde 24, Slovenya'da yüzde 23,5, Kanada'da yüzde 23,4 olarak hesaplanıyor.

Gelir ve kazançtaki vergi yükünde OECD ortalaması yüzde 22,8, 27 AB ülkesinin ortalaması da yüzde 27,1 düzeyinde bulunuyor.

Mal ve hizmette vergi yükü yüksek

Buna karşılık Türkiye'de mal ve hizmet üzerinden alınan vergilerin toplam vergiler içerisindeki payı yüzde 47,7 düzeyinde bulunuyor. Türkiye bu oran ile 34,7 olan OECD ortalamasını bile aşıyor.

Mal ve hizmet vergisinin toplam vergiler içerisindeki payı ABD'de yüzde 4,7, Kanada'da yüzde 17,7, Japonya'da yüzde 19, Fransa'da yüzde 21,2, İspanya'da yüzde 21,9, İtalya'da yüzde 24,6, Belçika'da yüzde 25,1, Almanya'da yüzde 28,1, Lüksemburg'da yüzde 28,4, Avusturya'da yüzde 29, Avustralya'da yüzde 29,8, Hollanda'da yüzde 30,1 ve Norveç'te yüzde 32,2 düzeyinde bulunuyor.

Vergi yükü dağılımı

OECD ülkelerinde vergi yükünün dağılımı şöyle:

Ülkeler Dolaylı vergilerin toplam vergi Ülkeler Toplam Vergilerin
. Gelirleri İçindeki Payı (Yüzde) . GSYH'ye oranı
. (Sosyal Güvenlik Primleri Dahil) . (Yüzde)
------------ -------------------------------- ------------ ------------------
ABD 4,7 Danimarka 48,2
Kanada 17,7 İsveç 45,8
Japonya 19,0 Belçika 43,8
Fransa 21,2 İtalya 43,0
İspanya 21,9 Fransa 42,9
İtalya 24,6 Norveç 42,8
Belçika 25,1 Finlandiya 42,1
Almanya 28,1 Avusturya 42,0
Lüksemburg 28,4 AB-27 Ort. 38,4
Avusturya 29,0 Hollanda 38,2
Avustralya 29,8 Slovenya 37,7
Hollanda 30,1 Macaristan 37,6
Norveç 32,2 Lüksemburg 36,7
İngiltere 32,7 Almanya 36,3
İsviçre 32,9 İzlanda 36,3
Çek Cum. 33,3 İngiltere 35,0
OECD-Ort. 34,7 Çek Cum. 34,9
Kore 35,4 Estonya 34,0
Yunanistan 35,9 OECD Ort. 33,9
Slovakya 36,3 İsrail 32,4
İrlanda 38,3 Polonya 31,8
Portekiz 39,3 İspanya 31,7
Macaristan 40,0 Yeni Zelanda 31,3
Slovenya 41,2 Portekiz 31,3
Polonya 41,5 Kanada 31,0
Yeni Zelanda 41,6 Yunanistan 30,9
Finlandiya 41,8 İsviçre 29,8
İsrail 42,8 Slovakya 28,4
Danimarka 43,3 İrlanda 28,0
Estonya 45,8 Japonya 26,9
İsveç 45,9 TÜRKİYE 26,0
İzlanda 46,6 Avustralya 25,9
TÜRKİYE 47,7 Kore 25,1
Şili 50,8 ABD 24,8
Meksika 54,2 Şili 20,9
Meksika 18,1