ADÜ zooloji müzesi ilgi bekliyor

Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) Biyoloji Bölümü Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Kurtuluş Olgun, üniversite bünyesinde kurulan Zooloji Müzesi hakkında bilgi verdi.

''Zooloji Müzesi'nde Türkiye'de bulunan yılan çeşitlerinden 40'ı, 30 çeşit kurbağa ve 45 çeşit kertenkele mevcut'' diyen Prof. Dr. Olgun, diğer zooloji müzesinin Ege Üniversitesi'nde (EÜ) olduğunu belirterek, şöyle dedi:

''EÜ'de bulunan sürüngen örnekleriyle bizim müzemizdekileri kıyasladığımızda, bizim müzemizdekiler daha değerli. Çünkü EÜ'deki müzede hayvanları saklamak için formol adı verilen madde kullanılıyor. Bu yüzden bu müzedeki sürüngenlerin diğer türlerle olan ilişkileri konusunda sonuç alınamıyor. Bizdeyse durum farklı. Sürüngenleri usulüne uygun bir biçimde öldürdükten sonra, içlerine alkol enjekte ederek koruma altına alıyoruz. Böylece DNA'larında hiçbir bozulma olmuyor.''
 

Dünyadaki 55 seçkin müze arasında

Müzenin Aydınlılar tarafından bilinmemesini yadırgadıklarını ifade eden Prof. Dr. Olgun, müzenin dünyadaki 55 seçkin müze arasında yer aldığını, bu müzelerin birbirlerine bilgisayar ağıyla bağlı olduğunu kaydetti. Hangi müzede ne bulunduğunu bu ağ sayesinde takip ettiklerini bildiren Prof. Dr. Olgun, şöyle devam etti:

''Birçok müzenin sahip olamadığı sürüngen türlerine, ADÜ Zooloji Müzesi olarak biz sahibiz. Aydınlılardan ilgi bekliyoruz. Türkiye'de sürüngenlere karşı bir ön yargı var. Kimse bu hayvanlara yaklaşmak istemiyor. Nasıl ki arkeoloji müzelerine giderek çocuklarımıza tarihi bilgiler aktarıyorsak, Aydınlıları sürüngenlerle ile ilgili bilgi sahibi olmaları için ADÜ Zooloji Müzesine bekliyoruz. Maalesef insanlarda yılanlara karşı korkunç bir ön yargı var. Masallar, efsaneler, deyimler hep yılan düşmanlığı üzerine kurulu. Oysa bilinenin aksine yılanlar insanlar için son derece faydalı hayvanlardır. Amacımız, bir yandan bilimsel araştırmaları yapmak, diğer yandan da sürüngenlerin sanıldığı kadar tehlikeli olmadığını anlatmak ve bu önyargıyı kırmak.''
 

"Yabancılar Anadolu'yu takip ediyor"

Dünya herpetologlarının Anadolu'yu çok önemsediğini belirten Prof. Dr. Olgun, şöyle konuştu:
''Dünya üzerinde soğuk ve sıcak iklimlerden kaçan sürüngenler, çeşitli yollarla Anadolu'ya göç ediyor. Türkiye topraklarında yaşayan 155 çeşit sürüngen var. Bu nedenle de Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde araştırma yapmak için yüzlerce herpetolog Türkiye'yi seçiyor. Ama maalesef bizim insanımız bunun değerini anlamıyor.''
 

Dünyada yeni bir yılan türü

Prof. Dr. Olgun, 2006 yılında Hatay'ın Dörtyol ilçesi yakınlarında TÜBİTAK tarafından desteklenen proje kapsamında yaptıkları arazi çalışmaları sırasında, yeni bir yılan türü keşfettiklerini bildirdi.

O yıl ilk kez Türkler tarafından bir sürüngen türü keşfedildiğini kaydeden Prof. Dr. Olgun, daha önce Türkiye'de yaşayan kurbağa, kertenkele, kaplumbağa ve yılan türlerinin ya sadece yabancı araştırmacılar, ya da Türk ve yabancı araştırmacıların ortak çalışması sonucu keşfedildiğini belirterek, şunları söyledi:

''ADÜ Zooloji Müzesinde yaptığımız ayrıntılı incelemeler sonucunda yakaladığımız iki yılanın ağzındaki diş sayısının az olduğunu (6-8 tane), baş plaklarından birinin geniş ve kısa olduğunu tespit ederek, bu türün araştırma yaptığımız 'Eirenis' cinsinden farklılık gösterdiğini belirledik. Yaptığımız araştırmalar sonucu söz konusu yılanların 'Rhynchocalamus' cinsine ait yeni bir tür olduğunu ve dünyada 'R. Arabicus' ve 'R. Melanocephalus' olmak üzere iki yakın akrabasının bulunduğunu tespit ettik. Türkiye ve dünya için yeni olan bu yılana, kurbağa ve sürüngen bilimine uzun süredir emek veren, Dokuz Eylül Üniversitesi Biyoloji Bölümünden geçen hafta emekli olan Prof. Dr. İbrahim Baran'ın adını verdik. Böylece yılanın bilimsel adı 'Rhynchocalamus Barani' oldu. İnsanlara zararı olmayan zehirsiz bu yılan türüne ait iki örnek, ADÜ Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Zooloji Müzesinde daha sonraki araştırmalara ışık tutması için koruma altına alındı.''

Prof. Dr. Olgun, Rhynchocalamus Barani'ye ait bilgileri içeren makalenin 29 Ocak 2007'de uluslararası bilimsel çalışmaların yer aldığı ''Zootaxa'' dergisinde yayımlanmasıyla Türk ekibin başarısının dünyaya duyurulduğunu ifade etti.