AKKA sıkıntısı

ABD’nin NATO şemsiyesi altında gündeme getirdiği füze kalkanı, Rusya’nın daha önce askıya aldığı AKKA’yı (Avrupa Konvansiyanel Kuvvetler Anlaşması) tamamen güdeminden çıkarması riskini de beraberinde getirdi. Rusya, NATO’nun 2008 yılında yapılan Bükreş zirvesinde, bir yıl önce askıya aldığı AKKA’ya geri dönebileceğini açıklamıştı.

Brüksel’de önceki gün yapılan NATO toplantısı, ABD ile Türkiye arasında füze kalkanı tartışmalarına sahne olurken Ankara’da dikkatler İran’ın yanı sıra Rusya’ya da çevrildi. Türkiye’nin İran ve Suriye hassasiyeti taşımasının ön plana çıkmasına karşın yabancı diplomatik kaynaklar, Türkiye’de kurulacak füze istasyonlarının Moskova yönetimine nükleer silah kullanma hakkını vereceğini dile getirip, 2007 yılında Rusya’nın bu konuda bir pozisyon belirlemiş olduğuna işaret etti.

Moskova yönetimi 2007 yılında ABD yönetiminin Çek Cumhuriyeti ve Polonya’ya söz konusu sistemi kurma girişimi sonrasında AKKA’yı askıya almış ancak geçen yıl yapılan NATO zirvesinde Batılı ülkelerin 1999 yılında imzalanan söz konusu anlaşmanın hükümlerine yeniden sadık kalması halinde bu anlaşmaya geri dönebileceğini açıklamıştı. ABD liderliğindeki NATO üyeleri ise Rusya’nın Gürcistan ve Moldova’dan askerlerini çekmemesini gerekçe göstererek anlaşmayı onaylamıyordu.

Bükreş’teki zirvede NATO’nun birlik ve teçhizatlarını Rus toprakları üzerinden nakletmesine izin verilmesi, NATO’nun yeni üyelerle genişlemesi, füze kalkanı projesi, Rusya’nın askıya aldığı AKKA’yı onaylamasının istenmesi gibi konular ele alınmıştı. Burada Rusya açısından en kritik konu Ukrayna ve Gürcistan’ın NATO’ya alınmaları meselesi olmuştu. Buna karşı olduğunu Rusya en baştan ortaya koymuştu ve sonuçta da, Doğu Avrupalı üyelerin desteğine sahip olan George Bush yönetiminin tüm baskılarına karşın, Almanya’nın desteğini alan Rusya’nın istediği olmuş ve bu iki ülkenin NATO’ya alınması meselesi gündeme bile gelmemişti. Buna karşılık Rusya da AKKA’yı imzalamayı ve Afganistan’a asker göndermeyi düşünebileceğini açıklamıştı.

Ancak füze kalkanı konusunun NATO çerçevesinde gündeme gelmesiyle birlikte Rusya’nın AKKA’yı tamamen reddetmesi riski de ortaya çıkmış oldu. AKKA’nın tamamen reddedilmesi de, Avrupa’da ve Rusya ekseninde statejik açıdan uzlaşma arayışlarına son noktayı koymuş olacak.