"Alevi Raporu, sünnileştirme politikasıdır"

SDE, Hükümet'in Alevi açılımıyla birlikte ortaya koyduğu çözüm arayışları ve izlediği siyasetin bir analizine yönelik bir rapor hazırladı. Raporda, Marmara Sosyal Araştırmalar Tanıtım ve Danışmanlık tarafından yapılan kamuoyu araştırmasından elde edilen verilerden de yararlanıldı. Araştırma, 13-19 Eylül tarihleri arasında 26 ilde 614'ü Alevi toplam 2 bin 217 kişiyle görüşülerek yapıldı.

Rapor, Doç. Dr. Mehmet Seyfettin Erol ve Bilal Kalyoncu yönetimindeki kadro ile birlikte hazırlandı.

Rapora göre, araştırmaya katılan Alevilerin yüzde 49.2'si Hükümet'in 'Alevi açılımı' adı altında yaptığı çalışmalardan memnun olmadığını bildirirken yüzde 24.6'sı "ne memnunum, ne de değilim" yanıtını verdi. Açılımdan memnun olan Alevilerin oranı ise yüzde 14.9'da kaldı. "Hükümet'in son dönemde yapmayı düşündüğü hak ve özgürlük yönündeki açılımlar, Alevi Sorununun çözülmesini sağlayabilir mi?" sorusuna ise araştırmaya katılan Alevilerin yüzde 39.5'i "Hayır, sağlamaz" yanıtını verirken yüzde 44.2'si tamamen çözmese bile büyük ölçüde başarı sağlayacağı yönünde görüş bildirdi. Sorunun tamamen çözülmesini sağlayabileceği yönünde görüş bildirenlerin oranı ise yüzde 5.7 oldu.

Rapora göre, Hükümetin 'Alevi açılımı' adı altında yapmaya çalıştığı girişimlerin sorunun çözümü için yeterli olduğunu düşünen Alevilerin oranı yüzde 2.6'da kalırken yüzde 61.1'i yeterli olmadığını düşündüğünü açıkladı. "Böyle bir girişime ihtiyaç yok" diyen Alevilerin oranı yüzde 7.7 iken Alevi olmayan vatandaşlarda bu oranın yüzde 26.3 olarak gerçekleşmesi dikkat çekti. Araştırmaya katılan Alevilerin yüzde 80.5'i Madımak Oteli'nin müzeye dönüştürülmesini olumlu karşılarken bu oran araştırmaya katılan Alevi olmayan vatandaşlar arasında yüzde 45.4 olarak gerçekleşti.

Rapora göre Alevilerin yüzde 59.8'i Alevi açılımının "Alevileri Sünnileştirme politikası" olduğunu düşünürken yaklaşık Alevilerin yüzde 21.9'si 'Alevi açılımı'nı toplumun sorunlarını çözme politikası olarak görüyor. "Fikrim yok" diyenlerin oranı ise yüzde 18.3 olarak gerçekleşti. Araştırmaya katılan Alevilerin yüzde 61.2'si Alevi olduğu için devlet kurumları tarafından baskıya uğramadığını bildirirken baskıya uğradığını belirtenlerin oranı yüzde 38.8 olarak gerçekleşti. Devlet içinde Alevilerin devlet memuru olmasını engelleyen bir yapı olduğunu düşünen Alevilerin oranı yüzde 44.5 iken böyle bir yapının olmadığını düşünenlerin oranı yüzde 34. Yüzde 21.5 oranındaki Alevi katılımcı ise bu soruya "Fikrim yok" yanıtını verdi.

Alevilerin talepleri Alevi olmayanlardan destek görmüyor

Araştırmaya katılan Alevilerin yüzde 87.7'si "Türkiye'de Alevi sorunu vardır" görüşünü bildirirken bu oran Alevi olmayan yurttaşlar arasında yüzde 33.1'de kalıyor. Alevi olmayan vatandaşların yüzde 57.7'si ise "Türkiye'de Alevi sorunu yoktur" görüşünü belirtiyor.

Rapora göre, Türkiye'de Alevilerin Sünnilere göre daha az hak ve özgürlüğe sahip olduğunu düşünen Alevilerin oranı yüzde 60.8 iken, bu oran Alevi olmayanlar arasında yüzde 14.9'a düşüyor. Alevi olmayanların yüzde 56.7'si ise Alevilerin Sünnilerle eşit haklara sahip olduğunu düşünüyor. Alevilerle Sünnilerin eşit haklara sahip olduğunu düşünen Alevilerin oranı ise yüzde 15.7.

Rapora göre, Alevilerin yüzde 74.9'u cemevlerine devlet tarafından ibadethane vasfı verilmesi gerektiğini belirtirken Alevi olmayanların yüzde 32.6'sı cemevlerine ibadethane vasfı verilmesini destekliyor. Alevilerin yüzde 49.2'si Aleviler için zorunlu din dersinin kaldırılması gerektiği görüşünü bildirirken Alevi olmayanların sadece yüzde 11.2'si bu görüşü destekliyor. Din dersinin seçmeli hale getirilmesi gerektiği görüşü Aleviler arasında yüzde 39.6, Alevi olmayanlar arasında da yüzde 41.5 oranında destek görürken bu dersin kaldırılmaması gerektiği görüşü Aleviler arasında yüzde 8.8, Alevi olmayanlar arasında ise yüzde 37.9 oranında destek görüyor. Alevilerin din işleri ile ilgilenen Diyanet İşleri Başkanlığı benzeri bağımsız bir kurulu olması gerektiğini görüşü Aleviler arasında yüzde 73.3 oranında destek görürken Alevi olmayanlar arasında bu oran yüzde 23.9'da kalıyor. Alevi olmayanların yüzde 54.7'si ise Aleviler için böyle bir kurumun olmaması gerektiğini savunuyor. Devlet tarafından Alevilere yönelik resmi bir televizyon kurulması gerektiğini görüşü Alevilerin arasındaki destek oranı 73.5 iken, Alevi olmayanlar arasında bu destek oranı yüzde 32.4'de düşüyor.