Antalya'da "Değişim İçin Suriye Konferansı"

Dünyanın çeşitli ülkelerinden Türkiye'ye gelen yaklaşık 300 Suriyeli muhalif 1-2 Haziran 2011 tarihlerinde Suriye halkının geleceği için görüşlerini paylaşacak ve bir yol haritasını içeren deklarasyonla uluslararası topluma seslerini duyuracak. Konferans sonunda Suriyeli muhaliflerin tek ses haline gelmesini sağlayacak bir komite de oluşturulacak.

Şam Deklarasyonu Ulusal Konseyi Genel Sekreteryası Başkanı Enes el Abda, Suriye'deki rejimin reformlarla ıslah edilemeyeceğini savunarak, tek seçeneğin gerçek bir değişim olduğunu söyledi.

El Abda, 2005 yılında ilk kez bütün muhalefeti biraraya getiren en büyük oluşum olan Şam Deklarasyonu'nun, 2007'de Şam'da toplanarak Ulusal Konseyi kurduğunu, bundan sonra Suriye rejimi konseyin bazı seçilmiş liderlerini hedef aldığı için ülke dışında örgütlendiklerini anlattı.

Suriye'de 15 Mart'ta yeni bir şafak doğduğunu ve bunun Tunus ve Mısır'dan esinlenen yeni bir devrim hareketi olduğunu ifade eden el Abda, "Herkes Suriyelilerin bunu yapamayacağını, böyle bir iradeyi ortaya koyamayacaklarını düşünüyordu. Suriye halkı herkesi yanılttı" diye konuştu.

Konferansın tamamiyle Suriyelilerden oluştuğuna işaret eden el Abda, Türkiye'den de gözlemci olarak bazı sivil toplum kuruluşları ve kurumların temsilcilerini beklediklerini ifade etti.

Herhangi bir çıkar için değil Suriye halkına yardım etmek ve destek olmak için toplandıklarını belirten el Abda, Suriye'den genç devrimcilerin de canlarını tehlikeye atarak Türkiye'ye geldiğine işaret etti.

El Abda sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu rejim reformlarla ıslah edilemez. Biz bu sonuca 2005'de Şam deklarasyonunda bile varmıştık. O zaman bu yargıya seçkin bir topluluk varmıştı, şimdi halk bunu söylüyor. Bu rejim reforme edilemez. Değişimden başka seçeneğimiz yok. Konferansın ana talebi de bu, Suriye'de gerçek bir değişim istiyoruz" diye konuştu.

El Abda, konferans katılımcılar arasında farklı siyasal oluşumlardan, Suriyeli Arap, Kürt, Müslüman ve Hıristiyan temsilcilerin yanı sıra aşiret liderlerinin de olduğunu, katılımcıların yüzde 40'nın ise gençlerden oluştuğunu kaydetti.

"Demokratik bir komşu ülke Türkiye'nin de çıkarına"

Konferansın Suriye halkını ve devrimi desteklemek için büyük bir adım olacağını ifade eden el Abda, "Demokratik bir komşu ülke Türkiye'nin de çıkarına. Türk halkı için de Suriye'de özgürlük ve demokrasinin olması ticaret ve turizm açısından önemli. Bunun için yardımlarını istiyoruz" diye konuştu.

"Esad gitmeli. ABD Başkanı Obama'nın mesajı da bu"

ABD'deki Suriyelilerden Suriye'nin Paris Büyükelçiliği eski çalışanı Bassam Bitar da Suriye muhalefetini biraraya getirerek tek bir ses olmak, sokaklarındaki insanlara yardım etmek ve onların ihtiyaçlarını karşılamak için bir grup Suriyeli muhalif ve işadamı tarafından Antalya'ya davet edildiklerini söyledi.

Humus vilayetinin Tablise ve Rastan Teyir Male kasabalarına önceki gün tanklarla operasyonların düzenlendiğini, Suriye'de şu ana kadar 600 kişinin hayatını kaybettiğini, bundan üzüntü duyduklarını kaydeden Bitar, Suriyelilerin kendi halkının sesini dinlemeyen bir hükümet karşısında özgürlük ve demokrasi istekleri için büyük bir bedel ödediklerini söyledi.

Hükümetin halkla müzakare bile etmediğini dile getiren Bitar, "Başka bir seçeneğimiz yok. Beşşar Esad rejimine yeter artık diyeceğiz. Esad gitmeli. ABD Başkanı Obama'nın mesajı da bu" diye konuştu.

Konferans sonunda halkın taleplerini içeren bir deklarasyon yayımlanacağını ifade eden Bitar, "Suriye halkının değişime ihtiyacı var, onlar Beşşar Esad'ı devlet başkanı olarak istemiyorlar" dedi.

Suriyeli muhalifler olarak dört yılı aşkın süredir ABD'de üst düzey temaslarda bulunduklarını, görüşmeler gerçekleştirdiklerini kaydeden Bitar, ABD hükümeti, Avrupa ve Türkiye'nin Suriye'deki hükümet karşıtı protestolara karşı tavrını takdir ettiklerini dile getirdi.

AB'nin Suriye yöneticilerinin Avrupa'ya seyahatini engelleyen kararlarını ve ABD hükümetinin yaptırımlarını takdir ettiklerini ancak daha fazlasını istediklerini belirten Bitar, Beşşar Esad, onun gizli servisi ve güvenlik güçlerinin yargılanmasını istediklerini söyledi.

"Mültecileri geri göndermeyin"

Başbakan Erdoğan hükümetinden demokrasi yolunda her türlü desteği beklediklerini kaydeden Bitar, Türkiye topraklarına geçen Suriyeli mültecilere Lübnan hükümeti gibi muamele edip onları Suriyeye geri göndermemesini istedi.

Bitar, Türkiye sınırında mülteciler için bir tampon bölge oluşturulması konusunda da Türk hükümetinden gelen her türlü yardımı takdir edeceklerini söyledi.

"1100'den fazla insan öldürüldü

Suriye İnsan Hakları Ulusal Organizasyonu Başkanı Ammar Kurabi de, Dera'da ilk gösteriler başladığından beri 1100'den fazla kişinin Esad yönetiminin güvenlik güçleri tarafından öldürüldüğünü kaydetti.

Kurabi, "Suriyeli yetkililer tarafından gözaltına alınan 10 binden fazla kişi var. Bu kadar çok kişiyi Suriye cezaevleri almaz. Okullar ve stadyumlar da kullanılıyor. Tabii ki şu ana kadar oluşturduğumuz bir kayıp listemiz de var. Lübnan'da 6 binden fazla mültecimiz var. Türkiye-Suriye sınırında da mülteciler için bir kamp oluşturuldu. Birkaç Suriyeli yaralı da Antakya'da hastanede tedavi görüyor. Suriye otoriteleri tarafından sınır kapatılsa da Ürdün'de de mülteciler var. Şu andaki tablo çok kötü" diye konuştu.

Suriye'den kaçan insanların çoğunun yanlarında pasaportları olmadığına işaret eden Kurabi, Türkiye'deki kamptaki Suriyelilerle görüştüğünü ve koşullarının iyi olduğunu söylediklerini anlattı.

Kurabi, Tunus, Mısır ve Yemen'deki deneyimlerinden protestocuların kazanacağına inandığını belirterek, "İnsanlar ateşe göğüs geriyorlar, bir taş bile atmıyorlar. İki ay sonra bile rejim, protestocuların şiddet gösterdiğine dair bir resim yayımlayamadı" dedi. Kurabi, Antalya'daki konferans sonunda geçmişte farklı görüşlere sahip insanların devrimi desteklemek konusunda bir görüş birliğine varacaklarını ümit ettiğini dile getirdi.

"On binden fazla kayıp insan ölmüş olabilir"

Suriyeli gazeteci Bahia Mardini de bir gazeteci ve insan hakları aktivisti olarak Suriye'de baskı gördükleri için birkaç ay önce Mısır'a yerleştiklerini belirterek, Suriye'deki rejimin başka görüşlere açık olmadığını dile getirdi.

Suriye'de bir çok yolsuzluk ve adaletsizliğin olduğunu, rejimin meşruiyetini kaybettiğini vurgulayan Mardini, Suriye halkının özgürlüğü hak ettiğini belirterek, "Devlet başkanımız ve eşine kendi halkı ile konuşmasını tavsiye ederim, ABD ya da AB ile değil" dedi.

Kayıpların infaz edildiği kuşkusunu dile getiren Mardini, "Rejim insanları öldürmeyi durdurmalı, her şeyi açıklamalı, bu durum devam edemez" diye konuştu.

Suriyeli Kürt siyasetçi Salah Bedreddin de 30 yıl Suriye'de siyaset yaptığını belirterek, Suriye'deki Kürtlerin yüzde 90'ının rejimin gitmesi ve Suriye halkının kendi içinde seçimler yapmasından yana olduğunu ifade etti.

Konferans tartışma yarattı

Öte yandan, Suriyeli muhaliflerin 31 Mayıs-2 Haziran günlerinde Antalya'da düzenledikleri "Değişim Konferansı" tartışmaları da beraberinde getird. The Guardian gazetesi, Suriyeli işadamlarının katılımını, Suriye'deki iş dünyasının Esad rejimine desteğindeki çatlakların yansıması olarak yorumladı. Konferansın düzenleyicilerinden Radvan Ziadeh ise, konferansta hem laik, hem ılımlı İslami grupların temsil edileceğini kaydederken "Türkiye, konferansına onay verse de devlet temsilcilerinin bulunmayacağı"nı ifade etti.

İngiliz The Guardian gazetesi, "Suriyeli İşadamları, Muhalefet Konferansı'nı Destekliyor" başlığıyla verdiği haberde Suriyeli muhaliflerin Antalya'da, 31 Mayıs-2 Haziran günlerinde düzenlenen konferansı irdeledi. Konferansa ilişkin tartışmaları yansıtan gazete "Türkiye'deki konferansa iş dünyasının temsilcilerinin dahil edilmesi, Cumhurbaşkanı Beşar Esad'a destekteki çatlağı gösteriyor" görüşünü öne sürdü.

Havaalanında gerginlik

Suriyeli eski milletvekili Muhammed Memun el Humsi, toplantı için çeşitli ülkelerden gelen muhaliflerin, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad yanlıları tarafından engellendiğini ve Antalya Havaalanı'ndan çıkartılmadığını iddia etti.

Toplantının yapılacağı Falez Otel'de gazetecilere açıklamada bulunan el Humsi, ''Toplantıya gelmek isteyen sivil toplum örgütü temsilcileri ve bazı Suriye vatandaşları, ellerinde Beşşar Esad posterleri taşıyan bazı kişilerce engellendi. Katılımcı arkadaşlarımız havaalanı içinde mahsur kaldı. Arkadaşlarımız Beşşar Esad yönetimini destekleyenler tarafından havaalanından çıkartılmıyor. El Cezire muhabiri de içeride kalmış durumda'' dedi.

Esad posteri açanların, Suriye'den otobüsle gelen sivil polisler olduğunu öne süren El Humsi, "Bu kişiler katılımcıları dövmekle ve öldürmekle tehdit etti. El Cezire muhabiri de orada. Türk emniyeti havaalanındaki arkadaşlarımıza yardımcı olmaya çalışıyor.

Türk emniyet güçleri arkadaşlarımıza yardım etmek için harekete geçti. Biz de arkadaşlarımızı kurtarmak için havaalanına gidiyoruz.''

Türk yetkililer, İstanbul'dan gelen uçaktan inen bir Suriyeli'nin Beşşar Esad'ın posterini açarak slogan atmak istediğini, ancak Türk polisinin herhangi bir tartışma ortamı meydana gelmemesi için posterin açılmasına izin vermediğini bildirdiler.

Suriye yönetimi de konferans düzenleyecek

Suriye yönetiminin de reformların ele alınacağı bir konferans düzenleyeceği belirtildi.

Champress internet haber sitesi, İtalyan Haber Ajansı'na dayandırdığı haberinde, Devlet Başkanı Beşşar Esad'ın, önümüzdeki 2 gün içinde bir konuşma yapmasının beklendiği ve konuşmasında, ülkede ulusal mutabakatın sağlanması için çalışma yapmakla görevlendirilen bir komitenin kurulduğunu duyuracağı kaydedildi.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Faruk Şara'nın başkanlığında oluşturulacak komitenin, ulusal diyalog ve mutakabatın sağlanması için izlenecek yol haritasının değerlendirileceği bir konferansı organize edeceği bildirildi.

Konferansın ana gündem maddelerinin seçim, basın ve siyasi partiler yasaları ile reform çerçevesinde gerçekleştirilmesi gereken çeşitli kanunlar olduğu kaydedildi.

Önümüzdeki birkaç hafta içinde gerçekleştirilmesi gereken genel seçimlerin ne zaman yapılacağının da konferanstan çıkacak sonuçlara göre belirleneceği belirtiliyor.